Không có gì lạ

Thế nhưng hiện nay, "chợ" luận văn đang bị sinh viên lạm dụng để đạo văn một cách không thương tiếc. Chỉ với vài ngàn cho đến vài triệu, những sinh viên lười có ngay một luận văn hoàn hảo. Tại sao lại có tình trạng này?

Luận văn đại học theo đúng nghĩa của từ này là một công trình nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian 4-6 tháng. Trong thời gian làm luận văn, mỗi sinh viên thường có một thầy, cô hướng dẫn, giúp đỡ sinh viên làm quen với nghiên cứu khoa học, tìm kiếm tài liệu, hệ thống kiến thức và viết luận văn tốt nghiệp. Người hướng dẫn vừa theo dõi quá trình nghiên cứu của sinh viên vừa đọc bản thảo, sửa chữa và cho ý kiến. Thường thì trong quá trình làm luận văn, giáo viên gặp sinh viên ít nhất 1 lần/1 tuần (Ở nước ngoài thì sinh viên phải gặp giáo viên hướng dẫn thường xuyên hơn, ví dụ như ở Nhật Bản, sinh viên làm luận văn phải học tập và làm việc hằng ngày trên lab và dưới sự hướng dẫn của thầy). Sau khi nghiên cứu 3-4 tháng thì viết luận văn nhằm tổng kết lại những gì sinh viên thu nhận được trong quá trình nghiên cứu. Khi viết luận văn, giáo viên hướng dẫn phải sửa đi sửa lại bản viết của sinh viên nhiều lần.

Với một quy trình như vậy, việc sinh viên đạo luận văn của người khác rất khó xảy ra. Thế nhưng, việc làm luận văn hiện nay không được thực hiện một cách nghiêm túc. Thay vì hướng dẫn, theo sát sinh viên, thì rất nhiều người hướng dẫn chỉ gặp sinh viên cho biết mặt, sinh viên có làm nghiên cứu hay không thầy cũng không để ý. Khi viết xong luận văn, sinh viên gửi thầy đọc qua rồi cho in và bảo vệ. Trên thực tế, thời gian làm luận văn là thời gian thầy, cô phải ra đề thi, chấm thi... nên hướng dẫn chẳng được là bao. Có khi cả mấy tháng trời làm luận văn, sinh viên chỉ gặp giáo viên hướng dẫn 2 lần: lúc báo và lúc bảo vệ đề tài. Hơn nữa, lâu nay thường có tâm lý đã được làm luận văn là chắc chắn được điểm cao vì thầy, cô cũng rất ngại cho sinh viên bảo vệ luận văn điểm quá thấp do nể nang đồng nghiệp.

Mỗi năm có hàng vài chục ngàn luận văn ra đời nhưng số luận văn mà sinh viên thực sự bỏ công sức ra làm rất ít. Với quy trình làm nghiên cứu khoa học nói chung và làm luận văn nói riêng như trên, không có gì lạ khi đất nước ta có hàng chục triệu cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ nhưng số lượng các sáng chế, phát minh hết sức hạn chế. Âu cũng là điều dĩ nhiên.