Hiệu lực thực hiện kết luận kiểm toán còn thấp

Tại phiên thảo luận, đa số ý kiến đánh giá cao hoạt động của Kiểm toán Nhà nước trong nhiệm kỳ qua, đặc biệt là góp phần quan trọng hoàn thiện cơ chế chính sách, phòng ngừa, ngăn chặn tham nhũng, lãng phí và siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.

Bày tỏ sự nhất trí cao với Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Kiểm toán Nhà nước, đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đoàn Đắk Nông) cho biết, trong nhiệm kỳ qua, Kiểm toán Nhà nước đã từng bước khẳng định vị thế là cơ quan kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công do Quốc hội thành lập. Đây cũng là công cụ quan trọng của Nhà nước trong kiểm tra, giám sát, quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.

“Tuy nhiên, các đơn vị được kiểm toán kiến nghị về xử lý vấn đề tài chính cũng như xử lý liên quan đến các quy định của văn bản thì đề nghị Kiểm toán Nhà nước tổng hợp và báo cáo lại Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Với các đơn vị sau khi kiểm toán đã bị chỉ ra các sai phạm mà không thực hiện, cũng phải có giải trình rõ ràng tại sao không thực hiện. Vì thế, cần phải có giải pháp mạnh mẽ trong nhiệm kỳ tới, bởi kiến nghị của kiểm toán theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước có giá trị bắt buộc thi hành khi đã công khai”, đại biểu Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh.

Đại biểu Quách Thế Tản (Đoàn Hòa Bình) đánh giá, trong nhiệm kỳ qua, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 353.733 tỷ đồng; chuyển 20 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang Cơ quan Cảnh sát điều tra; 2 vụ việc đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra xử lý. Đây là một kết quả đáng ghi nhận.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho biết, nhiệm kỳ qua, Kiểm toán Nhà nước cũng đã cung cấp 498 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và các tài liệu liên quan cho cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan điều tra và các cơ quan nhà nước khác có thẩm quyền. Đồng thời, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 786 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý sai quy định hoặc không phù hợp với quy định chung của Nhà nước và thực tiễn, góp phần làm lành mạnh nền tài chính quốc gia.

“Điều đó cho thấy, thành công của Chính phủ nhiệm kỳ vừa qua có sự đóng góp không nhỏ của Kiểm toán Nhà nước”, đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Tuy nhiên, đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, hiệu lực thực hiện kết luận kiểm toán vẫn còn thấp khi kết quả thực hiện kiến nghị về mặt tài chính chỉ đạt 73,6%, kiến nghị xử lý về các văn bản mới chỉ đạt 17,3%. “Vấn đề đặt ra ở đây chúng ta cần phải xem xét lại thật kỹ nguyên nhân có phải là do chất lượng kiến nghị chưa đủ thuyết phục hay là vì hiệu lực của kiến nghị đó không được thực thi”, đại biểu Đoàn Hà Nội nêu ý kiến.

Giải trình làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội quan tâm về kiến nghị kết luận kiểm toán chưa thực hiện được một cách triệt để, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết, lý do vì những khoản mà Kiểm toán Nhà nước đề nghị truy thu hay là đề nghị giảm phụ thuộc vào nguồn vốn.

“Ví dụ như khoản chi sai chế độ, các khoản như công trình đã quyết toán trả cho nhà thầu, kiến nghị do chi sai do không phù hợp với định mức, không phù hợp với dự toán, không phù hợp với đơn giá. Tuy nhiên, để thu lại được tiền đấy thì phải chờ các doanh nghiệp nộp tiền thì Ban quản lý dự án mới trả lại tiền cho Nhà nước, hay các khoản chi sai chế độ thì cũng phải có nguồn để chi trả và một số vấn đề khác”, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết.

Tiếp thu các ý kiến đại biểu, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc khẳng định, chất lượng kiểm toán là vấn đề sống còn đối với tính chuyên nghiệp của Kiểm toán Nhà nước. “Về công khai kết luận kiểm toán, chúng tôi thực hiện các hình thức công khai như trong Luật Kiểm toán Nhà nước quy định là tương đối nghiêm và sắp tới sẽ làm tốt hơn”, Tổng Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho biết, cơ bản các đại biểu Quốc hội nhất trí với Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Kiểm toán Nhà nước cũng như báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội. Trong thực hiện nhiệm vụ kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước đã có nhiều đổi mới, chú trọng cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa hoạt động kiểm toán, bảo đảm kiểm toán theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đồng thời, cung cấp thông tin cho Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương, góp phần quản lý sử dụng tài sản, tài chính công ngày càng hiệu quả, góp phần tích cực vào phòng, chống tham nhũng lãng phí.

“Thời gian tới, Kiểm toán Nhà nước cần khắc phục các tồn tại, hạn chế được nêu trong báo cáo cũng như các ý kiến, kiến nghị của các đại biểu Quốc hội để từ đó đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao”, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nhấn mạnh.