Hiến kế chống tham nhũng

Quá tải, dẫn đến nạn hối lộ bằng “phong bì” tại các bệnh viện là một dạng tham nhũng gây bức xúc trong dư luận lâu nay. Ảnh: TTXVN

160 đề án hiến kế phòng, chống tham nhũng

Với chủ đề: "Tăng cường liêm chính công và thực thi pháp luật góp phần phòng chống tham nhũng hiệu quả" đánh dấu lần xuất hiện thứ 3 của Ngày sáng tạo Việt Nam do Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng thế giới đồng tổ chức. Được phát động từ cuối năm 2010, sau 5 tháng triển khai VACI 2011 đã nhận được 160 đề án về PCTN, có 60 đề án lọt vào chung khảo. Từ đó, Ban tổ chức đã lựa chọn và trao giải cho 34 ý tưởng xuất sắc nhất. Dù đạt giải hay không nhưng 160 ý tưởng tham dự VACI 2011 đều là những trăn trở, giải pháp hiến kế với Chính phủ nhằm ngăn ngừa, PCTN - một thứ bệnh nan y đang gây nhức nhối cho người dân hiện nay.

Là 1/34 ý tưởng được trao giải lần này, đề án "Nói không với phong bì trong y tế" của Trung tâm Nghiên cứu và đào tạo phát triển cộng đồng đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của những người tham dự bởi đây cũng chính là một vấn nạn nhức nhối trong xã hội hiện nay. Qua điều tra, các chuyên gia của Trung tâm đưa ra kết quả có tới 85% người được hỏi nhận thấy các hành vi tham nhũng từ mức độ nhỏ đến lớn xảy ra trong quá trình sử dụng các dịch vụ y tế tại tuyến trung ương, 65% nhận thấy các hành vi này tại tuyến thấp hơn. Trong khi đó, 73% người được hỏi thừa nhận có biểu hiện vi phạm y đức, trong số đó cứ 10 người thì một người ở mức độ thường xuyên. Để khắc phục những vấn đề này, đề án đã đề xuất khá nhiều sáng kiến, trong đó có việc ghi hình đối tượng nhũng nhiễu, nhận phong bì để công chiếu trên truyền hình cả nước.

Tại đề án "Nâng cao nhận thức và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn trong PCTN" của nhóm tác giả thuộc cơ quan Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã đưa ra kiến nghị nâng cao chất lượng hoạt động của các ban thanh tra nhân dân hiện nay. Bởi đây là tổ chức của quần chúng, được triển khai từ cơ sở, có vai trò quan trọng trong công cuộc đấu tranh PCTN, tiêu cực, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức thông qua các hoạt động giám sát thực thi chính sách pháp luật, quy chế ở cơ sở song thời gian qua lại chưa được quan tâm đúng mức.

Với đề án "Xã hội minh bạch và bền vững trong tay thế hệ trẻ", bà Đỗ Vân Nguyệt, Trung tâm Sống và học tập vì môi trường và cộng đồng Live & Learn không quên những ngày đầu đầy khó khăn khi thử nghiệm. Chọn lứa tuổi thanh niên - đối tượng dễ tiếp cận và thay đổi hành vi nhất song trong 5 tháng đầu triển khai, đề án hầu như không thu hút được các bạn trẻ đến với diễn đàn. Bằng các trò chơi, các hình thức, nội dung khác nhau xoay quanh chủ đề tham nhũng như tham nhũng trong y tế, giáo dục, tài chính, giao thông... qua 2 năm thực hiện, đến nay đề án đã được triển khai tới 31 trường học, 23 câu lạc bộ, hơn 30 ngành nghề khác nhau.

Sức lan tỏa từ những ý tưởng sáng tạo

Theo sát các thí sinh tham dự VACI 2011, bà Victoria Kwakwa, Giám đốc quốc gia Ngân hàng thế giới (WB) tại Việt Nam khẳng định: VACI 2011 là kết quả nỗ lực hợp tác của Việt Nam và WB trong đấu tranh PCTN. Sự tham gia VACI 2011 của đông đảo các tổ chức, cá nhân với sự đa dạng về thành phần, lứa tuổi, cho thấy công cuộc đấu tranh PCTN tại Việt Nam đã nhận được sự quan tâm và tham gia nhiệt tình của cộng đồng xã hội. Đánh giá cao 34 ý tưởng đạt giải lần này, bà Victoria Kwakwa hy vọng các đề án sẽ nhanh chóng được triển khai, góp phần tạo nên động lực cùng Chính phủ Việt Nam đẩy mạnh hoạt động đấu tranh PCTN đạt hiệu quả ngày càng cao.

Thời gian qua Việt Nam đã có nhiều chủ trương, chính sách để khuyến khích, kêu gọi người dân, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội tham gia PCTN. Nhiều tấm gương điển hình trong việc tố cáo, phát hiện các vụ tiêu cực, tham nhũng đã được biểu dương, khen thưởng kịp thời. Nhiều sáng kiến, góp ý từ các cá nhân, tổ chức đã được thể chế hóa thành chính sách, pháp luật để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác PCTN. Chương trình sáng kiến PCTN Việt Nam 2011 cũng không nằm ngoài mục đích đó. Không chỉ là diễn đàn để người dân hiến kế trong công tác PCTN, chương trình còn hướng tới nâng cao nhận thức về pháp luật PCTN trong cộng đồng và khuyến khích, phát huy vai trò, trách nhiệm của quần chúng nhân dân, các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức trong công tác này.

Theo Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh, những đề án được trao giải có thể chỉ là những sáng kiến "nhỏ bé" sẽ được thực hiện trong phạm vi của một cơ quan, tổ chức hoặc một địa phương với thời gian thực hiện không quá một năm, tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng những ý tưởng sáng tạo "nhỏ bé" đó khi được thực hiện thành công sẽ có sức lan tỏa, tạo nên những tác động có tính hệ thống và lâu dài, góp phần nâng cao hơn nữa nhận thức của người dân và toàn xã hội về công tác PCTN, góp phần tích cực phòng ngừa, ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tình trạng tham nhũng hiện nay.

PCTN được Đảng và Nhà nước xác định là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, mà ở đó đòi hỏi sự tích cực, kiên quyết nhưng cũng vô cùng kiên trì, bền bỉ của mỗi tổ chức, cá nhân. "Vì một ngày mới không tham nhũng", hãy chung tay đưa những ý tưởng, đề án của Chương trình sáng kiến Việt Nam được thực thi và lan tỏa trong cộng đồng.