Hãy để người bệnh sau ghép thận... dễ sống hơn!

4/6/1992: Ca ghép thận đầu tiên tại Việt Nam, với sự giúp sức của các bác sĩ Cuba.

Kể từ ca ghép thận đầu tiên vào năm 1992 đến nay, ở nước ta đã có 127 bệnh nhân được ghép thận. Sự tiến bộ của y học là món quà kỳ diệu, giúp họ tiếp tục cuộc sống. Nhưng sau đó, mức chi phí để duy trì sự sống mới này cũng khá cao, từ 7 - 12 triệu đồng tiền thuốc chống thải ghép mỗi tháng. Điều đáng nói ở đây là người bệnh nước ta đang chịu nhiều thiệt thòi vì giá thuốc cao so với các nước trong khu vực và sự ... ngặt nghèo của chế độ Bảo hiểm y tế

Hết thiệt đơn...

Người bệnh sau ghép thận bắt buộc phải sử dụng thuốc chống thải ghép Neoral, do hãng Novatis sản xuất. Giá của loại thuốc đặc trị này dĩ nhiên không "dễ chịu" cho lắm. Trước năm 2001, thuốc Neoral hàm lượng 100mgbán với giá 2,4 triệu đồng/hộp. Nhưng từ đó đến nay, hãng dược phẩm này đã nâng giá lên 3,1triệu đồng/hộp. "Nếu so sánh với giá bán thuốc Neoral cùng loại của các nước trong khu vực như Philippin từ 1,8 - 2 triệu đồng/hộp hoặc như Thái Lan cũng chỉ dao động trong khoảng 1,7 - 1,8 triệu đồng/hộp thì mức chênh lệnh từ 1,2 - 1,4 triệu là khá lớn. Trên thực tế, xét chi phí cho việc kinh doanh thuốc này ở Việt Nam không thể cao hơn so với các nước trên. Thuế nhập khẩu đối với loại thuốc này ở Việt Nam là 0%, còn ở TháiLan là 7%. Biến động về tỷ giá đồng Đôla Mỹ trong những năm qua có tăng dần, trong đó năm 2004 tăng cao nhất cũng chỉ tới 5%, không thể lý giải cho mức giá thuốc tăng 23% so với giá bán năm 2000 tại Việt Nam" - Ông Ngô Văn Hợp, Chủ nhiệm "CLB những người ghép thận" khu vực phía Bắc phân tích rõ ràng.

Lý giải điều này chỉ cóchỉ có một nguyên do duy nhất, đó là do chính sách nhập khẩu độc quyền gây ra. Ông Chu Đình Tuấn, Giám đốc phụ trách kinh doanh khu vực phía Bắc của Novatis khi lý giải cho bệnh nhân hiểu cũng chỉ biết cách đổ lỗi cho công ty phân phối độc quyền là Zuellig Pharma. Vô hình chung, không có ai chịu trách nhiệm cho giá thuốc cao. Chỉ có người bệnh, muốn duy trì sự sống của mình, buộc phải chấp nhận.

... Lại thiệt kép

Một nỗi bất công, thiêú hợp lý cho các bệnh nhân ghép thận khu vực phía Bắc hiện nay là họ đang chịu thiệt so với các bệnh nhân phía Nam. Kể từ tháng 5/2002 các bệnh nhân khu vực phía Nam đã được BHYT thanh toán 50% chi phí cho thuốc Cellcept, cũng là mộtloại thuốc buộc phải dùng để chống thải ghép, nhưng các bệnh nhân phía Bắc thì vẫn phải chịu hoàn toàn chi phí cho loại thuốc này. "Điều này là hoàn toàn vô lý, chúng tôi đang đợi câu trả lời của Bộ y tế khi nào thì đưa Cellcept vào danh mục BHYT hỗ trợ để chúng tôi được hưởng chế độ bình đẳng như các bệnh nhân phía Nam" - Bà Đặng Thị Thảo - một bệnh nhân ghép thận ở Quảng Châu, Trung Quốc lên tiếng.

"Chỉ khi nào cơ sở điều trị kiến nghị lên thì Bộ Y tế mới xem xét việc bổ sung loại thuốc này" Ông Nguyễn Hữu Khang, Chuyên viên Vụ điều trị Bộ Y tế lý giải ngắn gọn. Chẳng nhẽ thực tế người bệnh đang chịu nỗi bất công không đáng để xem xét?

Không chỉ có người bệnh chịu thiệt

Hiện tại tất cả những bệnh nhân có Bảo hiểm y tế (BHYT) sau khi được hưởng 50% chi phí thuốc Neoral, 50% còn lại bị bắt buộc phải mua thuốc tại Bệnh viện 103 với lý do BV sợ để bệnh nhân mua thuốc ngoài không bảo đảm chất lượng. (Kể từ ngày 1/4/2004 tới đây, BV 103 sẽ không ký hợp đồng thanh toán bảo hiểm với cơ quan BH Hà Nội nữa mà chuyển cho BV Việt Đức). Như vậy, BHYT mỗi năm cũng bị thiệt hại trên 1 tỷ đồng do chịumức giá thuốc cao so với các nước trong khu vực.

"Nếu mua thuốc này ở ngoài, chúng tôi chỉ phải mất chưa quá 2 triệu đồng/hộp, bị thiệt mỗi tháng khoảng gần 1 triệu so với mua tại BV. Chúng tôi tự ý thức hơn ai hết về việc mua thuốc để duy trì sự sống của mình. Nhiều năm qua, bệnh nhân không có BHYT vẫn đang mua thuốc ngoài với giá rẻ để dùng, mà kết quả xét nghiệm chức năng thận cho thấy rất ổn định, điều đó chứng tỏ rằng chất lượng thuốc trên thị trường không kém gì thuốc do Hãng Novatis phân phối"- anh N.Q.C, một bệnh nhân ghép thận bức xúc.

Trước mắt, khi giá thuốc cao còn chưa điều chỉnh được, các bệnh nhân ghép thận đều có mong muốn được cơ quan BHYT và BV trả lại quyền quyết định cho họ. Ngoài 50% số thuốc được cấp theo chế độ, 50% thuốc còn lại họ có quyền được mua ngoài cho phù hợp với hoàn cảnh kinh tế từng người. Làm như vậy, không những người bệnh được quyền tự chủ hơn mà tránh thiệt hại cho cơ quan BHYT, vừa hạn chế phần nào sự độc quyền của 2 "đại gia" Novatis và Zuellig Pharma.

T.Hoa