Hàng loạt sai phạm tại dự án quốc lộ 51

Theo kết luận thanh tra, D.A đầu tư xây dựng, mở rộng quốc lộ 51, đoạn Biên Hòa - Vũng Tàu theo hình thức BOT được Chính phủ chấp thuận các nhà đầu tư tại Văn bản số 7962, ngày 19/11/2008. Sau đó các nhà đầu tư thành lập Công ty Cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC) để thực hiện D.A.

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 2, Nghị định 78/2007/NĐ-CP, ngày 11/5/2007 của Chính phủ, hợp đồng BOT được ký giữa cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư để xây dựng, kinh doanh công trình kết cấu hạ tầng nhưng Bộ Giao thông Vận tải (là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền) chỉ định BVEC là nhà đầu tư đàm phán hợp đồng BOT tiểu D.A đầu tư xây dựng, mở rộng quốc lộ 51 và ký hợp đồng BOT là không đúng quy định.

Chủ đầu tư tính toán khối lượng chưa chính xác, lập dự toán xây dựng công trình chưa đúng quy định và một số sai sót khác làm tăng giá trị dự toán số tiền 40,015 tỷ đồng. Trong đó, BVEC đưa ra phương án vận chuyển vật liệu cấp phối đá dăm từ các mỏ đá thuộc tỉnh Đồng Nai để thi công cho đoạn tuyến nằm trên địa phận tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là chưa hợp lý, làm tăng giá gói thầu 24,126 tỷ đồng.

Về việc quản lý và chi phí quản lý D.A, BVEC là doanh nghiệp D.A nhưng không thành lập Ban Quản lý D.A là không đúng quy định.

Hàng năm, BVEC không lập dự toán chi phí quản lý D.A nhưng vẫn trích kinh phí từ nguồn đầu tư vào dự án BOT để chi phí D.A. Đến hết tháng 6/2013, BVEC đã chi phí tổng cộng 72,59 tỷ đồng. Như vậy, BVEC đã chi vượt 48,55 tỷ đồng chi phí quản lý D.A so với quyết định phê duyệt D.A (chi phí quản lý D.A là 24,04 tỷ đồng).

Đối với công tác quản lý chất lượng thi công công trình, theo kết quả kiểm định lớp bê tông nhựa của đơn vị tư vấn độc lập tại gói thầu số 4, từ 45 - 60% thành phần hạt không đạt yêu cầu, từ 38 - 90% hàm lượng nhựa không đạt yêu cầu, dẫn đến chất lượng mặt đường không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Thanh tra Bộ yêu cầu BVEC tiến hành kiểm tra và cho thi công lại các đoạn tuyến mà chất lượng mặt đường không đạt yêu cầu thiết kế.

Tại gói thầu số 02, 07 và 14, chiều dày lớp bù vênh bằng vật liệu bê tông nhựa thực tế còn mỏng hơn chiều dày thiết kế từ 44 - 63%. Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn giám sát và nhà thầu đã nghiệm thu khối lượng bù vênh theo khối lượng thiết kế, dẫn đến nghiệm thu sai tăng 16,196 tỷ đồng.

Ngoài ra, tại một số gói thầu, thanh toán sai số tiền 9,456 tỷ đồng, do nghiệm thu sai tăng khối lượng, áp sai đơn giá và một số nguyên nhân khác…

Đối với một số nội dung báo chí phản ánh như: Các cổ đông không góp đủ vốn chủ sở hữu, tay không làm BOT nghìn tỷ, D.A chậm quyết toán, qua xác minh, Thanh tra Bộ cho rằng những thông tin này hoàn toàn có cơ sở.

Theo Thanh tra Bộ, D.A cải tạo, nâng cấp quốc lộ 51 đã cơ bản hoàn thành, được nghiệm thu, bàn giao đưa vào khai thác, sử dụng ngày 11/4/2013. Theo quy định tại Thông tư 19/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính, thời hạn tối đa phải quyết toán D.A là tháng 4/2015, nhưng đến thời điểm kết thúc thanh tra là tháng 6/2016 D.A vẫn chưa được quyết toán.

Ngoài ra, theo quy định của hợp đồng BOT, đến tháng 8/2012, các nhà đầu tư phải huy động đủ 100% vốn chủ sở hữu là 307 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm đó các nhà đầu tư mới chỉ góp được 73,05 tỷ đồng, còn thiếu 234,52 tỷ đồng.

Thanh tra Bộ Xây dựng yêu cầu Tổng cục Đường bộ rà soát lại nhà đầu tư của D.A tại thời điểm tháng 9/2016, báo cáo Bộ Giao thông Vận tải để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, kiểm điểm tập thể, cá nhân thiếu kiểm tra, giám sát các nhà đầu tư và chủ đầu tư D.A trong việc góp vốn chủ sở hữu, điều chỉnh tổng mức đầu tư và nghiệm thu, bàn giao công trình không đúng quy định.

Đối với BVEC, Thanh tra Bộ yêu cầu đơn vị tiến hành các thủ tục để được công nhận các nhà đầu tư D.A tại thời điểm tháng 9/2016 theo đúng quy định và đăng ký điều chỉnh giảm vốn điều lệ theo số thực có của doanh nghiệp. Giảm vốn đầu tư D.A số tiền 37,053 tỷ đồng là tiền lãi của số tiền mà các nhà đầu tư chậm góp vốn chủ sở hữu vào doanh nghiệp thực hiện D.A. Không được tính vào phương án tài chính của D.A số tiền 48,55 tỷ đồng do chi vượt chi phí quản lý D.A so với quyết định phê duyệt.