Hạ tầng tại các khu đô thị - bao giờ mới được hoàn thiện?Bài cuối: Khắc phục "khuyết tật" - không thể chậm trễ

Tuy nhiên, để khắc phục, rất cần sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành; có chế tài xử lý nghiêm những chủ đầu tư cố tình chây ỳ, kéo dài thời gian triển khai dự án.

Đẩy mạnh kỷ luật, kỷ cương

Trong thời gian qua, UBND thành phố Hà Nội đã có rất nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu các sở, ngành, địa phương rà soát các dự án còn tồn tại, đề xuất giải pháp xử lý.

Tại quận Cầu Giấy, đối với các hạng mục hạ tầng kỹ thuật chưa được hoàn thiện, quận tiếp tục đôn đốc và báo cáo đề xuất với UBND thành phố Hà Nội, Sở Xây dựng Hà Nội chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật, bàn giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý duy tu, đáp ứng nhu cầu dân sinh.

Để khắc phục những bất cập đang đặt ra, Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị quận Cầu Giấy Vũ Trung Kiên thông tin, UBND quận Cầu Giấy đã kiến nghị các cơ quan chức năng tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về đất đai, đầu tư, quy hoạch, kiến trúc, xây dựng..., bảo đảm minh bạch, thống nhất. Đồng thời, kiến nghị UBND thành phố sớm có cơ chế, chính sách để thu hút đầu tư xây dựng các dự án bãi đỗ xe tĩnh. Bên cạnh đó, thành phố giao các sở, ngành rà soát, tham mưu UBND thành phố ban hành quy định, hướng dẫn cụ thể về việc bàn giao hệ thống hạ tầng tại các khu đô thị mới, khu nhà ở làm cơ sở để UBND cấp huyện và các chủ đầu tư thực hiện theo phân cấp.

Với quận Long Biên, hằng năm, UBND quận đều tổ chức làm việc với chủ đầu tư để rà soát, đôn đốc tiến độ hoàn thiện dự án. Một số nội dung quận đã chủ động báo cáo thành phố và xin cơ chế để thực hiện như: Đề xuất đầu tư các trường học trong Khu đô thị mới Việt Hưng; thường xuyên phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội thanh tra, kiểm tra, rà soát dự án chậm tiến độ.

Đồng thời, UBND quận đã đề xuất, kiến nghị cấp thẩm quyền ban hành các quy định, chế tài cụ thể xử lý nghiêm chủ đầu tư không triển khai đúng tiến độ dự án; không bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật cho chính quyền địa phương. Với sự chậm trễ này, UBND quận đề nghị thành phố kiên quyết thu hồi các ô đất chậm triển khai, không cho chủ đầu tư tham gia thực hiện các dự án phát triển đô thị trong tương lai trên địa bàn...

Phân tích thêm, chuyên gia đô thị Đinh Quốc Thái đánh giá, nhiều năm qua các sở, ngành đã rà soát để phân loại dự án, song tiến độ rất chậm; thậm chí nhiều dự án sau cả chục năm dù chưa được giao đất nhưng vẫn chưa được định đoạt “số phận”; nhiều dự án dù đã được các sở, ngành đôn đốc, nhưng vẫn chưa hoàn thiện thủ tục theo quy định. Chủ đầu tư chỉ thực hiện theo kiểu "đánh trống bỏ dùi" hoặc đầu tư theo kiểu để giữ đất, đối phó với cơ quan chức năng.

“Thời gian qua, thành phố đã có quyết định thu hồi một số dự án như: Khu đô thị mới Mê Linh - Đại Thịnh (huyện Mê Linh), Dự án xây dựng Khu nhà ở tại Ao Trùng (quận Long Biên); Khu đô thị mới Hồng Thái (huyện Đan Phượng)... Theo tôi, việc này cần được triển khai quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa, cần tăng cường tính kỷ luật, kỷ cương trong lĩnh vực này để chấm dứt cảnh chủ đầu tư chây ỳ, thiếu trách nhiệm với xã hội. Đồng thời, các sở, ngành cần có chỉ đạo quyết liệt, đôn đốc, yêu cầu ấn định thời gian chủ đầu tư phải kết thúc có kết quả và có cơ chế quy trách nhiệm chậm trễ trong thực hiện giải quyết các tồn tại của dự án”, ông Đinh Quốc Thái kiến nghị.

Cần vào cuộc đồng bộ

Trước những bất cập do hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại các khu đô thị, khu nhà ở dở dang, chậm hoàn thiện, chậm bàn giao, nhiều quận, huyện, thị xã đã yêu cầu các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng và bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại các dự án; cam kết tiến độ hoàn thành, bàn giao cho chính quyền địa phương quản lý theo phân cấp…

Phó Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị Hà Đông Mai Đắc Phúc cho biết, UBND quận liên tục có văn bản yêu cầu các nhà đầu tư thực hiện nghiêm những nội dung chỉ đạo của UBND thành phố, đồng thời đề nghị khẩn trương rà soát, hoàn thiện thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ và bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Đặc biệt, yêu cầu các đơn vị liên quan kiểm tra, rà soát toàn bộ dự án đang triển khai; hoàn thiện hồ sơ xử lý nghiêm các dự án chậm tiến độ. Trên cơ sở đó, UBND quận sẽ báo cáo UBND thành phố có biện pháp xử lý với các nhà đầu tư cố tình chây ỳ, năng lực kém, không tích cực triển khai đầu tư hạ tầng theo tiến độ.

Còn theo Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị quận Hoàng Mai Nguyễn Văn Đức, giải pháp cứng rắn quận sẽ triển khai là đề xuất với thành phố kiên quyết thu hồi dự án mà chủ đầu tư không có khả năng thực hiện để giao lại cho tổ chức, cá nhân có năng lực…; quản lý chặt về tiến độ thực hiện dự án, nghiên cứu chế tài xử lý các chủ đầu tư và các chủ thể khác có liên quan trong việc không bảo đảm tiến độ dự án. Ngoài ra, quận kiến nghị thành phố và các sở, ngành xem xét, yêu cầu các chủ đầu tư chỉ được bàn giao nhà ở sau khi đã xây dựng đồng bộ hạ tầng trong các dự án khu đô thị, nhà ở nhằm bảo đảm phát huy hiệu quả của dự án, tránh gây bức xúc cho người dân khi về sinh sống không được tiếp cận và sử dụng hệ thống hạ tầng. Bên cạnh đó, rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các văn bản quy định, hướng dẫn cụ thể về quản lý đất đai, về giá đất, về vận dụng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, giải quyết việc làm và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất cho phù hợp với thực tiễn.

Thực tế, thời gian qua, UBND thành phố đã có rất nhiều chỉ đạo để giải quyết tồn tại liên quan đến tiến độ triển khai các dự án khu đô thị mới, nhà ở trên địa bàn, như: Kế hoạch số 45/KH-UBND ngày 7-2-2023 về việc triển khai thực hiện chuyên đề "Giải pháp đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng các công trình công cộng tại các khu đô thị trên địa bàn thành phố, giai đoạn 2021-2025"; Kế hoạch số 138/KH-UBND ngày 5-5-2023 về việc kiểm tra, xử lý dứt điểm, toàn diện, khắc phục những tồn tại, hạn chế để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, hoàn chỉnh đồng bộ các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại các khu đô thị, khu nhà ở có quy mô từ 2ha trở lên trên địa bàn thành phố.

Thực hiện chỉ đạo trên, Sở Tài chính đã tham mưu với UBND thành phố giao trách nhiệm cho các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã hướng dẫn nhà đầu tư giải quyết thủ tục liên quan để sớm đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong các khu đô thị, nhà ở theo quy hoạch. Sở cũng phối hợp với UBND các quận, huyện, thị xã rà soát các khu đô thị, nhà ở chưa hoàn thành, chưa thực hiện đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Đặc biệt, đối với các dự án vướng mắc về giải phóng mặt bằng, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, đất đai..., UBND thành phố đã giao các cơ quan chức năng, địa phương hướng dẫn nhà đầu tư, giải quyết thủ tục liên quan, nếu khó khăn, vướng mắc kịp thời báo cáo UBND thành phố để có phương án giải quyết. Đồng thời, yêu cầu nhà đầu tư khẩn trương hoàn thành dự án, đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch được duyệt và hoàn thành trước khi đưa công trình nhà ở vào khai thác sử dụng.

Đối với các trường hợp nhà đầu tư cố tình chây ỳ, không triển khai hoặc chậm triển khai, UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát theo Nghị quyết số 04/NQ-HĐND ngày 8-4-2022 của HĐND thành phố và Kế hoạch số 160/KH-UBND ngày 8-6-2022 của UBND thành phố về việc thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ đầu tư, tập trung xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai trên địa bàn thành phố Hà Nội, báo cáo UBND thành phố xem xét, quyết định thu hồi dự án, thu hồi chủ trương đầu tư.

Với sự chỉ đạo sát sao của thành phố, sự vào cuộc tích cực của các sở, ngành, địa phương, kỳ vọng những tồn tại trong xây dựng hạ tầng tại các khu đô thị mới, khu nhà ở trên địa bàn thành phố sớm được giải quyết dứt điểm, góp phần bảo đảm quyền lợi, cuộc sống của cư dân, để các khu đô thị mới thực sự trở thành nơi đáng sống.