Hà Nội: Gắn biển phố mang tên nhà thơ Thâm Tâm

Phố Thâm Tâm thuộc địa bàn phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy; dài 595m, rộng 13,5m, kéo dài từ ngã ba giao cắt phố Trung Kính. Phố Thâm Tâm nằm cạnh các phố Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh, Nguyễn Bá Khoản, Tú Mỡ… là những tuyến phố mang tên các văn nghệ sĩ nổi tiếng, có nhiều đóng góp cho văn học nghệ thuật nước nhà.

Nhà thơ, nhà văn Thâm Tâm (1917-1950), tên thật là Nguyễn Tuấn Trình, quê ở thành phố Hải Dương, xuất thân trong một gia đình nhà giáo nền nếp. Gần một thế kỷ trước, ông sống ở Hà Nội, tham gia hoạt động sáng tác văn học nghệ thuật tại Hà Nội với tư cách một họa sĩ, một nhà thơ, nhà văn, nhà báo. Các tác phẩm của Thâm Tâm mô tả thân phận con người trong thời Pháp thuộc, khát vọng thay đổi và ý chí “lên đường”. Từ những năm 1935-1936, ông tham gia viết báo, viết văn và thường có tác phẩm đăng tải trên Tuần báo Bắc Hà, Tiểu thuyết thứ bảy, Ngày nay, Tiểu thuyết thứ năm và Truyền bá quốc ngữ...

Nhà thơ, nhà văn Thâm Tâm đã tham gia Văn hóa Cứu quốc từ năm 1943, các hoạt động trong cuộc khởi nghĩa và Cách mạng Tháng Tám 1945. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông tham gia Ban Biên tập báo Tiên Phong (1945-1946), sau đó ông nhập ngũ, làm thư ký tòa soạn báo Vệ quốc quân (sau là báo Quân đội Nhân dân). Ông mất vì bạo bệnh khi trên đường đi công tác trong chiến dịch Biên giới.

Thâm Tâm nổi tiếng với bài thơ “Tống biệt hành” với một phong cách thơ hòa hợp giữa cổ điển và hiện đại, thể hiện hào khí rất cao. Sinh thời, ông chưa in thơ thành tập. Sáng tác thơ của ông được xuất bản năm 1988 trong sưu tập Thơ Thâm Tâm. Thâm Tâm được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2007.

Tháng 5-2023, nhân kỷ niệm 106 năm ngày sinh của nhà thơ, Hội Nhà văn Việt Nam và gia đình đã tổ chức giới thiệu đến công chúng các tác phẩm văn xuôi của Thâm Tâm sau một thời gian sưu tầm, tuyển chọn. Các tác phẩm này gồm: "Truyện ngắn Thâm Tâm", 4 truyện cổ tích và Tập truyện ngắn chọn lọc "Tháng ba sấm động" (NXB Văn học ấn hành); "Thâm Tâm truyện vừa" (NXB Quân đội Nhân dân); bộ ba Tuyển truyện ngắn "Gió thu hoa cúc gầy rồi" cùng 2 tiểu thuyết "Thuốc mê", "Nỗi ân hận dài" của NXB Lao động và Công ty Linh Lan liên kết ấn hành...

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Tuấn Khoa, con trai duy nhất của nhà thơ Thâm Tâm, cho biết, để vinh danh những cống hiến cho sự nghiệp văn học nghệ thuật và đóng góp hy sinh cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, năm 2004, tại Hải Dương, nơi nhà thơ Thâm Tâm sinh ra và lớn lên, đã đặt tên phố Nguyễn Tuấn Trình (Thâm Tâm). Năm ngoái, Cao Bằng, nơi nhà thơ hy sinh trong chiến dịch Biên giới năm 1950, cũng đã gắn biển tên ông cho một con phố. Việc đặt tên phố Thâm Tâm ở Hà Nội là sự ghi nhận, vinh danh Thâm Tâm đối với Thủ đô, với đất nước. Đây là niềm tự hào rất lớn của gia đình nhà thơ.

* Nhân dịp này, UBND quận Cầu Giấy cũng tổ chức Lễ gắn biển tên phố Nguyễn Xuân Nham thuộc địa bàn phường Yên Hòa. Danh nhân Nguyễn Xuân Nham đỗ Tiến sĩ năm Kỷ Mùi 1499, làm quan đến chức Thừa Chính Sử. Sinh thời, ông được đánh giá là vị quan thanh liêm, có công với dân, với nước.