Gọi cho đúng tên phố Nguyên Khiết

Hà Nội ta từng đã có nhiều tên phố bị đọc chệch đi thành quen khi sửa lại rất khó, qua nhiều năm mà vẫn còn có người chưa nhớ. Có thể kể: phố Tạ Hiện bị gọi sai là Tạ Hiền, Nguyễn Thiếp thành Nguyễn Thiệp, Phạm Đình Hổ thành Phạm Đình Hồ, Phan Phu Tiên thành Phan Phù Tiên…

Tên người được đặt tên phố mà đọc sai đi, không thể tìm ra tiểu sử của người ấy được. Thí dụ: Nguyễn Thiếp tức La Sơn phu tử, người đã hiến kế cho vua Quang Trung phá giặc Thanh được ghi trong sử sách ai cũng rõ, còn Nguyễn Thiệp chẳng hề thấy trong từ điển danh nhân nào.

Cái lầm tai hại ấy tưởng đã hết, nay lại vừa phát sinh. Báo, đài đưa tin thường nhắc đến tên phố (mới được HĐND thành phố đặt tên trong kỳ họp tháng 7-1999) Nguyễn Khiết. Nghe cứ ngỡ tên người. Sự thật đây là tên đất, một thôn cổ của Thăng Long - Hà Nội xưa: Nguyên Khiết.

Nguyên Khiết xưa có hai thôn: Thượng và Hạ, thuộc tổng Tả Túc (sau đổi là tổng Phúc Lân) huyện Thọ Xương. Địa bàn hai thôn này nay chạy dài từ đầu cầu Long Biên theo đường Trần Nhật Duật đến phố Chợ Gạo. Đoạn đầu qua ngã ba Hàng Khoai, Cao Thắng đến Ô Quan Chưởng là đất thôn Nguyên Khiết Thượng, trước đây có tên là phố Hàng Nâu - nơi bán củ nâu để nhuộm. Đoạn sau là thôn Nguyên Khiết Hạ, giáp thôn Hương Nghĩa có dựng cây cột Đồng hồ. Cả đoạn này xưa là bến sông Hồng tấp nập thuyền bè.

Nhằm bảo tồn một số tên thôn làng cổ, thành phố cho đặt tên các phố Nguyên Khiết, Bảo Linh, Thanh Yên… cùng thuộc phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm này trong các năm 1999-2000.

Phố Nguyên Khiết dài hơn 400m, chạy từ bờ sông Hồng vào đến đê cạnh đường Trần Nhật Duật, cắt ngang qua phố Phúc Tân.

Rất tiếc không chỉ có báo, đài gọi tên phố sai mà cả trên bản đồ Hà Nội (Hanoi City map) của NXB Bản đồ, bản in tháng 7-2002, sau 3 năm đặt tên phố, cũng ghi là Nguyễn Khiết!

Mong rằng việc nhầm lẫn này không còn xảy ra nữa.

Giang Quân