Gỡ rối mãi chưa xong

Tràn lan vi phạm

Nhiều ngôi nhà xây trên đất ruộng bị cưỡng chế phá dỡ...

Giữa tháng 5-2011, lợi dụng việc cán bộ, lãnh đạo địa phương phải tập trung cho công tác bầu cử, 11 hộ dân ở tổ dân phố 7, phường Phú Lãm, quận Hà Đông đã đồng loạt xây nhà trên đất nông nghiệp, thậm chí có hộ cắt cả lúa đang kỳ trổ bông để làm nhà. Nhân cơ hội này, một số hộ dân đã xây dựng nhà trước đó cũng tiến hành cơi nới hoặc hoàn thiện nốt những phần việc dang dở. Một số hộ còn "xẻo" đất ruộng, chung tiền làm đường đi; đường "mọc" đến đâu thì nhiều khoảnh ruộng cũng bị lấp đến đó. UBND phường Phú Lãm đã lập biên bản và tiến hành phá dỡ các công trình vi phạm. Ngày 8-6-2011, lãnh đạo quận Hà Đông đã trực tiếp chỉ đạo xử lý những vi phạm mới phát sinh và 10/11 hộ đã tự tháo dỡ công trình vi phạm (1 hộ do có người nhà đang ốm nặng, không có chỗ ở nên được ở tạm).

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, khi còn thuộc địa giới hành chính của huyện Thanh Oai, xã Phú Lãm có nhiều vi phạm về quản lý và sử dụng đất đai và đã có 7 cán bộ, đảng viên bị kỷ luật, một số người còn bị xử lý hình sự. Năm 2003, sau khi chuyển địa giới hành chính về Hà Đông, UBND quận đã tổ chức một số đợt cưỡng chế các công trình xây dựng vi phạm trên đất nông nghiệp ở khu vực Ba La, phố Xốm; còn các khu vực vi phạm khác đều chưa được xử lý. Theo số liệu thống kê năm 2009, toàn phường có 944 hộ vi phạm trên diện tích 10,04ha, một số khu vực hiện nay dân cư ở khá đông đúc. Đặc biệt, nhiều hộ dân đã được UBND huyện Thanh Oai cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ), nhưng trên thực địa và trên bản đồ qua các thời kỳ, những lô đất đó vẫn là đất nông nghiệp. Trước tình hình như vậy, năm 2004, Công an tỉnh Hà Tây (cũ) đã rà soát, kiểm tra lại quy trình cấp sổ đỏ của 193 trường hợp, chưa kể nhiều sổ đỏ hiện vẫn chưa xuất trình với cơ quan chức năng. Trong các sổ đỏ đó, chữ ký của người được cấp là thật, người dân cũng đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, tuy nhiên hơn 70% sổ đỏ cấp không đúng quy trình và cấp trên đất nông nghiệp. Công an tỉnh Hà Tây (cũ) đã báo cáo cơ quan chức năng, song đến nay những tồn tại đó vẫn chưa được giải quyết. Chính những sổ đỏ này đã gây rất nhiều bất cập cho công tác quản lý đất đai, bởi theo quy định, họ có quyền được cấp phép, xây nhà. Điển hình là vào năm 2007, một hộ dân ở tổ 7 xây dựng trên diện tích hơn 600m2 đất nông nghiệp, đã bị UBND phường Phú Lãm cưỡng chế, song đến nay trên phần đất đó gia chủ đang xây dựng hai ngôi nhà và họ đã xuất trình được sổ đỏ do UBND quận Hà Đông cấp năm 2010 (?!). Nhiều thửa ruộng khác cũng đã xây dựng thành nhà...

Trao đổi với PV Báo Hànộimới, ông Nguyễn Đức Hiếu, Chủ tịch UBND phường Phú Lãm cho biết: Hầu hết các vi phạm mới đều được chính quyền địa phương cưỡng chế, xử lý. Đảng ủy, HĐND và UBND phường đã xây dựng nhiều chương trình, giải pháp để kiểm soát vi phạm, song với những vùng ruộng xen kẹt như hiện nay, thì cán bộ địa phương rất vất vả để giữ nguyên hiện trạng...

Cần sớm tháo gỡ những khó khăn

Tính đến năm 2010, trên địa bàn phường Phú Lãm có 12,17ha đất nông nghiệp xen kẹt và 9,38ha đất canh tác bị chuyển đổi, sử dụng sai mục đích. Do một thời gian dài công tác quản lý đất đai bị buông lỏng, vi phạm cũ còn tồn tại quá nhiều, nên những khu ruộng xen kẹt là miếng "mồi" ngon, luôn bị một số người "nhòm ngó". Để giải quyết triệt để tình trạng này, phường Phú Lãm đã nhiều lần gửi văn bản cho UBND quận Hà Đông, đề xuất hướng giải quyết đối với diện tích đất nông nghiệp xen kẹt, khu vực đã bị người dân tự ý chuyển đổi như: Cho phép thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, xây dựng các khu đất giãn dân, dân cư, dịch vụ…, nhưng đến nay quận Hà Đông vẫn chưa có chỉ đạo cụ thể. Thậm chí, có diện tích UBND tỉnh Hà Tây (cũ) ra quyết định thu hồi để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất từ năm 2006, song đến nay vẫn chỉ nằm trên "giấy", khiến cán bộ phường phải thường xuyên túc trực để giữ nguyên hiện trạng. Trong khi đó, tháng 8-2010, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành chủ trương về đấu giá quyền sử dụng đất đối với các thửa đất xen kẹt, nhỏ lẻ... Theo đó, việc lựa chọn quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất các thửa đất xen kẹt, nhỏ lẻ trong khu dân cư thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện, không phải trình UBND thành phố chấp thuận và UBND các quận, huyện, thị xã có trách nhiệm lập hồ sơ thu hồi đất theo quy định.

Đại diện lãnh đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường quận Hà Đông lý giải: Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của quận Hà Đông đã xây dựng xong từ đầu năm 2011, nhưng do quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia chưa được Quốc hội thông qua, nên quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các cấp phải dừng lại. Để đáp ứng một phần nhu cầu bức thiết của công tác quản lý đất đai, UBND thành phố Hà Nội đã giao cho Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) hướng dẫn các địa phương lập danh sách những dự án, công trình cấp bách cần triển khai. UBND quận Hà Đông đã lập danh sách và gửi Sở TN-MT từ tháng 4-2011 gồm 60 dự án, trong đó có một số dự án thuộc phường Phú Lãm. Về 193 sổ đỏ được UBND huyện Thanh Oai cấp năm 2003, ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông cho biết: Quận Hà Đông đã báo cáo và được UBND thành phố giao Sở TN-MT tiến hành xem xét, nhưng sau đó Sở TN-MT lại giao cho quận Hà Đông thực hiện. Do quận Hà Đông và huyện Thanh Oai là hai cấp hành chính ngang nhau, nên quận Hà Đông không có thẩm quyền hủy những sổ đỏ đã cấp sai, vì vậy, quận lại phải báo cáo thành phố. Các ban, ngành của thành phố cũng đã họp và thống nhất thành lập đoàn công tác liên ngành để xử lý những tồn tại đó, song đến nay đoàn công tác vẫn chưa được thành lập.

Hàng loạt rào cản về cơ chế, thủ tục đang khiến những tồn tại ở phường Phú Lãm chưa thể giải quyết dứt điểm. Đề nghị các ngành chức năng của thành phố và quận Hà Đông sớm có giải pháp, nhằm lập lại trật tự kỷ cương trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai và xây dựng tại phường Phú Lãm; đồng thời xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân cố tình vi phạm.