Theo Reuters ngày 3-10, các nhà khoa học Pierre Agostini (Mỹ), Ferenc Krausz (Đức) và Anne L'Huillier (Thụy Điển) đã giành giải Nobel Vật lý năm 2023 vì đã tạo ra “những tia sáng đủ ngắn để chụp được những chuyển động cực nhanh của các electron”.
Các electron chuyển động nhanh đến mức trước đây người ta cho rằng không thể theo dõi được chuyển động của chúng. Tuy nhiên, ”, Ủy ban Nobel cho biết, ba nhà vật lý đã chứng minh được cách tạo ra những xung ánh sáng cực ngắn có thể dùng để đo các quá trình siêu nhanh, mà trong đó các electron chuyển động hoặc thay đổi năng lượng. Nghiên cứu này đã mang lại cho nhân loại công cụ mới để khám phá thế giới điện tử bên trong các nguyên tử và phân tử.
Giải thưởng năm nay đã được nâng lên 11 triệu curon Thụy Điển (khoảng 1 triệu USD) do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao tặng. Vật lý là giải Nobel thứ hai được trao trong tuần này sau khi nhà khoa học Hungary Katalin Kariko và đồng nghiệp người Mỹ Drew Weissman giành được giải Nobel Y học với công trình khám phá ra phân tử mRNA, mở đường cho vắc xin ngừa Covid-19.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.