Dự toán “trên trời” đẩy bội chi tăng nhanh

Thống kê của Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội cho thấy, tổng thu NSNN năm 2015 ước vượt dự toán 16.400 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong bối cảnh giá dầu thế giới sụt giảm sâu (ước cả năm chỉ đạt 56,7USD/thùng, giảm trên 43USD/thùng so với giá tính dự toán), dẫn đến số hụt thu từ dầu thô và các khoản thu khác do giảm giá dầu là 63.000 tỷ đồng. Điều này sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến cân đối ngân sách Trung ương.

Thêm vào đó, mặc dù tổng thu NSNN năm 2015 ước vượt dự toán 16.400 tỷ đồng, nhưng tăng thu chủ yếu của ngân sách địa phương (khoảng 47.700 tỷ đồng), còn ngân sách trung ương hụt thu 31.300 tỷ đồng. Điều này sẽ dẫn đến khó khăn trong cân đối NSNN, đòi hỏi Chính phủ phải tính toán các giải pháp để bù hụt thu, bảo đảm cân đối NSNN. Thậm chí, có ĐB Quốc hội mới đây còn nêu con số về việc sau khi cân đối và trừ đi các khoản phải chi, ngân sách Trung ương chỉ còn 45.000 tỷ đồng. Với số tiền này rất khó để điều tiết NSNN chứ chưa nói là phải lo tiền trả nợ. Nhiều ĐB Quốc hội gần đây cũng bày tỏ lo lắng về việc phát hành trái phiếu quốc tế dự kiến khoảng 3 tỷ USD trong giai đoạn 2015-2016 sẽ tạo ra những gánh nặng mà các thế hệ sau phải trả và ẩn chứa nhiều rủi ro cho NSNN.

Tại cuộc họp báo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, việc xây dựng dự toán chưa sát với thực tế đã khiến số chi thực tế “vênh” khá nhiều so với dự kiến. Điều này vô hình chung khiến tỷ lệ bội chi thường lớn hơn rất nhiều so với dự toán và gây ra nhiều lo ngại. Ngay trong khâu xây dựng dự toán thu chi NSNN năm 2016, Bộ Tài chính sẽ kiên quyết xây dựng số liệu sát với thực tế. Đơn cử như với giá dầu thô, thay vì đưa ra dự toán với mức giá 100 USD/thùng như năm 2015, trong năm tới, dự toán giá dầu sẽ là 60 USD/thùng. Hiện giá dầu dao động ở mức 53-57 USD/thùng. Với mức dự toán đưa ra, trường hợp giá có xuống thấp cũng chỉ hụt thu từ 3.000-4.000 tỷ đồng và NSNN có thể dễ dàng cân đối.

Trong năm 2016, Bộ Tài chính sẽ tập trung thanh tra, chống thất thu NSNN tại 16.000 DN, đồng thời đẩy mạnh thanh tra, chống chuyển giá tại các DN FDI nhằm khắc phục tình trạng “chảy máu” ngân sách. Việc quản chặt quy trình hoàn thuế, thu thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế với hàng nhập khẩu bán tại thị trường nội địa cũng sẽ được Bộ tập trung thực hiện. Đây là những giải pháp nhằm cân đối thu chi NSNN trong năm 2016 và những năm tiếp theo.