Động lực từ những phân khu đô thị vệ tinh đầu tiên

Để cụ thể hóa các quy hoạch chung đô thị vệ tinh của thành phố Hà Nội, UBND thành phố đã chỉ đạo lập 31 đồ án quy hoạch phân khu (đô thị vệ tinh Hòa Lạc 4 phân khu; đô thị vệ tinh Sóc Sơn 7 phân khu đô thị và 1 phân khu khu chức năng; đô thị vệ tinh Xuân Mai 3 phân khu; đô thị vệ tinh Phú Xuyên 3 phân khu; đô thị vệ tinh Sơn Tây 14 phân khu). Đến nay, các đồ án đang được các đơn vị, địa phương khẩn trương nghiên cứu.

Tuy nhiên, việc triển khai các đồ án quy hoạch phân khu không đạt tiến độ đề ra. Một số đồ án quy hoạch chi tiết, dự án đầu tư trọng điểm làm động lực cho phát triển đô thị chậm triển khai, chưa có sức hút đầu tư, đặc biệt tại các đô thị vệ tinh: Hòa Lạc, Sóc Sơn, Phú Xuyên… Đây cũng là lý do dẫn đến hầu hết các đô thị vệ tinh đều cơ bản chưa có biến đổi trong hơn 10 năm qua.

Kiến trúc sư Lã Hồng Sơn, Phó Trưởng phòng Quản lý quy hoạch phát triển các đô thị vệ tinh và nông thôn, Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội nêu, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng trên do việc thiết lập sự liên kết về giao thông và kinh tế, các đường vành đai 3, 4, 5; đường cao tốc kết nối trực tiếp đô thị trung tâm với đô thị vệ tinh và khu công nghiệp chậm thực hiện, dẫn đến các điều kiện liên kết hợp tác, chia sẻ giữa các tỉnh, thành phố trong vùng, giữa đô thị trung tâm và đô thị vệ tinh làm cơ sở cho thực hiện quy hoạch bị hạn chế.

Mặt khác, thực hiện Luật Quy hoạch (từ năm 2017 đến nay) về trình tự lập quy hoạch, vừa phải phối hợp giữa các ngành và địa phương để rà soát quy hoạch từ trên xuống, vừa đánh giá quy hoạch từ dưới lên đã gây ra sự lúng túng, mất nhiều thời gian xử lý. Nguồn vốn cho công tác quy hoạch, quy trình thực hiện các thủ tục dự toán, bố trí vốn quy hoạch theo Luật Quy hoạch cũng gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, năng lực triển khai theo phân cấp còn nhiều tồn tại, hạn chế ở cả cấp huyện và thành phố.

Cuối năm 2022, thành phố đã hoàn thành, phê duyệt đối với 6 quy hoạch phân khu thuộc hai đô thị vệ tinh Phú Xuyên và Xuân Mai. Đây là những quy hoạch phân khu đô thị đầu tiên, có ý nghĩa quan trọng đối với các địa phương sau thời gian dài chờ đợi. Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Xuân Thanh chia sẻ, trước mắt, sau khi quy hoạch được công bố, huyện sẽ tập trung vào công tác quản lý, sử dụng đất sao cho phù hợp với quy hoạch. Song song với đó tiếp tục rà soát, định hướng kêu gọi đầu tư để từng bước hình thành nên đô thị vệ tinh Phú Xuyên theo đúng định hướng quy hoạch.

Còn Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ Nguyễn Đình Hoa chia sẻ, các đồ án quy hoạch phân khu đô thị thuộc đô thị vệ tinh Xuân Mai được phê duyệt là cơ sở để huyện triển khai một số dự án đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật - xã hội thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới. Các quy hoạch này cũng là căn cứ quan trọng để địa phương thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng, quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn, các đồ án quy hoạch phân khu còn lại thuộc 3 đô thị vệ tinh còn lại là Hòa Lạc, Sơn Tây và Sóc Sơn đang được khẩn trương nghiên cứu, thực hiện song song với “Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”, “Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050” và đẩy nhanh tiến độ hoàn thành trong năm 2023.

Thành phố tin tưởng, những quy hoạch phân khu tiếp tục được công bố sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành và phát triển vùng, tạo điều kiện để triển khai nhiều dự án đầu tư xây dựng mới. Đây cũng là cơ sở để quản lý tốt theo quy hoạch được duyệt theo hướng đô thị xanh, văn hiến, văn minh, hiện đại gắn với bảo tồn các giá trị văn hóa, di sản tại khu vực các huyện, thị xã cũng như cả thành phố.