“Đồng chiêm hút gió” - bức tranh chân thực về làng quê thời kỳ đổi mới

Cuốn sách dày hơn 200 trang, với văn phong giản dị, Nguyễn Mai Lan đã lột tả được đời sống của một vùng quê chiêm trũng trước cơn gió bụi thời kinh tế thị trường và những éo le, đắng cay của phận người.

Tác giả chia sẻ: “Tôi muốn giữ lại những nét đẹp của quê hương. Là những cánh đồng thơm hương lúa, rì rào dịu êm những sớm ban mai. Là những đóa sen tinh khôi, vắt cạnh sức mình từ trong ô nhục mà dâng thanh khiết cho đời. Là những nếp sống bình dị dưới những mái nhà, đình làng, ngõ vắng. Nhưng tôi cũng muốn gửi gắm vào đó những thay đổi của kiếp người. Là cam chịu, là bê tha, là ngoa ngoắt, dữ dằn, hư hỏng... Những kiếp người từ đất mà lên, từ phố thị mà về”.

Câu chuyện kể về Sinh, một chàng trai trẻ xuất ngũ trở về làng, có tâm hồn và tình cảm đơn thuần. Chàng phải lòng Thuyền, một cô gái lẳng lơ, đầy tính toán “kỹ xảo”.

Nhà Sinh có ba anh em trai, hai anh lớn đã hy sinh trong kháng chiến, chỉ còn Sinh là "út ít thêm nếm", giờ là chỗ dựa duy nhất của người mẹ già. Cuộc đời đưa đẩy đã khiến Sinh gặp và yêu Thuyền...

Sau khi Sinh giải ngũ, họ làm đám cưới, nhưng cuộc sống hôn nhân thực sự bắt đầu là chuỗi ngày mở ra một địa ngục mới cho những người hiền lành, chất phác như mẹ con Sinh. Mọi mưu toan, lọc lừa từ người phụ nữ từng trải như Thuyền, lại được sự “trợ giúp” từ người mẹ, càng làm cho cuộc sống gia đình của họ trở nên ngột ngạt, khắc nghiệt, và trở thành nghiệt ngã.

Cuộc sống làng quê không yên ả với cánh đồng lúa chín vàng rộm ngày mùa. Đất đang oằn mình vì khói bụi, thuốc trừ sâu; ruộng đang chân ướt chân ráo trở thành đất công nghiệp, đất thổ cư... những con người quê bớt dần đi sự hồn hậu, ngày một ranh mãnh nhiều hơn. Những hình ảnh đẹp về một quê hương hiền hòa, về những con người nhân hậu ngày càng mờ nhạt. Mẹ con Sinh và Thuyền là những con người tượng trưng cho hình ảnh ấy.

Ai cũng có những chuyện đời riêng, “Đồng chiêm hút gió" cũng vậy.