Đông Anh nỗ lực "cán đích" huyện nông thôn mới

Chú trọng phát triển kinh tế

Sau 5 năm xây dựng NTM, huyện Đông Anh đã có sự chuyển mình rõ nét. Diện mạo nông thôn khang trang, đường sá được đầu tư rộng hơn, đáp ứng nhu cầu sản xuất và đi lại của nhân dân. Tại xã Liên Hà, “phố làng” buôn bán các mặt hàng đồ gỗ mỹ nghệ khá sầm uất, náo nhiệt, khác hẳn những làng quê thuần nông ngoại thành Hà Nội. Hàng trăm xưởng sản xuất của xã tấp nập lao động xẻ, cưa, đục, chạm gỗ. Hai bên trục chính đường giao thông dẫn các thôn nhộn nhịp người, xe chuyên chở hàng hóa. Nhiều hộ sản xuất lớn ở Liên Hà đã đầu tư máy móc và nhà xưởng lên tới vài chục tỷ đồng, còn hộ sản xuất nhỏ cũng đầu tư từ 1 đến 2 tỷ đồng, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động trong và ngoài xã.

Triển khai xây dựng NTM, nâng cao thu nhập cho nhân dân là vấn đề cốt lõi. Bên cạnh việc khai thác thế mạnh của các làng nghề truyền thống, huyện Đông Anh còn tập trung ưu tiên vào phát triển nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, giá trị cao. Chủ tịch UBND huyện Đông Anh Phạm Văn Châm cho biết: Toàn huyện còn khoảng 9.100ha đất nông nghiệp (chiếm 50% tổng diện tích) nhưng chỉ có gần 2.000ha tập trung ở 6 xã miền Đông của huyện được quy hoạch để sản xuất nông nghiệp ổn định.

Huyện đã tập trung chỉ đạo dồn điền đổi thửa, hình thành một số vùng sản xuất tập trung, chuyên canh quy mô lớn, có giá trị kinh tế cao với diện tích chuyển đổi đạt 1.283ha như: Vùng sản xuất rau an toàn ở các xã Vân Nội, Tiên Dương, Bắc Hồng, Nam Hồng, Nguyên Khê, Cổ Loa, Tàm Xá; vùng cây cảnh ở xã Uy Nỗ, Vĩnh Ngọc, Tàm Xá, Tiên Dương, Nam Hồng, Kim Nỗ, Hải Bối; vùng sản xuất lúa nếp cái hoa vàng chất lượng cao ở xã Thụy Lâm, Dục Tú, Xuân Nộn, Liên Hà; vùng trồng chuối tiêu hồng nuôi cấy mô ở xã Tám Xá, Vĩnh Ngọc, Hải Bối, Đại Mạch, Kim Chung. Trong lĩnh vực chăn nuôi, trên địa bàn huyện đã có 230 trang trại được phê duyệt, trong đó 60 trang trại hoạt động hiệu quả với tổng đàn lợn hơn 68.000 con, đàn gia cầm, thủy cầm trên 2,1 triệu con. Nếu như năm 2011, giá trị sản xuất/ha canh tác đạt 110 triệu đồng/năm, thì đến nay đã tăng lên 245 triệu đồng/ha/năm.

Với lợi thế của huyện ven đô có tốc độ đô thị hóa nhanh, nhiều cụm, điểm công nghiệp nằm trên địa bàn chính là cơ hội để nhân dân trong huyện Đông Anh chuyển dịch cơ cấu lao động, tìm kiếm nhiều cơ hội việc làm và có thu nhập cao. Thực tế, đã có hàng nghìn lao động nông nghiệp chuyển sang sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và làm công nhân tại các khu, cụm công nghiệp có việc làm và thu nhập ổn định. Nếu như năm 2011, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện đạt 25 triệu đồng/người/năm, thì đến nay đã tăng lên 43 triệu đồng/người/năm.

Hàng nghìn tỷ đồng cho nông thôn mới

Trong 5 năm qua, huyện Đông Anh đã huy động 2.642 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước, nguồn xã hội hóa, doanh nghiệp và nhân dân đóng góp cho chương trình xây dựng NTM. Từ đây, huyện đã đầu tư hàng nghìn kilômét đường giao thông liên xã, liên thôn và đường ngõ xóm, giao thông nội đồng. Tổng kinh phí dành cho xây dựng các tuyến đường giao thông 1.194 tỷ đồng, đáp ứng tiêu chí giao thông nông thôn trong Bộ tiêu chí về xây dựng NTM.

Đối với thủy lợi, toàn huyện đã nâng cấp hơn 780km kênh cấp 3 phục vụ tưới cho 8.100ha đất nông nghiệp. Về trường học, nếu như năm 2010, toàn huyện mới chỉ có 25/84 trường đạt chuẩn chiếm 29%, thì đến nay, nhờ được quan tâm đầu tư, toàn huyện đã có 44/86 trường đạt chuẩn quốc gia, chiếm 51,16% tổng số trường. Về y tế, đã có 21/23 xã đạt chuẩn quốc gia (theo chuẩn mới). Toàn huyện đã có 107 nhà văn hóa thôn được đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo đạt chuẩn; các thôn cũng đều có sân thể thao phục vụ nhân dân rèn luyện sức khỏe...

Trước khi bắt tay vào xây dựng NTM (năm 2011), huyện Đông Anh mới đạt bình quân 8 tiêu chí/xã và chưa có xã nào đạt chuẩn NTM, thì đến hết năm 2015, huyện đã có 21/23 xã đạt chuẩn NTM. Ông Phạm Văn Châm cho hay, huyện đang nỗ lực phấn đấu để 2 xã còn lại được thành phố công nhận đạt NTM trong năm 2016, đạt 100% số xã NTM. Với kết quả trên, căn cứ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc xét công nhận địa phương đạt NTM, huyện Đông Anh đáp ứng đủ các tiêu chí và đang được Trung ương xét công nhận huyện NTM.

Xác định đô thị hóa là lợi thế nhưng cũng đi kèm với nhiều khó khăn, thách thức như: Ô nhiễm môi trường ở các làng nghề; việc cải tạo, nâng cấp hạ tầng nông thôn, tiêu thoát nước trong khu dân cư; vấn đề giải quyết việc làm cho lao động sau thu hồi đất… đang tiếp tục đặt ra đối với huyện... Khắc phục khó khăn này, huyện Đông Anh đã ban hành một số giải pháp. Theo đó, đối với ô nhiễm môi trường làng nghề, huyện đã thực hiện quy hoạch các khu làng nghề tập trung và xây dựng các khu xử lý chất thải xa khu dân cư như: Cụm công nghiệp Nguyên Khê, Vân Hà, Liên Hà hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường.

Mới đây, tại buổi thẩm tra, đánh giá thực tế 19 tiêu chí NTM của Đoàn công tác nhằm hoàn thiện hồ sơ, báo cáo Ban Chỉ đạo trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, ông Nguyễn Minh Tiến, Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đánh giá cao kết quả huyện Đông Anh đã đạt được. Đoàn công tác cũng lưu ý huyện tiếp tục có giải pháp quyết liệt hơn để nâng cao chất lượng tiêu chí và hoàn thiện nốt các tiêu chí còn chưa đạt. Là vùng ven đô, kinh tế phát triển, nhà ở nông thôn có sự pha trộn giữa “quê” và “phố” nên cần có hướng dẫn về mẫu nhà để nông thôn ngày càng đẹp hơn.