Sau gần một tháng đi vào vận hành, bộ máy chính quyền địa phương hai cấp đã cho thấy nhiều tín hiệu tích cực với ưu điểm gần dân, phục vụ dân; tuy nhiên, những khó khăn, vướng mắc cũng bộc lộ rõ hơn. Trong bối cảnh đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ đã có ngay những chỉ đạo quan trọng kịp thời và sát thực tiễn.
Kết luận số 179-KL/TƯ ngày 25-7-2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về “Tiếp tục triển khai các nhiệm vụ hoàn thiện tổ chức bộ máy và hoạt động của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp” đã nêu cụ thể những nhiệm vụ gắn với trách nhiệm của từng cấp, ngành và thời hạn hoàn thành. Trong đó, trọng tâm là yêu cầu khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện hệ thống văn bản bảo đảm cơ sở pháp lý và hướng dẫn địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, “điểm nghẽn” trong các lĩnh vực.
Nổi bật là 11 nội dung thuộc trách nhiệm của các bộ, ngành được Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo. Đây là những vấn đề liên quan đến phân cấp, phân quyền, cơ chế tài chính, thủ tục hành chính, quản lý và sắp xếp đội ngũ cán bộ... Tại Hội nghị sơ kết một tháng vận hành chính quyền địa phương hai cấp vào ngày 28-7-2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đưa ra định hướng tháo gỡ khó khăn trong thời gian tới.
Thực tế, mô hình mới cần một khuôn khổ pháp lý đồng bộ, đầy đủ để có thể vận hành trơn tru. Sự thiếu hụt hoặc chồng chéo trong các quy định là nguyên nhân chính dẫn đến những lúng túng, vướng mắc tại cơ sở. Do đó, việc tập trung tháo gỡ nút thắt này là ưu tiên hàng đầu, để bảo đảm tính thống nhất và hiệu quả của cả hệ thống. Đây không chỉ là nhiệm vụ đơn thuần mà là một sứ mệnh quan trọng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và quyết liệt. Các bộ, ngành phải xem việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật là ưu tiên hàng đầu, để dồn sức lực, trí tuệ khẩn trương rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định cần thiết.
Cùng với trách nhiệm tham mưu, các bộ, ngành còn có trách nhiệm quan trọng không kém là chủ động đồng hành, hướng dẫn địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Thực tiễn luôn phong phú và đa dạng, một quy định dù hoàn chỉnh đến mấy cũng có thể phát sinh những tình huống cụ thể chưa được lường trước. Do đó, sự hỗ trợ từ Trung ương sẽ giúp địa phương tự tin hơn trong việc triển khai, tránh tâm lý e ngại, chậm trễ, ảnh hưởng đến hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Trong bối cảnh hệ thống văn bản đang được hoàn thiện, các địa phương cần vận dụng tối đa các quy định hiện hành, mạnh dạn đề xuất các giải pháp tạm thời, phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương mình, trên cơ sở không trái với các quy định chung của pháp luật, tất cả vì lợi ích chung. Cán bộ, nhất là người đứng đầu, cần hết sức kiên trì, sáng tạo, vừa chủ động khắc phục khó khăn, vừa phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành mạnh dạn kiến nghị, đề xuất các cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xóa bỏ “điểm nghẽn”.
Điều quan trọng để mô hình chính quyền địa phương hai cấp vượt qua mọi khó khăn, vận hành hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả là phải duy trì thường xuyên một cơ chế trao đổi liên thông giữa các bộ, ngành với các địa phương, bảo đảm tiếp nhận, thực thi và phản hồi chính sách liên tục, chính xác và hiệu quả.
Tin tưởng rằng, với sự sâu sát của Trung ương, sự vào cuộc trách nhiệm cao, nỗ lực rất lớn của các cấp, các ngành, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp sẽ nhanh chóng định hình đầy đủ, phát huy tối đa tính ưu việt, đáp ứng yêu cầu từ thực tiễn cuộc sống, đem lại động lực, nguồn cảm hứng phát triển mới cho đất nước và người dân.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.