Định vị rõ vai trò Hà Nội trong bức tranh phát triển chung của cả nước

Thượng tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Thành, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương:

Dự thảo văn kiện tập trung, gọn, rõ vấn đề

Dự thảo văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII được viết tập trung, gọn, rõ vấn đề. Mục tiêu phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới cũng đã rõ, tuy nhiên, cần làm rõ hơn những hạn chế, yếu kém liên quan đến phát triển bền vững. Từ đó, nêu rõ giải pháp thể hiện sự kết nối và trách nhiệm của cộng đồng để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, nhất là môi trường không khí.

Trong cơ chế, chính sách, Hà Nội đã xác định 3 khâu đột phá. Với vai trò là Thủ đô, Hà Nội phải làm rõ sự khác biệt trong các tiêu chí và rõ trách nhiệm hơn trong việc triển khai tổ chức thực hiện. Trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thành phố cần có những mô hình, cách làm cụ thể hơn, mang tính đặc trưng. Riêng về quy hoạch và quản lý quy hoạch, cần viết sâu hơn nhất là phải đảm bảo yêu cầu không phá vỡ quy hoạch.

Đối với các nhiệm vụ trọng tâm về quốc phòng, an ninh, Dự thảo cần thể hiện rõ Hà Nội chủ động bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; nên bổ sung ý về thế trận lòng dân, thế trận quốc phòng an ninh; nêu giải pháp chủ động đảm bảo an ninh quốc gia trong tình hình mới, đặc biệt là trước những thách thức an ninh phi truyền thống.

Đồng chí Nguyễn Thị Tuyến Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam:

Có giải pháp quyết liệt cải tạo chung cư cũ

Dự thảo Báo cáo chính trị của Đảng bộ thành phố ngắn gọn, súc tích, có hệ thống số liệu đầy đủ, minh bạch, phản ánh trung thực kết quả phát triển của Thủ đô qua nhiệm kỳ 2020-2025 và kế thừa xuyên suốt tinh thần đổi mới 40 năm qua. Đặc biệt, Báo cáo đã thẳng thắn nêu rõ 8 nhóm tồn tại, hạn chế và phân tích nguyên nhân, thể hiện tinh thần tự soi, tự sửa nghiêm túc.

Bên cạnh đó, tinh thần chủ đạo trong Báo cáo thể hiện vai trò của một Đảng bộ đầu tàu của cả nước - không chỉ là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia mà còn dẫn dắt cả về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và xây dựng Đảng. Hà Nội đã thích ứng rất linh hoạt trong bối cảnh nhiều biến động: Dịch Covid-19, thiên tai, yêu cầu cải cách thể chế…, nhưng vẫn giữ vững ổn định và phát triển.

Tuy nhiên, về chủ đề Đại hội, đề nghị bổ sung từ "Văn hiến", để nhấn mạnh đặc trưng, truyền thống của Thủ đô và phù hợp với tinh thần Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XIII cũng như kỳ vọng của Trung ương đối với Hà Nội.

Về kết quả nhiệm kỳ 2020-2025, cần nhấn mạnh thêm một số điểm sáng như: Hà Nội đi đầu cả nước trong thực hiện dân vận chính quyền, không phát sinh “điểm nóng”. Về nông thôn mới, cần nêu rõ Hà Nội đang dẫn đầu cả nước và phấn đấu đến hết năm 2025 hoàn thành mục tiêu cấp tỉnh. Về công tác Mặt trận và đoàn thể, đề nghị dành dung lượng đánh giá riêng cho từng tổ chức như: Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh… nhằm thể hiện đúng vai trò và sự đóng góp của các lực lượng này trong việc thực hiện các chương trình lớn của thành phố.

Về phương hướng trong nhiệm kỳ mới, thành phố cần có giải pháp quyết liệt hơn trong cải tạo chung cư cũ, phục hồi các dòng sông nội đô và có chính sách đột phá về dân số; rà soát lại toàn bộ hệ thống quy hoạch vùng, quy hoạch hai bờ sông Hồng...

Đồng chí Nguyễn Phương Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội:

Khai thác tốt lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh mới

Tôi đánh giá phần nội dung dự thảo Văn kiện đã có sự tiếp cận toàn diện trên nhiều lĩnh vực, song vì yêu cầu dung lượng nên còn mang tính khái quát, chung chung. Việc đánh giá cần phản ánh đúng thực tiễn, xác định rõ các thành tựu nổi bật để tiếp tục phát huy, đồng thời chỉ rõ hạn chế và nguyên nhân để có giải pháp cụ thể cho giai đoạn tới.

Trong khi đó, ở phần hạn chế, vẫn chưa phản ánh rõ thực chất những điểm cần khắc phục, như công tác lãnh đạo, điều hành.

Ở phần quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ, cần xác định rõ mục tiêu nhiệm kỳ 2025-2030 và tầm nhìn đến 2045, đảm bảo khả thi, tránh đưa ra chỉ tiêu xa rời thực tế. Cần đánh giá kỹ hơn tình hình trong nước, đặc biệt là sau khi sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy. Hà Nội cần định vị lại vai trò trong bức tranh phát triển chung của cả nước để xác định rõ lợi thế, tiềm năng và nhiệm vụ trong thời gian tới.

Phần chỉ tiêu chủ yếu hiện tại còn mang tính truyền thống, chưa thể hiện rõ định hướng phát triển thành đô thị thông minh, hiện đại. Cần bổ sung các chỉ tiêu mới như về phát triển hạ tầng giao thông công cộng, môi trường, phát triển xanh và đô thị bền vững.

Về ba khâu đột phá, tôi đồng tình với định hướng phát triển thể chế, mô hình quản trị, nguồn nhân lực và hạ tầng thông minh. Tuy nhiên, cách trình bày còn dài dòng, chưa làm rõ nội hàm “đột phá” là gì. Đặc biệt, cần tận dụng hiệu quả các cơ chế đặc thù từ Luật Thủ đô để tạo lợi thế cạnh tranh về thể chế cho Hà Nội vì nếu triển khai chậm, chúng ta có thể đánh mất lợi thế. Việc thực hiện cần chủ động, linh hoạt, mạnh dạn đề xuất sửa đổi khi cần thiết.

Cuối cùng, Hà Nội cần lưu ý tiến độ thực hiện các nhiệm vụ đã nêu, đảm bảo khả thi và khai thác tốt lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh mới.

Đồng chí Nguyễn Mạnh Khương, Thứ trưởng Bộ Nội vụ:

Đề xuất giải pháp thu hút người nước ngoài có trình độ chuyên môn cao

Trong Dự thảo Báo cáo chính trị, Hà Nội cần bổ sung kết quả thực hiện việc thu hút người nước ngoài có trình độ chuyên môn cao theo Điều 16, Luật Thủ đô năm 2024; đồng thời cập nhật việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và các quy định của Chính phủ liên quan đến thu hút, tập hợp nhân tài, nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ trọng điểm, công nghiệp chiến lược mà thành phố Hà Nội ưu tiên phát triển.

Đối với quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu, khâu đột phá phát triển Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn mới và giải pháp trọng tâm (Phần II dự thảo Báo cáo), thành phố cần bám sát các định hướng tại Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Dự thảo Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư để đề xuất các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể giai đoạn 2025-2030 như “bộ tứ trụ cột”...

Liên quan đến các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực Nội vụ, chúng tôi cho rằng cần bám sát chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Luật Tổ chức Chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, Luật Thủ đô năm 2024, Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 ngày 14-4-2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 và các văn bản pháp luật có liên quan để thực hiện tốt các nhiệm vụ như:

(i) Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn thành phố; xây dựng bộ máy các cơ quan nhà nước hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả;

(ii) Đẩy mạnh cải cách hành chính mà trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính gắn với xây dựng chính quyền điện tử; xây dựng cơ sở dữ liệu về cán bộ, công chức, viên chức để đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý cán bộ, công chức, viên chức và kết nối đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và phần mềm quản lý hồ sơ đảng viên.

(iii) Bảo đảm chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và những người hoạt động không chuyên trách, người có công với cách mạng.

(iv) Ngoài ra, trên cơ sở tổng kết quá trình thực hiện Luật Thủ đô, đề nghị rút ra những bài học kinh nghiệm để đề xuất các mục tiêu, nhiệm vụ, các giải pháp cho phù hợp, đặc biệt trong việc thu hút người nước ngoài có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm thực tiễn để xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô vững mạnh, giàu đẹp.

Đồng chí Hoàng Xuân Hoà, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Văn phòng Quốc hội:

Làm rõ nguyên nhân hạn chế làm cơ sở định hướng chính xác hơn

Dự thảo Báo cáo chính trị cho thấy Hà Nội đã tổ chức tổng kết thực tiễn công phu, khoa học, tuy nhiên trong phần đánh giá kết quả cần thể hiện rõ hơn những thành tựu mang tính đặc thù, nổi bật của Thủ đô. Ví dụ: Cần bổ sung nội dung về kinh tế đối ngoại như thu hút FDI, hiệu quả sử dụng vốn ODA - những lĩnh vực mà Hà Nội có vai trò đầu tàu nhưng chưa được thể hiện rõ trong văn kiện.

Thành phố nên thay đổi kết cấu Dự thảo, không nên chia tách quá nhiều mục nhỏ như “Nguyên nhân - Hạn chế” và “Tác động”, mà nên xây dựng kết cấu theo ba phần: (1) Kết quả đạt được; (2) Hạn chế - nguyên nhân; (3) Bài học kinh nghiệm. Như vậy sẽ ngắn gọn hơn, đồng thời tạo thêm dung lượng để thể hiện rõ những điểm nhấn chiến lược và đặc thù.

Ngoài ra, có thể làm sâu sắc thêm phần nguyên nhân, phân biệt rõ giữa nguyên nhân tồn tại từ các nhiệm kỳ trước và nguyên nhân mới phát sinh trong nhiệm kỳ này, đặc biệt trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động. Việc này sẽ giúp định hướng chính xác hơn cho các giải pháp trong thời gian tới.

Năm bài học kinh nghiệm nêu trong dự thảo còn mang tính khái quát, thiên về tư tưởng, chủ trương mà chưa phản ánh rõ thực tiễn công tác lãnh đạo, điều hành. Đặc biệt, còn thiếu một bài học then chốt, đó là kinh nghiệm trong hoạch định, thiết kế và tổ chức thực hiện chính sách đặc thù của Thủ đô - điều vốn là thế mạnh và cần tiếp tục phát huy.