Ngày 17-10, Israel đã xác nhận cái chết của ông Yahya Sinwar, lãnh đạo Hamas và là người lập kế hoạch các cuộc tấn công ngày 7-10-2023.
Đây là một trong hàng loạt vụ sát hại các lãnh đạo cấp cao của Hamas và các tay súng khác kể từ cuộc tấn công đó và kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Gaza.
Tờ The Guardian đã điểm tên một số thủ lĩnh nổi bật của Hamas và Hezbollah đã chết do bị Israel tấn công.
Saleh al-Arouri, Phó chủ tịch hội đồng chỉ đạo của Hamas và là thành viên sáng lập, đã bị giết ở Beirut trong một cuộc không kích bị nghi do Israel thực hiện vào tháng 1-2024. Người đàn ông 57 tuổi này điều hành các hoạt động quân sự của Hamas ở Bờ Tây và đóng vai trò quan trọng trong các mạng lưới tài chính của nhóm. Arouri cũng chịu trách nhiệm quản lý các mối quan hệ giữa Hamas và các nhóm khác, như Hezbollah và tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Palestine.
Vào tháng 3 năm nay, một cuộc không kích đã giết chết Marwan Issa, một chỉ huy quân sự cấp cao và là một trong những người thân cận biết về kế hoạch tấn công ngày 7-10-2023. Issa đã bị tấn công khi đang di chuyển giữa các địa điểm lúc không có con tin đi cùng. Sau cuộc tấn công, các lãnh đạo Hamas đã cắt đứt hoàn toàn liên lạc với nhau hoặc với bất kỳ ai khác trong nhiều ngày vì lo ngại bị xâm nhập hoặc bị xâm phạm bảo mật công nghệ rồi bị lộ vị trí.
Vào tháng 7, một cuộc không kích lớn của Israel tại al-Mawasi, một khu vực nhân đạo an toàn ở Gaza, đã giết chết Mohammed Deif, trợ lý thân cận nhất của ông Sinwar. Là một tay súng kỳ cựu trong nhiều thập kỷ chiến đấu, người đàn ông 58 tuổi này đã thoát khỏi 7 lần ám sát trước đó của Israel, mặc dù được cho là đã bị thương tật vĩnh viễn. Deif giám sát các chiến dịch đánh bom tự sát vào những năm 1990 và gần đây hơn, giám sát nỗ lực của Hamas trong chế tạo các loại rocket lửa hiệu quả hơn ở Gaza và phát triển hệ thống đường hầm rộng lớn khắp lãnh thổ. Nhân vật này cũng đã được giao nhiệm vụ huấn luyện các lực lượng Nukhba tinh nhuệ của Hamas. Cuộc tấn công đã giết chết Deif cũng đã giết chết 90 thường dân.
Fuad Shukr, một thành viên sáng lập của Hezbollah ở Liban, đã bị giết trong một cuộc không kích vào ngày 30-7. Shukr, 63 tuổi, đã tham gia vào các vụ đánh bom tự sát lớn nhằm vào các mục tiêu của Mỹ, Pháp và Israel vào năm 1983. Ông này đóng vai trò quan trọng trong phát triển năng lực quân sự của Hezbollah, đảm nhận vai trò là tổng tham mưu trưởng trong Hezbollah và là cố vấn quân sự cấp cao cho thủ lĩnh Hassan Nasrallah.
Một ngày sau, Ismail Haniyeh, thủ lĩnh chính trị của Hamas, đã thiệt mạng khi một quả bom phát nổ trong phòng ngủ của ông tại nhà khách chính phủ ở Tehran (Iran). Ông Haniyeh, 60 tuổi, đang ở thủ đô của Iran để tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian. Cũng là một thành viên sáng lập của Hamas, nhưng ông Haniyeh được cho là không biết trước về các cuộc tấn công ngày 7-10-2023 và mối quan hệ giữa ông này và ông Sinwar rất căng thẳng. Nhiều thành viên gia đình ông đã bị giết trong các cuộc không kích và pháo kích của Israel ở Gaza.
Vào tháng 9, ông Hassan Nasrallah, người đã lãnh đạo Hezbollah trong hơn ba thập kỷ, đã bị Israel giết trong một loạt các cuộc không kích nhắm vào trụ sở ngầm của nhóm ở Dahieh, một khu ngoại ô phía Nam của Beirut. Ông Nasrallah, 64 tuổi, đã xây dựng một lượng người ủng hộ cuồng nhiệt, lãnh đạo phong trào Hồi giáo dòng Shiite qua nhiều giai đoạn chuyển tiếp, cân bằng giữa các yêu cầu quân sự với các yêu cầu về hệ thống phúc lợi xã hội mở rộng, xây dựng một cánh chính trị và đối mặt với các cuộc khủng hoảng trong khu vực. Ông đã nhận được sự ngưỡng mộ từ những người ủng hộ và bị kẻ thù truy diệt.
Mới đây nhất, ngày 17-10, Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz, đã thông báo rằng thủ lĩnh của Hamas Yahya Sinwar đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của quân đội Israel. Quân đội Israel không cung cấp thông tin chi tiết về chiến dịch này hay thời điểm tiến hành, song cho biết ông Sinwar là một trong 3 tay súng Palestine bị thiệt mạng. Một quan chức an ninh Israel cho hay quân đội Israel đã tiến hành xét nghiệm ADN để khẳng định cái chết của ông Sinwar.
Video khoảnh khắc cuối cùng của ông Yahya Sinwar (Nguồn: Reuters):
Theo New York Times, kết quả khám nghiệm thi thể do Israel thực hiện cho thấy ông Sinwar chết do trúng đạn vào đầu. Giám đốc Viện Pháp y Quốc gia Israel, Tiến sĩ Chen Kugel, người giám sát cuộc khám nghiệm, cho biết ban đầu thủ lĩnh Sinwar bị thương ở cánh tay do trúng mảnh văng có thể từ tên lửa hoặc đạn pháo xe tăng. Thủ lĩnh Hamas đã buộc dây điện quanh cánh tay bị thương để cầm máu. Ông Kugel khẳng định nguyên nhân thủ lĩnh Sinwar thiệt mạng là do phát súng bắn vào đầu. Hiện chưa rõ ai đã bắn phát súng, bắn khi nào và loại vũ khí được sử dụng.
Cái chết của thủ lĩnh Sinwar là một đòn giáng mạnh vào Hamas. Ngày 18-10, Hamas xác nhận thủ lĩnh Yahya Sinwar đã thiệt mạng. Quan chức Hamas tại Qatar là Khalil al-Hayya tuyên bố Hamas sẽ không thả các con tin mà lực lượng này bắt giữ trong cuộc tấn công vào Israel ngày 7-10-2023 cho đến khi cuộc xung đột ở Gaza kết thúc. Ông Khalil al-Hayya kêu gọi Israel rút quân khỏi Gaza và thả các tù nhân Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel. Quan chức này cũng khẳng định Hamas sẽ lấy lại sức mạnh sau vụ thủ lĩnh Sinwar bị sát hại.
Theo truyền thông tại Trung Đông, ông Khaled Mashal đã trở thành thủ lĩnh mới của lực lượng Hamas, thay thế ông Yahya Sinwar. Ông Mashal đã đảm nhận vị trí quyền thủ lĩnh Hamas và đang phụ trách liên lạc với các bên chính tham gia đàm phán về trả tự do cho con tin người Israel. Ban lãnh đạo lực lượng Hamas nhấn mạnh rằng sau cái chết của ông Sinwar, các cuộc đàm phán về trao đổi tù nhân và chấm dứt xung đột sẽ ngày càng khó khăn hơn.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.