“Đẩy” sỏi thận, phải đúng cách

Tuy nhiên, việc nhiều người tự ý sử dụng các loại thuốc Đông y để loại trừ sỏi hay kiêng khem quá đà càng khiến bệnh thêm nặng.

Những sai lầm trong “tiêu tán” sỏi thận

Mới đây, Bệnh viện Da liễu Trung ương đã tiếp nhận một trường hợp dị ứng thể nặng do dùng các loại thuốc Nam để trị sỏi thận. Đó là sau khi dùng thuốc được 10 ngày, nữ bệnh nhân 60 tuổi xuất hiện các dấu đỏ thẫm, tổn thương bọng nước nhăn nheo, trợt da, hoại tử da rải rác khắp tay chân, thân mình và lan ra toàn thân.

Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bệnh nhân được chẩn đoán dị ứng thuốc thể hoại tử thượng bì nhiễm độc. Các bác sĩ cho hay, dị ứng thuốc được chia thành nhiều thể với mức độ nặng khác nhau. Trong đó, hoại tử thượng bì nhiễm độc (hay còn gọi tắt là hội chứng TEN) là tình trạng phản ứng nặng của da và niêm mạc, đặc trưng của hội chứng này là hoại tử lan tỏa và mất thượng bì. Bệnh nhân trên được điều trị và theo dõi chặt chẽ, chăm sóc da đặc biệt để giảm nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm độc. Nếu không điều trị kịp thời, tổn thương da lan tỏa sẽ gây đau rát, mệt mỏi. Bệnh nhân có nguy cơ tổn thương da hoại tử diện rộng, nhiễm khuẩn da gây nhiễm khuẩn huyết, ảnh hưởng tới tính mạng.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thảo Nhi, khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết: Nhiều trường hợp tự ý điều trị sỏi thận và các bệnh lý khác bằng thuốc Đông y không theo chỉ định cũng không đi thăm khám tại các cơ sở y tế nên tỷ lệ dị ứng thuốc còn cao. Đáng lo ngại, các loại thuốc trên thường không có thành phần rõ ràng, nên khi bị dị ứng sẽ khó xác định rõ thành phần chính gây dị ứng.

Ngoài nguy cơ dị ứng, ngộ độc thuốc, việc tự ý dùng thuốc Nam, thuốc Bắc không rõ nguồn gốc từ các thầy lang không qua bất kỳ xét nghiệm nào có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn, thậm chí gây suy gan, suy thận... Hiện nay nhiều thuốc Nam, thuốc Bắc, thực phẩm chức năng được quảng cáo có thể làm tan, làm nhỏ sỏi tiết niệu. Song, các chuyên gia y tế đều cảnh báo, khi lựa chọn sử dụng thuốc người bệnh nên có sự tư vấn từ bác sĩ và các thuốc bệnh nhân sử dụng phải được Bộ Y tế cấp phép.

Sỏi thận có thể tự hết?

Theo ThS.BS Trịnh Thị Thanh Hằng, Phó Trưởng khoa Thận tiết niệu - lọc máu, Bệnh viện Hữu Nghị, việc sỏi thận có tự hết không phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như kích thước viên sỏi, vị trí... Tuy nhiên, khi có những dấu hiệu của sỏi thận, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh nhân. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể như kích thước, vị trí, biến chứng... của sỏi thận tiết niệu mà các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.

Một số phương pháp điều trị sỏi thận hiện nay là thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý hoặc phải can thiệp. Trong trường hợp sỏi có ảnh hưởng đến chức năng đường tiết niệu, cần can thiệp, có một số phương pháp chỉ định trong từng trường hợp cụ thể như tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi tán sỏi qua da, tán sỏi ngược dòng, phẫu thuật lấy sỏi...

Ngoài ra, nhiều người bị sỏi thận có quan niệm sỏi không tái phát là sai lầm. “Theo thống kê có khoảng 50% sỏi tái phát sau điều trị. Tùy vào nguyên nhân gây sỏi tiết niệu, tần suất tái phát sẽ khác nhau. Do đó sau khi điều trị hết sỏi, người bệnh vẫn phải giữ chế độ ăn uống sinh hoạt để tránh sỏi tái phát. Bên cạnh đó, người bệnh cần thăm, tái khám định kỳ” - ThS.BS Trịnh Thị Thanh Hằng nhấn mạnh.

Để tránh tái phát, việc thay đổi chế độ sinh hoạt hằng ngày với người bệnh bị sỏi thận là rất quan trọng. Bệnh nhân cần uống đủ 2 - 3 lít nước mỗi ngày; ăn nhiều rau, hoa quả tăng cường chất xơ, vitamin; hạn chế đồ ăn nhiều muối, đường, dầu mỡ, đồ ăn nhiều đạm; không bổ sung quá nhiều canxi.

Tuy nhiên, người mắc sỏi thận cũng không nên kiêng khem quá như cắt giảm hoàn toàn lượng muối trong khẩu phần ăn. Bởi muối đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì áp lực thẩm thấu, giữ cho cân bằng lượng nước bên trong, ngoài tế bào và trong lòng mạch máu. Đối với những người ăn kiêng muối quá mức, lượng natri máu giảm nhiều sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe, thậm chí có thể tử vong nếu lượng natri máu xuống quá thấp.

Natri máu giảm cũng làm cho nước tự do thoát ra ngoài khoảng kẽ dẫn đến hiện tượng phù tay, chân hoặc nặng hơn là phù toàn thân. Hạ natri máu khiến hệ cơ bị suy giảm chức năng. Do đó, khi mắc các bệnh về thận, người bệnh chỉ nên ăn giảm muối. Bệnh nhân mắc sỏi thận nên chăm chỉ tập thể dục, tuy nhiên, chế độ vận động cần phù hợp với sức khỏe người bệnh, tránh vận động quá nặng.