Đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu

Làm rõ việc độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) đặt câu hỏi: Thống đốc có giải pháp như thế nào để kiểm soát chương trình cho vay cấp bù hỗ trợ lãi suất 2% trong gói phục hồi kinh tế, để tránh tình trạng dòng vốn đi vào khu vực không cần thiết, đặc biệt là trục lợi chính sách?

Đại biểu Nguyễn Danh Tú (Đoàn Kiên Giang) cho rằng, các giải pháp xử lý nợ xấu mới chỉ xử lý phần ngọn, vấn đề quan trọng là phải phòng ngừa, hạn chế tối đa phát sinh nợ xấu. Đề nghị Thống đốc cho biết trách nhiệm và giải pháp phòng ngừa nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng?

Trả lời tranh luận của một số đại biểu băn khoăn về việc kéo dài thực hiện Nghị quyết 42/2017/QH14, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc thực hiện Nghị quyết có tác dụng rất rõ rệt trong xử lý nợ xấu. Sau khi có Nghị quyết, nợ xấu đã cơ bản được xử lý hiệu quả. Dù trong Nghị quyết có vướng mắc khó khăn, nhưng những tồn tại hạn chế này chủ yếu xuất phát từ việc tổ chức thực hiện.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, nếu không kéo dài Nghị quyết này, một số quy định, chính sách trong đó sẽ không thể được đưa vào thực hiện trong thực tế, gây khó khăn cho xử lý nợ xấu, đặc biệt khi ngân hàng đối mặt với tác động của dịch Covid-19. Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với các bộ, ban, ngành rà soát, xem xét nghiên cứu việc tiến hành luật hóa xử lý nợ xấu.

Cuối phiên chất vấn ngày 8-6, đại biểu Nguyễn Phương Thủy (Đoàn Hà Nội) tranh luận và đề nghị Thống đốc giải trình rõ thêm: "Việc độc quyền thương hiệu vàng miếng quốc gia - SJC là nguyên nhân dẫn đến giá loại vàng miếng này tăng cao như hiện nay?".

Tại phiên chất vấn sáng nay, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc chọn SJC là thương hiệu vàng miếng quốc gia vì được người dân ưa chuộng từ trước khi có Nghị định 24/2012 về chống vàng hóa ra đời.

Báo cáo trước Quốc hội liên quan đến vấn đề độc quyền vàng SJC, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Nghị định 24 xác định Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, và ở đây Ngân hàng Nhà nước lựa chọn thuê SJC sản xuất.

Trong quá trình tổng kết và đánh giá Nghị định 24, thời gian tới, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ nghiên cứu, lắng nghe ý kiến của các đại biểu và cũng sẽ xin ý kiến rộng rãi để lựa chọn nhiều thương hiệu khác cùng sản xuất vàng miếng hay là một thương hiệu của Ngân hàng Nhà nước.

“Lúc đó chúng tôi sẽ đánh giá, phân tích tác động và chắc chắn sẽ xin ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội”, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.

Trả lời chất vấn của đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp), đối với việc sử dụng tiền mặt, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, trong các quy định hiện hành, những khoản chi tiêu của ngân sách nhà nước cũng đã yêu cầu đối với các khoản trên 20 triệu đồng thì phải thực hiện qua chuyển khoản, không được thanh toán bằng tiền mặt. Còn đối với các giao dịch khác, Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành đang trong quá trình nghiên cứu.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong quá trình xây dựng quy định mới cũng sẽ xin ý kiến rộng rãi và đánh giá tác động đối với các quy định về vấn đề thanh toán bằng tiền mặt này.

Quyết liệt triển khai các giải pháp về tiền tệ

Phát biểu làm rõ một số nội dung tại phiên chất vấn, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, trong phiên chất vấn chiều qua và sáng nay, các đại biểu Quốc hội đã đặt nhiều câu hỏi hay, bao quát các lĩnh vực liên quan đến nội dung chất vấn thuộc về chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước của Ngân hàng Nhà nước, như bảo đảm hoạt động an toàn của hệ thống ngân hàng và tổ chức tín dụng, hệ thống thanh toán quốc gia cũng như bảo đảm giá trị đồng tiền… Các nội dung chất vấn đã được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước báo cáo giải trình, trả lời tương đối đầy đủ.

Về điều hành chính sách tiền tệ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách, giải pháp khác góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát trong bối cảnh lạm phát thế giới tăng cao. Các chính sách điều hành trong thời gian qua không ảnh hưởng nhiều đến tăng chỉ tiêu lạm phát, mà chủ yếu do tăng giá hàng hóa.

“Chính phủ sẽ tiếp tục bám sát các Nghị quyết của Quốc hội, theo dõi sát tình hình trong nước để tiếp tục điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, triển khai các giải pháp về chính sách tiền tệ để hỗ trợ thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, điều hành lãi suất phù hợp với các cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ”, Phó Thủ tướng cho biết.

Đồng thời, Chính phủ khuyến khích các tổ chức tín dụng tiếp tục giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất với doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp nhằm đáp ứng đầy đủ, kịp thời vốn cho sản xuất, kinh doanh, hướng tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên gắn với nâng cao chất lượng tín dụng. Tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng.

Về cơ cấu lại các tổ chức tín dụng và các ngân hàng yếu kém, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nêu rõ, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan quyết liệt thực hiện các giải pháp cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng và đã đạt được những kết quả quan trọng, căn bản là khung khổ pháp lý tiếp tục được hoàn thiện.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, bảo đảm an toàn của các tổ chức tín dụng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, sau khi báo cáo Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 689/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025”, trong đó có một số quy định như: Hoàn thiện khung khổ pháp lý về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại và xử lý nợ xấu, nâng cao năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh, chất lượng tín dụng, hiệu quả hoạt động quản trị, điều hành, tính minh bạch trong vòng hoạt động của ngân hàng…

Tập trung khắc phục những bất cập

Phát biểu kết thúc nội dung chất vấn đối với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, ngân hàng là lĩnh vực rất quan trọng, là huyết mạch của nền kinh tế, việc bảo đảm an toàn và phát triển lành mạnh ngành ngân hàng luôn được đại biểu Quốc hội, cử tri, nhân dân đặc biệt quan tâm.

Trong phiên chất vấn chiều 8-6 và sáng 9-6 đã có 57 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn, có 32 đại biểu nêu câu hỏi chất vấn, 5 đại biểu tranh luận, còn 25 đại biểu đã đăng ký nhưng hết thời gian, đề nghị được gửi câu hỏi chất vấn đến Thống đốc để được trả lời bằng văn bản.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, qua chất vấn và trả lời chất vấn cho thấy, các đại biểu đã bám sát nội dung chất vấn, tập trung nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, đi thẳng vào vấn đề và gợi mở nhiều giải pháp quan trọng.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thời gian qua, nhất là trong năm 2021 và 5 tháng đầu năm 2022, dịch bệnh và biến động của tình hình địa chính trị trên thế giới đã tác động lớn đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước ta nói chung và ngành ngân hàng nói riêng.

Với sự cố gắng, nỗ lực, trách nhiệm, ngành ngân hàng đã vượt qua những khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả quan trọng và nổi bật. Đó là điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng linh hoạt và chủ động, phối hợp nhịp nhàng với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát, bảo đảm được an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Tuy nhiên, qua chất vấn, nhiều đại biểu Quốc hội vẫn còn những băn khoăn, lo lắng trước những khó khăn, thách thức có thể ảnh hưởng tới lĩnh vực ngân hàng trong thời gian tới, như tác động địa chính trị trên thế giới, áp lực lạm phát ngày càng tăng, ảnh hưởng tới việc điều hành chính sách tiền tệ ở trong nước.

Việc triển khai thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ, hỗ trợ cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thuộc trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước nhìn chung còn chậm, nhất là việc triển khai gói tín dụng hỗ trợ lãi suất 2% trong thực tế.

Việc xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42/2017/QH14 của Quốc hội chưa đạt được mục tiêu áp lực nợ xấu gia tăng do khó khăn, tác động nặng nề của đại dịch Covid-19. Việc phê duyệt Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 còn chậm.

“Việc ra chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng còn bất cập, nhìn chung chưa có tiêu chí, phương thức thống nhất, việc điều chỉnh trong năm cũng chưa linh hoạt, còn bị động. Việc phấn đấu tiết kiệm chi phí hoạt động và sử dụng các công cụ, chính sách tiền tệ để giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế còn rất nhiều thách thức. Tình trạng tín dụng đen, tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực tiền tệ, tín dụng còn diễn biến phức tạp; diễn biến không bình thường của giá vàng khi chênh lệch quá cao giữa giá vàng trong nước và thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng trong nước. Đây là những vấn đề mà ngành ngân hàng cần chú trọng khắc phục trong thời gian tới”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.