Đại biểu Quốc hội phải quyết liệt chống tham nhũng

Khách mời gồm có ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, Ủy viên Tiểu ban Văn bản pháp luật và thông tin, tuyên truyền, Hội đồng bầu cử Quốc gia; ông Trần Đình Long - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội; bà Nguyễn Thị Tuyết - Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; ông Vũ Mão, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội.

Các câu hỏi của độc giả tham gia cuộc giao lưu tập trung vào công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử được tiến hành dân chủ, đúng quy định, đúng tiến độ và đạt kết quả tốt đẹp. Trước ý kiến cho rằng, tiêu chuẩn ĐBQH, đại biểu HĐND là định tính nhưng khi lựa chọn ĐBQH, đại biểu HĐND lại là định lượng với số lượng cụ thể, Nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Mão khẳng định,, trong nhiều khóa nay, việc thảo luận để thông qua Luật bầu cử ĐBQH, đại biểu HĐND có nhiều ý kiến rất phong phú về tiêu chuẩn của các vị đại biểu. Loại ý kiến thứ nhất là trong luật chỉ nên quy định rất gọn. Loại ý kiến thứ hai là đề nghị trong luật phải quy định cụ thể thì mới dễ triển khai.Đa số ý kiến đồng tình với loại ý kiến thứ nhất, nhưng cũng yêu cầu là phải có những văn bản hướng dẫn cụ thể về các tiêu chuẩn của đại biểu.

Trên thực tiễn các cử tri tham gia bầu cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp thường đòi hỏi những tiêu chuẩn và tiêu chí rất cụ thể của các ứng cử viên. Do đó, ở các cuộc tiếp xúc với cử tri nhiều ứng cử viên cũng phân tích rõ những ý kiến về tiêu chuẩn và cụ thể là họ trình bày tương đối rõ ràng trong các chương trình hành động. Tuy nhiên, chúng ta phải có những tiêu chuẩn rất cụ thể của đại biểu thì cử tri mới dễ dàng nhận biết và từ đó bầu ra những người xứng đáng đại diện cho mình ở các cơ quan quyền lực nhà nước.

Từ phân tích ở trên, ông Vũ Mão cho rằng, trong Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp sau này cần được sửa đổi và bổ sung để làm rõ các tiêu chuẩn của đại biểu. Lấy ví dụ, tiêu chuẩn thứ nhất là trung thành với Tổ quốc Việt Nam XHCN, trung thành với Hiến pháp của nước CHXHCN Việt Nam vẫn còn hơi chung chung. Vì thế nên cần phải cụ thể hóa cho đầy đủ và rõ ràng hơn.

Tiêu chuẩn thứ hai là có phẩm chất đạo đức tốt thì cần nêu rõ hơn đạo đức tốt là như thế nào. Ví dụ như không tham nhũng, luôn luôn rèn luyện bản thân đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực.

Tiêu chuẩn thứ 3 là phải có năng lực để thực hiện nhiệm vụ của đại biểu cũng cần được làm rõ năng lực là như thế nào? Lâu nay có xu hướng chạy theo bằng cấp, học hàm học vị. Thực ra những vấn đề đó cũng cần phải có ở mức độ nhất định nhưng nếu nhấn mạnh quá thì sẽ trở thành hình thức, không thực chất.

Tiêu chuẩn thứ 4 là có liên hệ mật thiết với quần chúng, lắng nghe ý kiến của nhân dân, kịp thời phản ánh với các cấp có thẩm quyền để giải quyết kiến nghị của nhân dân. Tiêu chuẩn này cũng còn chung chung nên rất khó đánh giá, tôi đề nghị cần nêu rõ một ĐBQH hoặc đại biểu HĐND trong một năm phải tiếp xúc với cử tri ở cơ sở bao nhiêu lần? Thời lượng tiếp xúc là bao nhiêu? Hoặc như những kiến nghị của cử tri thì quy trinh giải quyết như thế nào? Lâu nay, việc giải quyết những kiến nghị của cử tri còn rất hạn chế, không đi đến cùng cho nên cử tri không thỏa mãn, rồi đại biểu cũng ngại tiếp xúc với cử tri ở lần sau. Vì thế, tôi đề nghị phải có những quy định rất cụ thể về vấn đề này.

Tiêu chuẩn thứ năm là đại biểu phải có điều kiện để tham gia hoạt động ở QH, HĐND các cấp. Cần phải làm rõ điều kiện đây là thế nào. Trên thực tế các đại biểu còn thiếu rất nhiều điều kiện để làm tròn trách nhiệm của mình. Do vậy, phải quy định rõ ĐBQH phải nỗ lực làm tròn trách nhiệm đại biểu nhưng đồng thời các cơ quan hữu quan cũng phải có cơ chế để giúp cho đại biểu làm tròn trách nhiệm của mình. “Nếu làm được như vậy thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cử tri chọn được người xứng đáng nhất để bầu vào các cơ quan quyền lực nhất”- ông Vũ Mão khẳng định.