Đại biểu Quốc hội kiến nghị hạn chế áp dụng, thi hành hình phạt tử hình

7 nhóm tội phạm nguy hiểm cần ưu tiên đấu tranh

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn Hà Nội) cho biết, có 7 nhóm tội phạm cần ưu tiên đấu tranh, gồm: Kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, gian lận thương mại (an toàn thực phẩm, hàng giả), sử dụng công nghệ cao, môi trường, ma túy.

Vì thế, cơ quan soạn thảo cần sửa đổi các quy định để có sự phân hóa mạnh hơn, nghiêm khắc hơn với 7 nhóm tội phạm nguy hiểm này, trong khi có thể áp dụng hình phạt nhẹ hơn đối với các nhóm tội phạm khác.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà cho rằng, dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) tăng mức hình phạt bằng tiền lên gấp đôi với các nhóm tội phạm là chưa hợp lý, không phân hóa được các nhóm tội phạm, nhất là 7 nhóm tội phạm nguy hiểm trên. “Đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc thể hiện rõ nội dung phân hóa các nhóm tội phạm này”, đại biểu nêu quan điểm.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà cũng nêu quan điểm về việc có nên bỏ hình phạt tử hình của 7 nhóm tội phạm nguy hiểm trên hay không; nếu tiếp tục ưu tiên chống nhóm này thì không nên bỏ.

Đại biểu cũng đồng tình với chủ trương nghiên cứu giảm bớt tội danh áp dụng hình phạt tử hình sang hình phạt tù, nếu thực hiện thì sẽ giảm cả việc thi hành án tử hình. Tuy nhiên, dự thảo luật sửa đổi lại chỉ “gói” việc hoãn thi hành án tử hình với 2 đối tượng là tử tù bị ung thư và mắc HIV chuyển sang giai đoạn AIDS.

“Trong khi đó, còn nhiều bệnh hiểm nghèo được xếp tương đương như suy tim độ 3, suy thận độ 4, lao độ 4 kháng thuốc… nhưng lại không được xếp vào nhóm không thi hành án tử hình. Sao chúng ta không mở rộng đối tượng này để thực hiện đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước và bảo đảm tính nhân văn”, đại biểu kiến nghị.

Đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn Hà Nội) đồng tình với việc bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh nêu trong dự thảo, bổ sung hình phạt tù chung thân không giảm án ở các tội bỏ hình phạt tử hình, và bổ sung quy định không thi hành án tử hình trong các trường hợp người bị kết án tử hình mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư giai đoạn cuối, HIV giai đoạn AIDS.

Đại biểu dẫn chứng, trên thế giới có 104 quốc gia đã xóa bỏ hình phạt tử hình, 28 quốc gia còn có quy định nhưng trên thực tế không áp dụng, 8 quốc gia đã xóa bỏ trên thực tế nhưng sẽ áp dụng trong vài trường hợp bất khả kháng (như tội phạm chiến tranh); còn 55 quốc gia vẫn duy trì hình phạt tử hình và thi hành án tử hình, trong đó có Việt Nam.

Theo đại biểu, tình hình hiện nay chưa phải thời điểm Việt Nam xóa bỏ hình phạt tử hình, song cần hạn chế áp dụng và thi hành hình phạt tử hình thông qua việc giảm số tội danh có quy định hình phạt tử hình, bổ sung chế định tù chung thân không xét giảm án... Điều này phù hợp với xu hướng tất yếu và yêu cầu chung của thế giới, tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Tán thành áp dụng hình phạt tù với hành vi sử dụng ma túy trái phép

Đại biểu Dương Văn Phước (Đoàn Quảng Nam) tán thành cao với việc hình sự hóa hành vi sử dụng trái phép chất ma túy. Theo đại biểu, tình hình vi phạm pháp luật về ma túy, nghiện ma túy thời gian qua diễn biến rất phức tạp, số người nghiện ma túy có xu hướng gia tăng gây áp lực về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Về khung hình phạt cơ bản tại khoản 1, Điều 256a quy định mức hình phạt tù “từ 2 năm đến 3 năm” đối với người sử dụng trái phép chất ma túy, đại biểu đề nghị cân nhắc, cần đặt trong tương quan với các loại tội phạm về ma túy khác. Đại biểu đề xuất quy định mức khởi điểm của khung hình phạt cơ bản là “từ 1 năm đến 3 năm”.

Đại biểu Nguyễn Thành Trung (Đoàn Yên Bái) kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc bỏ án tử hình đối với tội phạm buôn bán, vận chuyển ma túy. Tình hình tội phạm ma túy ở nước ta vẫn phức tạp, mang tính xuyên quốc gia và ngày càng tinh vi với nhiều hình thức buôn bán, vận chuyển mới, số lượng ma túy vận chuyển thường rất lớn, có thể gây nguy hại cho nhiều người. Ngoài ra, tâm lý xã hội vẫn mong muốn giữ mức án tử hình để răn đe.

“Tôi kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc không nên bỏ ngay hình phạt tử hình đối với tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Tuy nhiên, có thể thu hẹp phạm vi áp dụng, như chỉ áp dụng hình phạt tử hình với hành vi đặc biệt nghiêm trọng. Đồng thời, tăng cường phân định, làm rõ trách nhiệm giữa người cầm đầu và người bị lợi dụng”, đại biểu kiến nghị.