Cùng làm dịu nỗi đau chiến tranh

- Ông có thể chia sẻ đôi nét về kết quả hoạt động của Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam thời gian qua?

- Trên cơ sở nguồn thu từ việc vận động nhắn tin tri ân liệt sĩ năm 2022, từ đầu năm đến nay, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam đã thực hiện công tác tri ân liệt sĩ tại nhiều tỉnh, thành. Trung bình, với mỗi tỉnh, thành, chúng tôi dành từ 220 triệu đồng đến 180 triệu đồng để thực hiện công tác tri ân. Đã có 20 gia đình được hỗ trợ xây nhà tình nghĩa theo mức hỗ trợ từ 60 đến 80 triệu đồng/căn; 120 gia đình được tặng quà bằng tiền mặt, trung bình 3 triệu đồng/gia đình, thân nhân liệt sĩ…

Cũng từ đầu năm đến nay, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam đã đưa được thêm 7 liệt sĩ về với quê hương. Có những liệt sĩ nằm ở Nghĩa trang Thanh Sơn (tỉnh Nghệ An) suốt 61 năm qua, nay được xác minh thông tin, đưa về quê hương Phù Cát (tỉnh Bình Định). Có liệt sĩ nằm ở miền Nam suốt 51 năm, vừa rồi được “trả lại tên”, đưa về quê nhà tại huyện Mê Linh (Hà Nội)... Chúng tôi đang hoàn thiện thủ tục chuẩn bị đưa thêm 4 liệt sĩ về với quê hương để gia đình, thân nhân liệt sĩ tiện bề chăm sóc, bao gồm 2 liệt sĩ đã có đầy đủ thông tin, 2 liệt sĩ được đính chính thông tin.

Trước đó, tính đến hết tháng 12-2022, Hội đã trao tặng tiền hỗ trợ trên 1.100 nhà tình nghĩa (mỗi nhà tình nghĩa trị giá 60 triệu đồng); tặng trên 2.700 sổ tiết kiệm (mỗi sổ 5 triệu đồng), 581 suất học bổng, 92 xe đạp cho các con, cháu liệt sĩ nghèo vượt khó, hơn 38.000 suất quà cho các thân nhân, gia đình liệt sĩ và Bà mẹ Việt Nam anh hùng ở tất cả các tỉnh, thành phố trên toàn quốc. Hội cũng đã tặng 277 xe lăn, tổ chức khám chữa bệnh cho gần 24.000 lượt đối tượng chính sách; phụng dưỡng 101 Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Tổng kinh phí hỗ trợ, tri ân liệt sĩ 12 năm qua đạt hơn 170 tỷ đồng.

- Qua thực tiễn hoạt động, theo ông, đâu là cái khó của công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ còn thất lạc hoặc chưa xác định được danh tính?

- Hiện tại, số liệt sĩ đã được quy tập tại các nghĩa trang chưa xác định được danh tính còn hơn 300 nghìn người, chưa kể gần 200 nghìn hài cốt liệt sĩ chưa được quy tập. Nơi chôn cất ban đầu của các liệt sĩ, qua thời gian đã thay đổi, thông tin về các liệt sĩ ngày càng bị mai một vì các nhân chứng ít dần. Hài cốt liệt sĩ bị phân hủy, khó lấy mẫu ADN, dẫn đến việc thu thập thông tin tìm kiếm liệt sĩ gặp nhiều khó khăn. Nhiều hài cốt liệt sĩ đã nằm trong 3.000 nghĩa trang còn sai lệch thông tin, vì vậy nhiều gia đình vẫn chưa xác định được cụ thể thân nhân của mình đang nằm ở nghĩa trang nào để hằng năm đến hương khói. Nguyện vọng đưa hài cốt người thân về với đất mẹ ngày càng nhiều. Nhưng thực tế là nhiều gia đình thân nhân liệt sĩ rất khó tiếp cận hệ thống thông tin tìm kiếm liệt sĩ do phải qua nhiều cơ quan, ban ngành chức năng các cấp, chưa kể những ràng buộc về “cơm áo, gạo tiền” thường nhật khiến họ khó có đủ nguồn lực để tìm kiếm.

Thực tế đó càng thôi thúc chúng tôi vào cuộc, tăng cường kết nối thông tin từ các hội viên Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam trên khắp cả nước đến với thân nhân gia đình liệt sĩ trong từng địa phương.

- Từ nay đến cuối năm, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam sẽ triển khai các đầu việc quan trọng nào nhằm đẩy mạnh công tác tri ân liệt sĩ, thưa ông?

- Chúng tôi tiếp tục mở rộng mạng lưới tổ chức của Hội để có thêm nhiều “cánh tay nối dài”, chung sức hỗ trợ, kết nối thông tin hỗ trợ gia đình thân nhân liệt sĩ. Qua 13 năm hoạt động, hiện nay, chúng tôi đã có 13 hội và 24 chi hội trực thuộc Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam (trong đó có 6 chi hội cấp tỉnh), 96 chi hội cấp huyện và tương đương (gọi chung là các tổ chức Hội) với trên 10 nghìn hội viên đã được cấp thẻ ở 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Đặc biệt, hướng tới dịp kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27-7, chúng tôi sẽ triển khai chương trình nhắn tin tri ân liệt sĩ như thông lệ nhằm tiếp tục huy động nguồn lực từ xã hội trong công tác đền ơn đáp nghĩa.

Thông qua hoạt động, chúng tôi mong muốn phát huy đạo lý “uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc ta; truyền lửa, truyền tấm lòng tri ân tới toàn thể xã hội, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta làm dịu nỗi đau do chiến tranh để lại.

- Trân trọng cảm ơn ông!