Cục NTBD phản hồi trước bức xúc của các nhạc sĩ về bản quyền tác giả

Sáng nay (20/4), Cục NTBD (Bộ VHTT&DL) đã tổ chức Hội nghị trực tuyến phổ biến NĐ 15/2016/NĐ-CP ngày 15/3/2016 của Chính phủ và Thông tư 01/2016/TT- BVHTTDL ngày 24/3/2016 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL.

Trước rất nhiều ý kiến liên quan đến vấn đề bản quyền tác giả âm nhạc mà báo chí nêu trong thời gian qua, đặc biệt là những bức xúc của các nhạc sĩ về thông tư mới vì cho rằng thông tư hướng dẫn NĐ15/2016/NĐ-CP đã không thể hiện đúng tinh thần của NĐ này.

Tại Điều 9 của NĐ này nói về “Thẩm quyền và thủ tục cấp, thu hồi giấy phép biểu diễn, tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang” có quy định rõ thủ tục cấp phép đối với một chương trình biểu diễn phải có: “01 văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả hoặc bản sao hợp đồng hoặc văn bản thỏa thuận với tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả”. Tuy nhiên, trong Thông tư 01/2016/TT-BVHTTDL hướng dẫn lại không cụ thể hóa việc này, thay vào đó là một Mẫu số 14: “Văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả”. Theo các nhạc sĩ, mẫu này chỉ giống như một bản cam kết đơn phương, một lời “hứa suông” của đơn vị biểu diễn chứ không có ý kiến của các nhạc sĩ. Đây cũng là lý do khiến cho các nhạc sĩ bức xúc.

Trước những băn khoăn này, ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục NTBD cho biết, khi soạn thảo thông tư hướng dẫn NĐ15/2016/NĐ-CP, Cục NTBD cố gắng thực hiện theo tinh thần giản tiện các thủ tục rườm rà, tạo hành lang pháp lý thông thoáng để các tổ chức, cá nhân thuận tiện khi làm thủ tục xin cấp phép biểu diễn. Cục NTBD chỉ hướng dẫn một mẫu cam kết thay vì ba loại văn bản như trong NĐ vì hai mẫu còn lại đã có trong hướng dẫn của Luật Sở hữu trí tuệ. Ông Nguyễn Đăng Chương khẳng định, mẫu cam kết này đủ tiêu chuẩn để xin cấp giấy phép biểu diễn, bởi nếu các đơn vị không thực hiện theo đúng cam kết về tác quyền, Cục NTBD sẽ không cấp phép cho đơn vị này những lần biểu diễn sau.

“Pháp luật không cho phép hành chính hóa các quan hệ dân sự, chúng ta không thể cải cách hành chính lại đi cải lùi, tăng thêm nhiều thủ tục rườm rà, những giấy phép con. Cục NTBD khi cấp phép biểu diễn cho các đơn vị luôn yêu cầu đơn vị phải thực hiện đầy đủ các trách nhiệm, nghĩa vụ trả tiền tác quyền cho tác giả. Đơn vị nào không nộp đủ thì khi xin cấp phép cho những chương trình sau chúng tôi nhất định không cấp. Chúng tôi đã từng không cấp phép biểu diễn cho công ty Đông Đô khi đơn vị này xin phép một ca sĩ hải ngoại biểu diễn vì lý do đơn vị này không thực hiện trả tác quyền chương trình biểu diễn trước đó. Chỉ khi đơn vị này gửi đầy đủ chứng từ chứng minh mình đã trả đầy đủ tiền tác quyền thì chúng tôi mới cấp phép biểu diễn trở lại”, ông Nguyễn Đăng Chương giải thích.

Cục trưởng Cục NTBD nhận định, rất nhiều đơn vị cũng muốn đóng góp tác quyền cho các tác giả nhưng do mức tiền thỏa thuận giữa đơn vị với các tác giả hoặc với Trung tâm Bảo vệ bản quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) không thống nhất được nên mới để xảy ra những tranh cãi.

“Vấn đề là VCPMC phải nâng cao vai trò giám sát của mình, có trách nhiệm phát hiện các cá nhân, tổ chức biểu diễn thực hiện đầy đủ việc trả tiền tác quyền để kiến nghị với cơ quan quản lý. Cơ quan quản lý sẽ không cấp phép cho đơn vị vi phạm”, ông Nguyễn Đăng Chương cho hay.

Trước vấn đề này, NSND Trần Bình, Giám đốc Nhà hát nghệ thuật đương đại Việt Nam, người từng giữ vai trò “ông bầu” trong nhiều chương trình âm nhạc cũng tán thành rằng, trong thủ tục cấp phép biểu diễn cho các chương trình, chỉ cần một bản cam kết của đơn vị biểu diễn là đủ vì hiện nay các đơn vị nghệ thuật cũng có trách nhiệm trong việc trả tiền tác quyền cho các tác giả.

Hiện nay, những vấn đề trong thông tư 01/2016/TT- BVHTTDL vẫn gây nhiều băn khoăn cho không chỉ giới nhạc sĩ mà ngay cả Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh cũng có nhiều ý kiến.

Theo tiến trình, NĐ15/2016/NĐ-CP sẽ có hiệu lực từ ngày 1/5/2016 và thông tư 01/2016/TT- BVHTTDL có hiệu lực vào ngày 15/5/2016. HNMO sẽ tiếp tục đăng tải những ý kiến, phản hồi của các cá nhân, đơn vị thuộc ngành văn hóa về vấn đề này.