Cơ bản hoàn thành các mục tiêu tinh gọn bộ máy đến năm 2030

Sáng 14-6, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp tổ chức Hội nghị tập huấn trực tuyến toàn quốc về chuyên môn nghiệp vụ liên quan đến công tác tổ chức xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, tổ chức và hoạt động của MTTQ và đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới).

Mở đầu phần giới thiệu các chuyên đề tập huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Quang Dương đã thông tin, trao đổi về một số nội dung mới theo các quy định, hướng dẫn của Trung ương về thi hành Điều lệ Đảng, chức năng nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, quy chế làm việc mẫu của đảng ủy xã, phường, đặc khu và của tỉnh, thành ủy trực thuộc Trung ương.

Kết quả mang tính lịch sử

Đồng chí Nguyễn Quang Dương cho biết, trên cơ sở kế thừa kết quả 7 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TƯ ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong hệ thống chính trị”, thời gian vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã xác định quyết tâm chính trị cao nhất, lãnh đạo, chỉ đạo cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị.

Quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thể hiện cách làm mới, có thể nói là rất thần tốc, nhưng cũng rất thận trọng, chắc chắn, với phương châm mang tính hành động rất cao, như: “Vừa chạy, vừa xếp hàng”, “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng”, “Trung ương làm trước, địa phương làm sau”, “Cơ quan Đảng làm trước, rồi đến các cơ quan nhà nước, MTTQ và các đoàn thể”; triển khai rất đồng bộ, quyết liệt, dân chủ, khoa học, giữ vững nguyên tắc, kiên định, kiên trì các mục tiêu đề ra. Đến nay, cơ bản đã hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết số 18-NQ/TƯ đề ra cho đến năm 2030.

“Kết quả cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị mang tính lịch sử, cho thấy đây là chủ trương đúng, rất trúng, có đầy đủ căn cứ và cơ sở khoa học, chính trị, pháp lý và cơ sở thực tiễn được cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình và đánh giá rất cao”, đồng chí Nguyễn Quang Dương nhận định.

Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương thông báo, trong phiên họp ngày 13-6, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã quyết định triển khai thực hiện đồng loạt việc sáp nhập tỉnh, thành phố đồng thời với sáp nhập xã, phường và đưa toàn bộ các tổ chức, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, cấp xã, phường, đặc khu mới chính thức đi vào hoạt động trên phạm vi toàn quốc từ ngày 1-7-2025.

Theo đồng chí Nguyễn Quang Dương, để các cơ quan, tổ chức và hệ thống chính trị 2 cấp ở địa phương hoạt động thông suốt, không có khoảng trống quyền lực, phát huy hiệu lực, hiệu quả, ngày 26-5-2025, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Quy định số 294-QĐ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Quy định thi hành Điều lệ Đảng; ngày 9-6-2025, đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Hướng dẫn số 06-HD/TƯ một số vấn đề cụ thể thi hành Điều lệ Đảng.

Đồng thời, đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành các quy định, quyết định, như: Quy định số 298-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở xã, phường, đặc khu; Quy định số 299-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc đảng ủy xã, phường, đặc khu; Quyết định số 302-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư ban hành Quy chế làm việc mẫu của đảng ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở xã, phường, đặc khu; Quy định số 300-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ cơ sở đặc khu; Quyết định số 303-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư ban hành Quy chế làm việc mẫu của đảng ủy cơ sở đặc khu.

Cấp ủy cấp tỉnh (mới) có 14 nhiệm vụ

Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Quang Dương cho biết, ngày 13-6, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thông qua và ban hành một số quy định, quyết định liên quan đến tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đáng chú ý, đối với quy định về chức năng, nhiệm vụ tổ chức bộ máy cấp tỉnh, cơ bản kế thừa chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Tỉnh, Thành ủy như Quy định số 10-QĐi/TƯ ngày 12-12-2018 của Bộ Chính trị (khóa XII) về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ công tác của cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tuy nhiên, quy định mới có một số điểm được bổ sung theo hướng hoàn thiện, cập nhật các quy định mới theo tinh thần sắp xếp, tinh gọn bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, cũng như lược bớt một số nội dung nhằm bảo đảm cho quy định dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.

Theo đó, cấp ủy cấp tỉnh có 14 nhiệm vụ, trong đó quy định rất rõ cấp ủy cấp tỉnh lãnh đạo, cụ thể hóa các mục tiêu, biện pháp, chỉ đạo triển khai các nghị quyết của đảng bộ, các chủ trương, nghị quyết của Trung ương. Căn cứ nội dung, tính chất của từng lĩnh vực, cấp ủy ban hành các văn bản lãnh đạo.

Về nhiệm vụ quyền hạn của Ban Thường vụ cấp ủy cấp tỉnh, Trung ương cũng quy định rõ, trong đó xác định cụ thể các nhiệm vụ lãnh đạo các nhiệm vụ chính trị phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, công tác chính trị, tư tưởng, đạo đức, công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ, kiểm tra, giám sát, công tác nội chính, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, tuyên giáo, dân vận...

Quy định cũng xác định rõ, ban thường vụ cấp ủy cấp tỉnh được ủy quyền cho thường trực cấp ủy cấp tỉnh thực hiện một số công việc cụ thể thuộc thẩm quyền của ban thường vụ, đồng thời ban thường vụ phải thường xuyên kiểm tra, giám sát đảng viên.

Về số lượng ủy viên ban chấp hành, ủy viên ban thường vụ, ủy viên ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp tỉnh thực hiện theo quy định, hướng dẫn của Trung ương; định hướng cơ cấu ban thường vụ theo quy định của Bộ Chính trị tại Chỉ thị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng mỗi nhiệm kỳ.

Đối với chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở xã, phường, đặc khu (Quy định số 298-QĐ/TƯ, ngày 9-6-2025 của Ban Bí thư), đồng chí Nguyễn Quang Dương cho biết, đảng ủy cấp xã (mới) có 15 nhiệm vụ.

Trong đó, đảng ủy lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện ở cấp xã; lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị cấp xã và các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc theo quy định. Căn cứ nội dung, tính chất của từng lĩnh vực, đảng ủy ban hành văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của đảng bộ.

Ban thường vụ đảng ủy có 14 nhiệm vụ. Trong đó, quy định rõ các nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; về công tác chính trị, tư tưởng, đạo đức; công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên, bảo vệ chính trị nội bộ; công tác kiểm tra, giám sát, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; công tác tuyên giáo, dân vận…

Kết luận phần giới thiệu chuyên đề này, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Quang Dương nêu rõ, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo, nhấn mạnh: “Tinh gọn tổ chức bộ máy, tiết kiệm tiền chỉ là một phần thôi. Quan trọng hơn cả là hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả bộ máy, đưa đất nước phát triển lên. Đây là điều mong mỏi nhất”.

Vì vậy, quán triệt tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, các cấp ủy, tổ chức Đảng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện khẩn trương, quyết liệt, có hiệu quả các quy định, hướng dẫn của Trung ương, bảo đảm để các cơ quan, tổ chức của hệ thống chính trị theo mô hình mới vận hành thông suốt, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.