Chung sức vì một cộng đồng không ma túy

Nỗi đau mang tên "ma túy"

Anh Lê Trung Tuấn, sinh năm 1977, là con "độc đinh" trong một gia đình gia giáo, có truyền thống cách mạng ở thị trấn Hòa Mạc, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Năm 1996, khi đang là sinh viên Trường Cao đẳng Quản trị kinh doanh, Tuấn sa vào ma túy do đua đòi với chúng bạn, ham thử cảm giác lạ. Để có tiền hút chích, Tuấn lừa dối bố mẹ hết lần này đến lần khác bằng các khoản học phí, học thêm, quỹ lớp… Khi bị bố mẹ phát hiện, Tuấn bỏ học, bỏ nhà đi lang thang kiếm tiền hút thuốc phiện, hít heroin, chích ma túy bằng cách hòa mình vào đám lưu manh, đám bạn trộm cắp, lừa lọc. "Lang thang, dặt dẹo các hang cùng ngõ hẻm để kiếm tìm ma túy; ăn trộm xe đạp giữa ban ngày; bảo kê cho đám lưu manh lừa lọc khách hàng ở các bến xe; kề dao vào cổ người đi đường để cướp của là những việc mà tôi đã từng làm trong quãng đời nghiện ngập", Tuấn kể.

Cũng giống như anh Tuấn, nhiều thanh niên lỡ sa vào ma túy đã phải sống trong cảnh địa ngục, sức khỏe suy yếu, kinh tế kiệt quệ, niềm tin của bố mẹ và người thân cứ nhạt dần theo những lần tái nghiện… Nhiều người dùng ma túy đá bị ảo giác, gọi là "ngáo đá" đã gây ra những vụ án đau lòng. Có thể kể ra như vụ: Trần Tuấn Khương (Hà Nội) cắt chân chị ruột đang nằm chữa trị bệnh ở Bệnh viện Xanh Pôn; vụ Nguyễn Tiến Hiếu (Bắc Ninh) dùng ma túy bị "ngáo đá" vác dao sát hại cha đẻ một cách điên cuồng; vụ Nguyễn Hữu Chính (Hưng Yên) giết bạn gái do "phê ma túy đá" nên tưởng bạn gái là con trăn lớn muốn ăn thịt mình…

Tệ nạn ma túy ngày càng phức tạp

Ông Nguyễn Trọng Đàm, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, tệ nạn ma túy ngày càng diễn biến phức tạp, gia tăng về số lượng, tính chất, mức độ ngày càng khó kiểm soát hơn. Số vụ các cơ quan chức năng bắt giữ về sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy năm sau luôn cao hơn năm trước. Số người nghiện ma túy liên tục gia tăng: Năm 1995 cả nước có 68.277 người nghiện, tập trung chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc nơi đồng bào dân tộc có tập tục trồng và hút thuốc phiện; năm 2005, nghiện ma túy đã lan rộng và xuất hiện ở cả 63/63 tỉnh, thành phố với số lượng là 128.288 người. Đến nay, cả nước có hơn 182.799 người nghiện, bình quân mỗi năm tăng khoảng 6%. Nghiện ma túy xuất hiện ở mọi thành phần xã hội, mọi lứa tuổi song chủ yếu ở lớp trẻ: 76% số người nghiện có độ tuổi dưới 35 tuổi; 60% số người nghiện sử dụng ma túy lần đầu ở độ tuổi dưới 25 tuổi, trong đó 8% sử dụng ma túy lần đầu ở độ tuổi dưới 18 tuổi. Ngoài nghiện thuốc phiện, heroin, cần sa, nghiện ma túy tổng hợp, thì nhóm chất kích thích dạng amphetamin (ATS) đặc biệt là methamphetamin (ma túy đá) đã và đang xuất hiện ngày càng nhiều.

Tệ nạn ma túy đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của một bộ phận dân cư, đến sự phát triển kinh tế và trật tự an toàn xã hội. Nghiện ma túy là nguyên nhân hàng đầu làm lây truyền HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu như viêm gan B, viêm gan C. Hơn 50% trường hợp nhiễm HIV được phát hiện có nguyên nhân nhiễm do tiêm chích ma túy; 80% số người tiêm chích ma túy bị mắc viêm gan C, dẫn đến ung thư gan. Đặc biệt, ma túy tổng hợp làm cho người nghiện có những hoang tưởng, ảo giác không làm chủ được mình và đã có hành vi nguy hiểm cho bản thân và xã hội", ông Đàm nhấn mạnh.

Vì một cộng đồng không ma túy

Ðảng và Nhà nước đã nhận rõ tác hại của tệ nạn và tội phạm ma túy đối với cộng đồng nên đã phát động cuộc đấu tranh phòng chống ma túy với sự tham gia của toàn dân. Ngày 13-6-2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 93/2001/QĐ-TTg, hằng năm lấy tháng 6 là "Tháng hành động phòng chống ma túy" và ngày 26-6 là "Ngày toàn dân phòng chống ma túy" nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tầng lớp nhân dân về công tác phòng chống ma túy và tác hại của tệ nạn ma túy. Ngày 27-12-2013, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 2596/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đổi mới công tác cai nghiện ở Việt Nam đến năm 2020 nhằm giảm tác hại của nghiện ma túy, kiềm chế sự gia tăng số người nghiện mới, góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và nâng cao sức khỏe nhân dân; hỗ trợ người nghiện tái hòa nhập cộng đồng… Mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo triển khai Tháng hành động phòng chống ma túy từ ngày 1 đến 30-6-2014, tập trung thực hiện chương trình công tác năm 2014 của Ủy ban Quốc gia phòng chống ma túy.

Nước ta đã thành công trong nỗ lực xóa bỏ cây thuốc phiện ở trong nước, nhưng ma túy lại từ bên ngoài thẩm lậu vào nội địa, chủ yếu qua biên giới đường bộ với chủng loại đa dạng, xuất hiện thêm những loại ma túy mới như ma túy tổng hợp, thuốc lắc. Vì một cộng đồng không ma túy, nỗ lực của Đảng và Nhà nước, cơ quan chức năng là chưa đủ. Cần nhiều hơn nữa sự vào cuộc của các cấp, các ngành và toàn dân. Các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, MTTQ và các đoàn thể, mỗi gia đình và từng người dân phải tích cực tham gia để kiên quyết đẩy lùi tiến tới loại bỏ ma túy khỏi cuộc sống xã hội.