Mục tiêu phòng, chống ma túy cần phù hợp với nguồn lực, khả năng thực thi

Theo tờ trình của Chính phủ, mục tiêu tổng quát của Chương trình nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn dân nhằm kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy; hướng tới giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma túy. Tổ chức phòng ngừa, đấu tranh tội phạm về ma túy từ sớm, từ xa; không để Việt Nam trở thành địa bàn sản xuất, trung chuyển và tiêu thụ ma túy; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, trang thiết bị tiên tiến vào công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm ma túy.

Bảo đảm cơ sở vật chất, nhân lực, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cai nghiện, điều trị nghiện ma túy; hỗ trợ can thiệp y tế, tâm lý, trợ giúp pháp lý cho người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy, người tham gia điều trị nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy, người vi phạm pháp luật về ma túy thuộc diện được trợ giúp pháp lý.

Từng bước làm giảm bền vững số người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy; góp phần chăm sóc, bảo vệ tốt hơn quyền con người; xây dựng môi trường xã hội an toàn, lành mạnh, phục vụ đắc lực sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình là 22.450,194 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Trung ương chiếm 78,96%, còn lại là vốn ngân sách địa phương và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác. Thời gian thực hiện Chương trình từ năm 2025 đến hết năm 2030.

Thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) bày tỏ ủng hộ cao về chương trình này và cho biết đây là tiếp nối việc thực hiện chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021-2025 chưa hoàn thành.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết, hiện nay ma túy diễn biến phức tạp, khó hơn trước nhiều và cũng rất thách thức toàn xã hội. Cần tập trung nhiều hơn, sâu sắc hơn việc phòng so với chống ma túy. Trong phòng thì phải truyền thông, giáo dục và chú ý truyền thông không chỉ ở trường học mà còn ở công đoàn, cơ quan, công ty, đặc biệt là hội phụ nữ các cấp, hội người cao tuổi.

Ngoài ra, đại biểu Đoàn Hà Nội cũng cho rằng, cần chú ý vấn đề ma túy khi sử dụng thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và loại khác…). Tất cả loại thuốc lá mới đều có nguy cơ là phương tiện sử dụng ma túy.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) nhấn mạnh, đầu tư vào chương trình phòng, chống ma túy là cần thiết và thể hiện quyết tâm bảo vệ an ninh và sức khỏe của người dân.

Nhưng theo đại biểu, việc đặt ra chỉ tiêu mà không có sự bảo đảm về điều kiện thực hiện có thể làm giảm hiệu quả của chương trình. Qua đó, đại biểu đề nghị Chính phủ đặt ra các mục tiêu cần phù hợp với nguồn lực và khả năng thực thi.

Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn Trà Vinh) bày tỏ băn khoăn với chỉ tiêu giảm cung về ma túy. Về phấn đấu phát hiện, triệt phá 100% các điểm phức tạp về ma túy và các đối tượng bán lẻ, theo đại biểu Đoàn Trà Vinh, mục tiêu này quá cao và có thể khó đạt được. Đặc biệt trong bối cảnh các điểm, các đối tượng ma túy ngày càng tinh vi, dễ di chuyển mà tỷ lệ đặt ra 100% là khó đạt được, trừ khi có sự phối hợp thật tốt, chặt chẽ liên ngành, hiệu quả.

Với chỉ tiêu về giảm cầu, đại biểu cho biết, việc kiềm chế tỷ lệ gia tăng người nghiện dưới 1% mỗi năm có thể khó thực hiện vì sự phức tạp trong kiểm soát và quản lý số lượng người nghiện. “Tỷ lệ này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố xã hội và kinh tế", đại biểu Thạch Phước Bình nói.

Đại biểu Thạch Phước Bình cũng cho rằng, chỉ tiêu trên 80% trạm y tế cấp xã và 100% cơ sở cai nghiện công lập đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện là mục tiêu hợp lý, cần thiết để nâng cao hiệu quả xác định và quản lý người nghiện. Dù vậy, thực tế cho thấy, y tế cơ sở hiện nay có cơ sở vật chất chưa bảo đảm. Tính khả thi lại phụ thuộc vào ngân sách hỗ trợ trong việc nâng cấp cơ sở vật chất và đào tạo nhân sự. Từ đó đại biểu đề nghị xem xét lại chỉ tiêu này.

* Cùng ngày, Quốc hội nghe tờ trình, báo cáo thẩm tra và thảo luận ở tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa.