Chính thức ký Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len

Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc ký kết đã được ủy quyền cho đại sứ hai nước do lãnh đạo Chính phủ Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam không thể trực tiếp có mặt và thực hiện ký kết theo thông lệ.

Trước đó, ngày 11-12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Thương mại quốc tế Anh, bà Elizabeth Truss, đã ký Biên bản kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len, tạo cơ sở để hai nước tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết cho việc ký kết chính thức.

UKVFTA được đàm phán dựa trên nguyên tắc kế thừa các cam kết đã có trong Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) với những điều chỉnh cần thiết để bảo đảm phù hợp với khuôn khổ thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len.

Theo đó, Hiệp định gồm 9 điều khoản; 1 Phụ lục sửa đổi một số điều của lời văn EVFTA; 1 Nghị định thư và 1 thư song phương trao đổi giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len.

Về cơ bản, các nội dung thuộc diện điều chỉnh của UKVFTA cũng tương tự như EVFTA, gồm: Thương mại hàng hóa (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), các rào cản kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường).

Bên cạnh đó là nội dung về đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, pháp lý - thể chế.

Hiện nay, hai bên đang gấp rút hoàn thành các thủ tục trong nước phù hợp với quy định của pháp luật mỗi bên, bảo đảm có thể thực hiện ngay Hiệp định từ 23h ngày 31-12-2020.

Trong bối cảnh Vương quốc Anh đã chính thức rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) và giai đoạn chuyển tiếp chuẩn bị kết thúc (ngày 31-12-2020), việc ký kết UKVFTA sẽ bảo đảm thương mại song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh không bị gián đoạn sau khi kết thúc giai đoạn chuyển tiếp.

Bên cạnh đó, với nền tảng kế thừa EVFTA, UKVFTA cũng sẽ tạo khuôn khổ hợp tác kinh tế - thương mại toàn diện, lâu dài, ổn định giữa Việt Nam và Vương quốc Anh, từ đó tạo động lực cho việc tăng cường và làm sâu sắc quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa hai bên, đặc biệt trong bối cảnh hai bên vừa gia hạn việc duy trì quan hệ song phương ở cấp độ đối tác chiến lược.

Toàn văn UKVFTA tham khảo tại: https://fta.moit.gov.vn/.

Kể từ khi có hiệu lực, EVFTA đã trở thành cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu. Từ tháng 8-2020, mặc dù diễn biến dịch Covid-19 tại Liên minh châu Âu (EU) và các nước trên thế giới rất phức tạp, nhưng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU vẫn liên tục ghi nhận mức tăng cao. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU các tháng 8, 9, 10-2020 lần lượt đạt 3,25 tỷ USD; 3,07 tỷ USD và 3,3 tỷ USD, tăng tương ứng 4,2%; 8,7% và 6,3% so với cùng kỳ năm 2019...

Anh là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam tại khu vực châu Âu. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2019, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước đạt 6,6 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 5,8 tỷ USD và nhập khẩu đạt 857 triệu USD. Trong giai đoạn từ 2011-2019, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu song phương Việt - Anh tăng trung bình 12,1%/năm, cao hơn mức trung bình chung của Việt Nam 10%/năm. Tăng trưởng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu với thị trường này cũng đạt mức cao (trên 10%).

Các sản phẩm xuất khẩu chính của Việt Nam sang Anh là: Điện thoại - linh kiện, hàng dệt may, giày dép, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ, máy vi tính - linh kiện, hạt điều, cà phê, hạt tiêu. Việt Nam nhập khẩu từ Anh gồm: Máy móc, thiết bị, dược phẩm, sắt thép, hóa chất. Mặt hàng xuất nhập khẩu giữa hai quốc gia mang tính bổ sung thay vì cạnh tranh. Dư địa tăng trưởng thị trường tại Vương quốc Anh cho sản phẩm Việt Nam còn rất lớn vì tất cả các sản phẩm xuất khẩu Việt Nam chỉ chiếm không quá 1% thị phần trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa mỗi năm gần 700 tỷ USD (2019) của Anh.