“Cánh tay nối dài” của ngành hải quan

- So với quy định trước đây, NĐ số 14/2011/CP có những điểm gì mới nhằm tạo thuận lợi cho ĐLHQ?

Làm thủ tục cho doanh nghiệp tại Chi cục Hải quan Gia Thụy (Cục Hải quan Hà Nội).
Ảnh: Linh Tâm

- NĐ số 14/CP ra đời trên cơ sở chỉnh sửa từ những kiến nghị trong việc thực hiện NĐ 79/2005/CP về điều kiện đăng ký và hoạt động của ĐLHQ. NĐ mới đã có sự thay đổi đáng kể trong việc cấp thẻ làm nhân viên ĐLHQ. Trước đây thẻ này do TCHQ cấp, nay chuyển cho ĐLHQ, họ sẽ cấp thẻ nhân viên của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kiểm tra, xác nhận điều kiện cần thiết. Đây là điểm thay đổi cơ bản nhất và theo hướng tạo điều kiện hơn cho các DN hoạt động ĐLHQ.

- Một DN muốn trở thành ĐLHQ sẽ phải thực hiện những thủ tục gì? Với những thay đổi tại NĐ mới, ĐLHQ sẽ nhận được sự hỗ trợ gì từ phía cơ quan hải quan?

Về cơ bản, ĐLHQ cũng là một DN, do đó khi đăng ký để hoạt động, yêu cầu và trình tự cũng giống như bất kỳ một DN nào. Tuy nhiên, ngoài đăng ký hoạt động kinh doanh thông thường, ĐLHQ cần có thêm một số điều kiện, gồm phải có ngành nghề kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa XNK hoặc dịch vụ khai thuê hải quan ghi trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; có ít nhất 1 nhân viên có chứng chỉ ĐLHQ. Bên cạnh đó, ĐLHQ phải đáp ứng điều kiện nối mạng máy tính với cơ quan hải quan để thực hiện thủ tục hải quan điện tử tại các cục hải quan tỉnh, TP đã thực hiện thủ tục hải quan điện tử.

Thực tế, ĐLHQ là một khâu trung gian trong hoạt động làm thủ tục hải quan giữa các DN XNK và cơ quan hải quan. Đây là một khâu rất quan trọng, đem lại lợi ích cho cả phía DN và cơ quan hải quan. Vì vậy, TCHQ xác định, ngoài việc tạo điều kiện thuận lợi cho ĐLHQ sẽ có thêm những hỗ trợ để các đại lý hoạt động tốt hơn, như hỗ trợ miễn phí cho ĐLHQ kết nối mạng với cơ quan hải quan; hỗ trợ về thủ tục hải quan, thủ tục thuế với hàng hóa XNK; giúp đại lý cập nhật các quy định mới của pháp luật về hải quan. Bên cạnh đó, TCHQ sẽ hỗ trợ các đại lý tập huấn, bồi dưỡng cho nhân viên về pháp luật hải quan. Những lô hàng XNK do ĐLHQ thực hiện được ưu tiên về thủ tục hải quan theo quy định của Luật Hải quan và hướng dẫn của Bộ Tài chính.

- Có ý kiến cho rằng, ĐLHQ là những "cánh tay nối dài" của cơ quan hải quan trong việc giám sát hoạt động XNK và giúp DN giảm thời gian chi phí khi làm thủ tục hải quan. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?

- Trên thực tế, hiện có nhiều loại hình làm thủ tục hải quan. Tại những DN lớn thường có riêng những bộ phận chuyên thực hiện nhiệm vụ này, nhưng với những DN nhỏ, không có điều kiện "nuôi" một bộ máy chuyên trách làm thủ tục hải quan, có thể sử dụng dịch vụ của ĐLHQ. Ngành hải quan đang mở rộng triển khai thủ tục hải quan điện tử, tiến tới hải quan "một cửa", việc ĐLHQ tham gia vào môi trường này sẽ giúp DN hoạt động XNK làm thủ tục hải quan và quản lý sát sao dữ liệu về giao dịch XNK của DN. Điều này cũng giúp cho việc quản lý của cơ quan hải quan được tốt hơn.

Đặc biệt, nước ta đã gia nhập WTO, sự cạnh tranh giữa các nền kinh tế ngày càng gay gắt, đòi hỏi các nước thành viên phải tận dụng lợi thế, phát huy sức mạnh. Chuyên môn hóa là một trong những giải pháp để tăng năng suất, phát huy lợi thế cạnh tranh của mỗi quốc gia và việc phát triển ĐLHQ không nằm ngoài mục đích đó. Một khi ĐLHQ hoạt động chuyên nghiệp sẽ giúp giảm chi phí của DN hoạt động XNK về nhân lực, thời gian, giảm thời gian khai hải quan và thông tin khai hải quan cũng chính xác hơn, từ đó giúp giảm thời gian thông quan cho các lô hàng.

TCHQ đang trong quá trình cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa thủ tục hải quan, trong đó sẽ triển khai nhiều giải pháp nhằm khuyến khích ĐLHQ phát triển và thực sự trở thành "cánh tay nối dài" của ngành hải quan.

- Xin cảm ơn ông!