Cảnh giác trước bệnh tự ăn tóc ở trẻ em

Bác sĩ chuyên khoa II Tạ Huy Cần, Phó khoa Ngoại tổng hợp (Bệnh viện Nhi Đồng thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, trong tuần qua, bệnh viện vừa cấp cứu một bệnh nhi 5 tuổi ngụ tại quận 8. Em được gia đình đưa đến viện khám vì đau bụng âm ỉ kéo dài, đỉnh điểm là tuần nhập viện em ói, tiêu chảy rồi bụng chướng lên như có dấu hiệu tắc ruột. Các bác sĩ phải siêu âm, chụp Xquang, phát hiện một búi tóc khiến bệnh nhi bị tắc ruột và đã mổ cấp cứu để lấy khối tóc ra khỏi ruột. Đây là ca bệnh tự ăn tóc thứ 20 mà chúng tôi tiếp nhận, điều trị trong vài năm qua.

“Bệnh nhi đã qua cơn nguy kịch, nhưng em và gia đình sẽ còn phải trải qua quá trình điều trị tâm lý kéo dài. Bệnh tự ăn tóc có thể là hệ quả của rối loạn xung động nhổ tóc - một dạng rối loạn hành vi xung động trong tâm thần học có thể gặp ở trẻ em lẫn người lớn. Phụ huynh cần theo dõi và phát hiện sớm những bất thường ở trẻ, đưa khám ở chuyên khoa Tâm lý - Tâm thần để được chữa trị sớm tận gốc vấn đề, tránh phải giải quyết hậu quả ở phẫu thuật ngoại khoa”, bác sĩ Tạ Huy Cần khuyến cáo.

Theo các chuyên gia y tế, hiện tượng tự ăn tóc thường được khởi đầu bằng hành vi tự động sờ, day rồi bứt từng sợi tóc trong khi đang suy nghĩ, làm việc, học tập... Người bệnh ban đầu sẽ cảm thấy đau nhưng dần dần sẽ có cảm giác "đã ngứa" dù không có yếu tố gây ngứa như nấm gàu. Việc này lặp đi lặp lại nhiều lần và hình thành hành vi tự bứt tóc khi cảm thấy cần suy nghĩ, khi căng thẳng, khi cần giải quyết vấn đề hay khi thấy buồn hoặc thậm chí khi thấy... rảnh.

Ở trẻ em, sau khi tự bứt tóc xong, các em có khuynh hướng nếm thử xem thế nào hoặc để xóa dấu tích tóc rụng (sẽ bị người lớn la mắng) dẫn đến việc các em sẽ lén bứt tóc và tự nuốt tóc để tránh bị la phạt. Điều này lâu dần sẽ hình thành búi tóc gây tắc ruột vì con người không có men tiêu hóa chất keratin có trong các sợi tóc.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Kiều Tiên (Bệnh viện Tâm thần thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, vì rối loạn là một quá trình diễn ra theo thời gian nên tùy theo giai đoạn, phụ huynh có thể nhận ra rối loạn này ở trẻ thông qua một số dấu hiệu như: Trẻ hay vừa ngồi học vừa sờ đầu, hoặc vừa ngồi chơi game vừa sờ chân tóc, xung quanh nơi trẻ nằm hoặc ngồi sẽ có nhiều tóc rụng, khi đưa trẻ khám chuyên khoa da liễu không phát hiện bất thường gây rụng tóc nhưng có những mảng trống đáng ngờ trên da đầu và trẻ thường than đầy bụng dù không ăn gì nhiều...