Cần một “chiến dịch” lớn

Gần đây, nhiều hình ảnh được ghi lại và đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng cho thấy trộm cắp trên xe buýt, tại các điểm trung chuyển khá ngang nhiên, trắng trợn. Bọn tội phạm tỏ rõ thái độ coi thường pháp luật khi công khai thách thức, tấn công, hành hung nạn nhân, hành khách khi bị phát hiện.

Cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành chức năng trong việc thiết lập lại trật tự tại các bến xe buýt để tạo lòng tin cho hành khách. Ảnh: Phương An

Người đi xe thì càng ngày càng có tâm lý sợ hãi, chấp nhận sự tồn tại của tội phạm. Phòng CSĐT tội phạm về TTXH - CATP cho biết, tại các điểm trung chuyển lớn có sự hoạt động của tội phạm hình sự nguy hiểm là những đối tượng nghiện hút, nhiễm HIV, có tiền án, tiền sự nên rất manh động, liều lĩnh, sẵn sàng chống trả ngay cả lực lượng CA... Đáng chú ý, người bị hại chủ yếu là người lao động thu nhập thấp, học sinh, sinh viên nên dù tài sản bị mất giá trị không quá lớn nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của họ. Chính vì vậy, tình trạng trộm cắp, móc túi trên xe buýt gia tăng đã và đang khiến dư luận bức xúc.

Thực tế không phải cơ quan CA bó tay, ngồi nhìn. Hơn một năm qua, CATP Hà Nội đã có giao ước với Tổng Công ty Vận tải Hà Nội bảo đảm ANTT tại các điểm trung chuyển, dừng, đỗ xe buýt và trên các tuyến xe thuộc địa bàn Hà Nội. Đơn vị chủ công là Phòng CSĐT tội phạm về TTXH - CATP nhiều lần tổ chức điều tra cơ bản, nắm diễn biến, tình hình phạm pháp hình sự tại các điểm trên. CA các phường Nguyễn Trung Trực, Ngọc Khánh đã bố trí lực lượng tại các điểm nóng là điểm trung chuyển xe buýt Cầu Giấy và Long Biên để ngăn ngừa, xử lý vi phạm. Từ tháng 6-2010 đến nay, CA đã khám phá gần 60 vụ, bắt hơn 60 đối tượng phạm pháp hình sự. Đã có những lái, phụ xe dũng cảm bắt trộm như trường hợp anh Nguyễn Văn Dũng (công tác tại Xí nghiệp xe buýt Thăng Long), điều khiển xe buýt BKS 30T-4565 (tuyến Bác Cổ - Bến xe Yên Nghĩa) bắt quả tang đối tượng trộm cắp tài sản vào ngày 15-4-2011.

Nhưng vì sao trộm cắp chưa giảm trên các tuyến xe buýt, tại các điểm trung chuyển? Thượng tá Nguyễn Viết Chức, Phó Trưởng phòng CSĐT tội phạm về TTXH đánh giá: CA các phường còn để cho các dịch vụ xe ôm, hàng nước tụ tập nhiều tại các điểm trung chuyển, có lúc còn bỏ trống địa bàn để trộm cắp hoạt động, gây bức xúc. Về phía Tổng Công ty Vận tải Hà Nội, nhiều xí nghiệp xe buýt chưa quán triệt cho cán bộ, công nhân viên việc lắp đặt hộp thư tố giác tội phạm. Lực lượng thanh tra, giám sát, lái xe, phụ xe buýt chưa cung cấp được những nguồn tin có giá trị về đối tượng hình sự hoạt động trên tuyến. Giám đốc CATP cũng cho rằng, nhiều lái, phụ xe ngại va chạm nên không tham gia tấn công tội phạm. Ngay cả người bị hại cũng có tâm lý "ngán" tội phạm, thậm chí chấp nhận mất tài sản chứ không báo cơ quan CA.

Một điểm khó nữa trong xử lý vi phạm là hành lang pháp lý. Tội phạm móc túi thường lấy những tài sản có giá trị nhỏ như điện thoại, ví tiền của học sinh, sinh viên, người lao động. Giá trị tài sản bị trộm cắp dưới 2 triệu đồng nên khi bắt giữ CA không xử lý hình sự được, chỉ xử lý hành chính rồi thả khiến tội phạm thì nhờn mà hành khách thì lo lắng, bức xúc, có lúc mất lòng tin... Những vướng mắc đó là nguyên nhân khiến cho địa bàn còn có gần 20 điểm dừng, đỗ xe buýt phức tạp, 4 tuyến chưa an toàn.

Hiện thực hóa chủ trương phát triển giao thông công cộng là việc không phải bàn cãi. Nhưng bên cạnh những điểm chưa thuận tiện của xe buýt, yếu tố mất an toàn cũng đang là trở ngại khiến người tham gia giao thông chưa mặn mà với loại phương tiện này. Đã đến lúc rất cần một chiến dịch lớn "dọn dẹp" và thiết lập lại an ninh trên các tuyến, các điểm dừng, đỗ xe buýt.