Cải cách hành chính lĩnh vực bảo hiểm xã hội: Tăng minh bạch, giảm phiền phức

Giảm 75% số thủ tục

Bước ra từ bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Bảo hiểm xã hội (BHXH) quận Long Biên, bà Trần Thị Bình (55 tuổi), ở phường Ngọc Thụy cầm trên tay tờ phiếu trả lương hưu, tỏ vẻ ngỡ ngàng: “Tôi chuẩn bị tinh thần là sẽ mất cả chục ngày để làm thủ tục lấy sổ hưu, vì không biết phải làm những gì. Vậy nhưng, không ngờ tất cả công việc chỉ gói gọn trong chưa đầy một buổi sáng. Các nhân viên ở đây làm việc rất chuyên nghiệp, tư vấn tận tình”.

Theo bà Lê Thị Kim Thúy, Giám đốc BHXH quận Long Biên, với thủ tục nói trên, thậm chí bà Bình không cần phải đến cơ quan BHXH quận, mà chỉ cần đăng ký trên trang web của ngành, sẽ có nhân viên bưu điện đến tận nhà mang hồ sơ đi nộp và kết quả cũng sẽ được trả tận tay. Không dừng lại ở đó, hệ thống BHXH còn phục vụ người dân cả ngày thứ bảy. Nếu có bất kỳ vấn đề gì cần thiết, BHXH quận sẽ kết nối ngay với các phòng, ban chuyên môn của BHXH thành phố để giải quyết công việc nhanh nhất cho người dân.

Câu chuyện ở bộ phận “một cửa” BHXH quận Long Biên mới chỉ phản ánh được phần nào kết quả cải cách hành chính mà ngành BHXH Hà Nội đã làm được trong thời gian qua. Ông Vũ Đức Thuật, Phó Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội cho biết, trong 5 năm qua, số lượng thủ tục do ngành quản lý đã giảm hơn 75%; từ 115 thủ tục, xuống còn 28 thủ tục. Từ đầu năm 2019 đến nay, cơ quan BHXH đã giải quyết được 96,4% trong số hơn 6,3 triệu hồ sơ tiếp nhận và hơn 96% số hồ sơ đó được giải quyết đúng hạn. Số quá hạn chủ yếu tập trung vào các loại hồ sơ phải chờ kết quả xác minh, trả lời của các cơ quan, đơn vị liên quan…

Việc liên thông thủ tục khai sinh, hộ khẩu, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho trẻ em dưới 6 tuổi đã được thực hiện ở cả 30 quận, huyện, thị xã với 584 xã, phường, thị trấn bằng hình thức giao dịch điện tử và chuyển kết quả qua dịch vụ bưu chính. Nhờ đó, đã rút ngắn thời gian cấp thẻ BHYT cho trẻ em từ 7 ngày, xuống còn khoảng 2-3 ngày, tùy địa bàn.

Minh bạch và tiện lợi

Hiện tại, trên Cổng thông tin điện tử của BHXH thành phố Hà Nội, người dân có thể tìm hiểu đầy đủ quy trình giải quyết, thời gian giải quyết cho tất cả các thủ tục BHXH. Phó Giám đốc BHXH thành phố Vũ Đức Thuật khẳng định, từ kê khai đến nộp tiền, rồi bảng đối chiếu về thu, nộp, công nợ,… các đơn vị sử dụng lao động, người lao động hoàn toàn có thể giao dịch qua môi trường mạng, không phải đến cơ quan BHXH cũng như gặp gỡ cán bộ, nhân viên BHXH. Bằng máy tính và các thiết bị cầm tay có kết nối internet, người tham gia BHXH trực tiếp theo dõi được tiến độ, kết quả giải quyết hồ sơ và có thể tra cứu kết quả đóng BHXH hằng tháng của đơn vị mà mình đang làm việc. Đến nay, Hà Nội đã có hơn 67.000 đơn vị sử dụng lao động thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử, chiếm 97,3% số đơn vị tham gia BHXH, BHYT.

Việc triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 của ngành được đánh dấu bằng sự kết nối thanh toán điện tử với thủ tục kê khai, đóng nộp BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp vào tháng 5-2019 vừa qua. Theo đó, BHXH thành phố Hà Nội, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thực hiện thí điểm kết nối thanh toán điện tử tại Văn phòng BHXH Hà Nội và BHXH quận Ba Đình, với các nội dung: Giao dịch thu phát sinh trong ngày trên tài khoản chuyên thu BHXH; giao dịch điều vốn, trả lãi trên tài khoản chuyên thu BHXH; giao dịch tra soát, đối chiếu số liệu về số thu, điều vốn, trả lãi...

Trước đó, công việc này được thực hiện thủ công, hằng tháng các đơn vị trích nộp vào tài khoản thu của cơ quan BHXH. Cán bộ BHXH đến ngân hàng lấy chứng từ về tự tổng hợp bằng phương pháp thủ công để theo dõi việc trích nộp. Mọi thông tin giao dịch được luân chuyển giữa hai bên bằng chứng từ giấy. Vì vậy, việc đối chiếu, tra soát giao dịch giữa ngân hàng và cơ quan BHXH đôi khi không kịp thời, bị dồn ứ, nhất là vào các thời điểm cuối quý, cuối năm, ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng giải quyết chế độ BHXH và quyền lợi của người lao động.

Ông Bùi Hoàng Long, đại diện Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Chi nhánh Bắc Hà Nội cho biết, ưu điểm nổi bật là các giao dịch của người lao động khi phát sinh được cập nhật tức thời, cơ quan BHXH nhận được thông tin thanh toán ngay lập tức. Trong quá trình thực hiện, mọi sai sót, chênh lệch được đối chiếu, xử lý ngay trong ngày, thay vì mất từ 2 đến 3 ngày như trước. 

Còn về phía đơn vị sử dụng lao động, bà Nguyễn Hoài Anh, phụ trách nhân sự Công ty Máy nông nghiệp AHC cho rằng, các giao dịch thu được kết nối điện tử đã giúp công ty đối chiếu tiền đóng nộp với cơ quan BHXH nhanh chóng, chính xác hơn.

Theo Giám đốc BHXH thành phố Nguyễn Đức Hòa, từ kết quả trên, BHXH Hà Nội sẽ có kế hoạch triển khai thực hiện kết nối thanh toán điện tử với tất cả các chi nhánh ngân hàng và Kho bạc Nhà nước quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố. Sau khi hoàn thành việc thực hiện nghiệp vụ thu, BHXH Hà Nội tiếp tục triển khai nghiệp vụ chi trả các chế độ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp điện tử thông qua hệ thống ngân hàng.