Báo động nạn đổ rác thải sinh hoạt xuống sông Nhuệ

Trục chính sông Nhuệ chảy qua địa bàn Hà Nội (bắt đầu từ cống Liên Mạc) qua các quận, huyện: Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Thanh Trì, Thanh Oai, Thường Tín. Từ nhiều năm nay, người ta đã biết đến tình trạng nước sông Nhuệ bị ô nhiễm nghiêm trọng vì mỗi ngày phải gánh chịu hàng trăm nghìn mét khối nước thải công nghiệp, sinh hoạt hầu hết chưa qua xử lý nhưng vẫn đổ ra sông.

Bên cạnh tình trạng nước sông bị ô nhiễm nặng, dòng chảy sông Nhuệ cũng ngày càng bị bồi lắng vì nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân người ta đổ bùn đất, nhất là phế thải xây dựng ra 2 bờ sông, với mục đích vừa không phải mất công đi đổ, vừa nhằm cơ hội lấn chiếm bờ sông Nhuệ. Khoảng 5-7 năm trước, tình trạng này diễn ra phổ biến ở khu vực nội thành hoặc ven đô thuộc địa bàn: Hà Đông, Từ Liêm, Thanh Trì... Một vài năm trở lại đây, chưa kịp mừng vì tình trạng này đã giảm (lý do chính là bờ sông Nhuệ thuộc khu vực kể trên không còn chỗ trống để đổ), thì trục chính sông Nhuệ lại đối mặt với nạn đổ rác thải sinh hoạt tràn lan tại khu vực ngoại thành, nhất là địa bàn các xã thuộc khu vực Thanh Oai, Thường Tín.

Trước thực trạng đổ rác thải sinh hoạt ra ven 2 bờ trục chính sông Nhuệ, Báo Hànộimới đã có rất nhiều bài phản ánh, phê bình. Tuy nhiên, thực trạng này không những không giảm mà còn gia tăng nghiêm trọng bởi sự thờ ơ của chính quyền các xã sở tại. Đi xuôi dòng sông Nhuệ, nhất là vào những ngày nước cạn, người ta không khỏi giật mình vì những bãi rác thải sinh hoạt ven sông Nhuệ như “nuốt” chửng dòng sông. Tuy chưa có số liệu thống kê đầy đủ, nhưng ước chừng, bình quân mỗi ngày, tại khu vực các xã ngoại thành Hà Nội nơi dòng sông Nhuệ chảy qua, có cả chục tấn rác thải sinh hoạt được người dân “vô tư” đổ ra sông Nhuệ.

Có lẽ, địa phương có “phong trào” đổ rác thải ra sông Nhuệ mạnh nhất phải kể đến xã Cự Khê (huyện Thanh Oai, Hà Nội). Với khoảng 3 km bờ sông Nhuệ (trục đường chính) chạy qua địa bàn 2 thôn của xã là Khúc Thủy, Cự Đà thì có đến 20 bãi rác thải sinh hoạt to như “núi” lấp dòng chảy sông Nhuệ. Có thể nói, ở địa phương này, nhà nhà đổ rác xuống sông, người người xả rác ra sông, hay nói cách khác người ta thi nhau đổ rác xuống sông.

Qua trao đổi với lãnh đạo xã Cự Khê được biết, chính quyền xã có biết “phong trào” đổ rác thải sinh hoạt xuống sông Nhuệ. Trước thực trạng đó, xã đã có tuyên truyền, vận động để nâng cao ý thức người dân trong việc bảo vệ môi trường nhưng vận động cứ vận động, nhân dân đổ rác vẫn cứ đổ. Điều đáng nói, chính quyền xã Cự Khê cũng chỉ dừng lại ở biện pháp vận động, ngoài ra không có biện pháp gì “mạnh tay” hơn để ngăn chặn nạn đổ rác thải sinh hoạt xuống sông...

Trên thực tế, những năm trước, một số xã ngoại thành Hà Nội nằm ven sông Nhuệ, đường sá đi lại không được thuận lợi nên việc thu gom rác thải sinh hoạt gặp không ít khó khăn. Vì vậy, người dân trong thôn, trong xã đã thành thói quen xấu là có rác thải sinh hoạt tiện tay vứt ra sông Nhuệ, khuất mắt trông coi, “cha chung không ai khóc”. Vài năm trở lại đây, đường sá đi lại đã được mở mang, giao thông thuận lợi, các huyện cũng đã đầu tư cho các xã ven sông Nhuệ phương tiện thu gom rác thải sinh hoạt để chở về nơi tập kết tạm thời nhưng hầu hết chính quyền các xã không quan tâm đúng mức nên việc duy trì không thành nền nếp, người dân vẫn mạnh ai nấy vứt rác xuống sông, thậm chí đội thu gom rác được lập ra cũng tiện thể đổ rác luôn xuống sông cho đỡ phải chở đi xa.

Môi trường sông Nhuệ đang ngày càng ô nhiễm trầm trọng. Việc cải tạo môi trường sông Nhuệ bớt ô nhiễm cần phải có các biện pháp đồng bộ, nguồn kinh phí rất lớn và thời gian để thực hiện. Trong khi chờ đợi, việc làm thiết thực góp phần giảm thiểu ô nhiễm sông Nhuệ là ngăn chặn ngay tình trạng đổ rác thải sinh hoạt xuống sông Nhuệ. Công việc này thuộc trách nhiệm của chính quyền cấp xã và có lẽ không quá khó để thực hiện. Vậy tại sao chính quyền một số xã vẫn còn đùn đẩy, né tránh, không thực sự vào cuộc ngăn chặn? Phải chăng vì cấp trên chưa quy trách nhiệm, hoặc cấp trên không biết thực trạng nhức nhối đang diễn ra tại xã mình nên chính quyền xã “không đáng ngại”! Thiết nghĩ, đối với các xã ven sông Nhuệ đang có tình trạng đổ rác thải sinh hoạt xuống sông, chính quyền cần có biện pháp ngăn chặn, chấm dứt ngay tình trạng này vì đó là hành động thiết thực thực hiện “Năm trật tự, văn minh đô thị” mà thành phố đang phát động.