Bản quyền xuất bản: Đã đến lúc bán!

Chuyên gia Pimolporn Yutisri là đại diện bản quyền (agency) có uy tín của rất nhiều nhà xuất bản lớn của Mỹ ở khu vực Đông Nam Á. Về tình hình giao dịch bản quyền của các đơn vị xuất bản Việt Nam trong những năm gần đây, bà nhận xét: "Hơn 10 năm trước, khi mới làm việc với các nhà xuất bản ở Việt Nam, tôi thấy họ còn chưa biết làm thế nào để mua bản quyền sách nước ngoài. Nay thì khác hẳn. Số lượng sách mà các nhà xuất bản ở Việt Nam mua bản quyền của nước ngoài luôn ở mức cạnh tranh với Thái Lan và cao hơn so với hầu hết các nước còn lại trong khu vực".

Phân tích rõ hơn về nhận định này, bà Pimolporn Yutisri cho biết: "Năm 2005, khi tôi bắt đầu bán bản quyền ở Việt Nam, hợp đồng đầu tiên chỉ có giá... 100 USD. Nhà xuất bản bên Mỹ không muốn làm vì số tiền quá nhỏ, nhưng nhiệm vụ của các agency là phải thuyết phục họ để các nhà xuất bản ở Việt Nam có thể bắt đầu công việc mua bản quyền. Kết quả là trong 5 năm gần đây, giao dịch bản quyền ở Việt Nam tăng chóng mặt; giá trị các hợp đồng trung bình đạt 500-1.000 USD, thậm chí trong một số trường hợp các đơn vị xuất bản ở Việt Nam có thể trả đến 5.000 USD cho một bản thảo!". Chuyên gia còn tiết lộ: "Trong tuần từ 13 đến 20-8, tôi đã nhận được 60 đề nghị mua bản quyền từ các đơn vị xuất bản của Việt Nam".

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới về việc đầu tư cho công tác bán thay vì chỉ là mua bản quyền xuất bản, Trưởng phòng Kế hoạch - Bản quyền, Công ty cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam Nguyễn Xuân Minh bày tỏ: "Trong việc bán bản quyền sách, cần trân trọng giá trị kinh nghiệm và các mối quan hệ của các đại diện bản quyền chuyên nghiệp, bởi chính họ là đầu mối quan trọng của các nhà xuất bản lớn nhất, giúp chúng ta lựa chọn, thẩm định những tác phẩm phù hợp với từng loại thị trường. Nhưng, cái khó trong việc bán bản quyền là phải bảo đảm làm tốt khâu dịch thuật, truyền tải chính xác, trung thành với nội dung bản gốc, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các agency để tìm ra tác phẩm tiêu biểu".

Còn rất nhiều điều phải làm để có thể bán bản quyền sách Việt Nam ra thế giới. Nhưng, một khi có được đội ngũ dịch thuật chuẩn, hiểu rõ đặc điểm của thị trường mục tiêu, với cách làm bài bản cùng sự hỗ trợ của các agency chuyên nghiệp, đây chắc chắn là một mảng kinh doanh cần lưu ý đối với các đơn vị xuất bản Việt Nam.