Ban hành Quy tắc ứng xử nghề nghiệp của người làm công tác di sản văn hóa

Theo đó, Quy tắc gồm 3 chương (10 điều) trong đó Chương I - Mục đích, phạm vi, đối tượng (từ điều 1 đến 2); Chương II - Quy tắc ứng xử (từ điều 3 đến điều 8); Chương III - Tổ chức thực hiện (từ điều 9 đến điều 10).

Mục đích của Quy tắc nhằm xác định các chuẩn mực trong hành vi ứng xử, thống nhất nhận thức, hành động của người làm công tác di sản văn hóa, ngăn ngừa hiệu quả các hành vi tiêu cực, làm biến dạng, sai lệch và có nguy cơ mai một, hủy hoại di sản trong hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Đối tượng áp dụng là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm công tác quản lý, bảo vệ và phát huy di sản văn hóa trên phạm vi cả nước.

Đáng chú ý là Điều 4, Quy tắc ứng xử trong hoạt động nghề nghiệp quy định rõ các quy tắc đối với người công tác trong lĩnh vực bảo tàng; lĩnh vực di tích; lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể; lĩnh vực di sản tư liệu và thông tin.

Theo đó, quy tắc đối người làm công tác trong lĩnh vực bảo tàng nêu rõ cần tuân thủ quy định của pháp luật về di sản văn hóa, quy định khác của pháp luật có liên quan; hiểu và tôn trọng giá trị của di sản văn hóa, không chỉ trong việc bảo quản mà còn trong việc truyền đạt kiến thức và giáo dục di sản văn hóa; có thái độ chuyên nghiệp, lịch sự, tôn trọng, chu đáo khi tiếp xúc với khách tham quan, đối tác, đồng nghiệp; bảo đảm thông tin cung cấp cho khách tham quan về hiện vật, sưu tập hiện vật hoặc sự kiện lịch sử, văn hóa là chính xác và trung thực.

Người làm trong lĩnh vực bảo tàng phải bảo đảm việc bảo quản các hiện vật, sưu tập hiện vật được thực hiện một cách cẩn thận và có hiệu quả; có trách nhiệm giữ bí mật thông tin liên quan đến hiện vật, sưu tập hiện vật khi được giao quản lý theo quy định; không được môi giới, tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc buôn bán, vận chuyển, hỗ trợ vận chuyển trái phép các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia và di sản thiên nhiên…

Đối với người công tác trong lĩnh vực di tích: Luôn có ý thức, trách nhiệm thực hiện các biện pháp nhằm bảo vệ di tích; không thực hiện các hành vi có nguy cơ làm ảnh hưởng đến yếu tố gốc cấu thành di tích; không tuyên truyền, phổ biến thông tin sai lệch về sự kiện, nhân vật lịch sử gắn với di tích, ý nghĩa, giá trị của di tích, các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di tích.

Đảm bảo nghiên cứu chính xác, khoa học, cẩn thận, kỹ lưỡng các quyết định liên quan đến hoạt động quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích trên cơ sở các nguồn thông tin đáng tin cậy và phù hợp với thực tiễn của di tích trước khi thực thi; không được thực hiện việc bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh khi chưa có ý kiến chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền; không được tự ý đào bới, tìm kiếm di vật, cổ vật trong khu vực bảo vệ di tích và địa điểm thuộc quy hoạch khảo cổ…

Đối với người công tác trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể: Bảo đảm thực hiện đúng các quy định, nguyên tắc trong quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể; không lợi dụng hoạt động bảo vệ, phát huy di sản văn hóa phi vật thể để đi ngược lại quyền sáng tạo văn hóa, thực hành văn hóa và hưởng thụ văn hóa của cộng đồng chủ thể di sản…

Đối với lĩnh vực di sản tư liệu và thông tin: Bảo đảm không làm biến đổi và giữ gìn tối đa thông tin gốc trong công tác phục chế, bảo quản di sản tư liệu; có trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị của di sản tư liệu, có sự phối hợp giữa người làm công tác di sản tư liệu của các cơ quan, đơn vị trong nước, khu vực và thế giới; không được xâm phạm tới sự toàn vẹn, tính xác thực của di sản tư liệu; không được xâm nhập cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa trái phép…

Quy tắc cũng quy định ứng xử đối với đồng nghiệp; ứng xử đối với tổ chức, cá nhân tham gia nghiên cứu, tham quan di sản văn hóa; ứng xử trên báo chí, truyền thông, không gian mạng…