Bảo tàng tỉnh Hà Giang nằm bên bờ sông Lô, tọa lạc tại địa chỉ 148 đường Trần Hưng Đạo (tổ 5, phường Nguyễn Trãi, thành phố Hà Giang, tỉnh Hà Giang).
Bảo tàng được thành lập năm 1992. Từ năm 2020 đến cuối tháng 8-2023, công trình được nâng cấp với diện tích tổng thể khoảng 4.100m2, gồm các hạng mục: Nhà bảo tàng, ngôi nhà sàn truyền thống, hệ thống sân vườn và các công trình phụ trợ mang nét kiến trúc hiện đại, hài hòa với kiến trúc truyền thống bản địa.
Không gian bảo tàng gồm 1 gian khánh tiết và 5 không gian trưng bày được thiết kế theo nguyên tắc bảo tàng học hiện đại, ứng dụng công nghệ số tạo hiệu ứng trực quan, sinh động.
Tại khu vực khánh tiết có những tấm pano được sắp xếp theo thuật toán, mở ra cảnh quan hùng vĩ với chữ “Bảo tàng Hà Giang”. Tầng 1 là phần trưng bày mang chủ đề: “Hà Giang những dấu mốc lịch sử” với khoảng 50 hiện vật gốc, trong đó có nhiều mẫu sinh vật biển hóa thạch, các trầm tích dạng đá vôi có niên đại cách đây từ 500 triệu năm đến 5 triệu năm, những dấu tích của người nguyên thủy...
Tại tầng 1 còn trưng bày nhiều hình ảnh, hiện vật về quá trình tụ cư của các dân tộc ở Hà Giang; những cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc và an ninh biên giới từ thế kỷ X cho đến thời kỳ chống Pháp, Mỹ và cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc, chống lấn chiếm (1978 - 1989). Ngoài ra còn có một sa bàn công nghệ sử dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping phản ánh toàn bộ nội dung của chủ đề “Hà Giang những dấu mốc lịch sử”.
Tầng 2 là không gian trưng bày với các chủ đề: Ba vùng sinh thái, Văn hóa đa dạng và Xây dựng cuộc sống mới. Với một màn hình cong lớn, du khách có cảm giác như đang hòa mình vào cảnh quan thiên nhiên ở 3 vùng sinh thái. Kế tiếp là không gian trưng bày về văn hóa đa dạng, nơi tụ cư của 19 dân tộc. Từ 2 màn hình cảm ứng và các hình ảnh, hiện vật, du khách có thể khám phá thông tin về nghề thủ công truyền thống, lễ hội, tập quán tín ngưỡng, tri thức dân gian và ẩm thực của đồng bào các dân tộc Tày, Mông, Dao, Nùng, Giáy...
Không gian cuối cùng của bảo tàng mang chủ đề: “Xây dựng cuộc sống mới”, bao gồm hình ảnh về các công trình xây dựng tiêu biểu, những tấm gương người tốt, việc tốt ở Hà Giang cho thấy sự phát triển từ một tỉnh nghèo nhất nước nay đã hội nhập với sự phát triển chung của cả nước.
Sau khi được cải tạo, nâng cấp, Bảo tàng tỉnh Hà Giang chính thức mở cửa đón khách từ ngày 1-9-2023.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.