Gần đây, trên địa bàn thành phố Hà Nội xuất hiện ngày càng nhiều bãi rác thải tự phát “mọc” lên ngay trên các tuyến đường, ngõ ngách, thậm chí giữa các khu đô thị, gây ô nhiễm môi trường, khiến cảnh quan đô thị trở nên nhếch nhác, bẩn thỉu. Để sớm dẹp bỏ tình trạng này, cần đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao ý thức của người dân; tăng cường kiểm tra, giám sát và tăng chế tài xử phạt đủ mạnh để răn đe hành vi vi phạm.
Gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị
Theo khảo sát của phóng viên Báo Hànộimới, trên địa bàn các quận Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Cầu Giấy hiện tồn tại nhiều bãi rác thải tự phát nằm ngay giữa các khu dân cư, trục đường giao thông chính… Trên đường Hoàng Minh Thảo, đoạn đối diện Công viên Hòa Bình (phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm) “mọc” lên nhiều bãi rác tự phát. Những bãi rác này nằm chình ình ngay trên vỉa hè, gồm đủ loại rác, từ rác thải sinh hoạt, đến phế thải xây dựng, đồ dùng gia đình… Rác thải khắp nơi khiến cả đoạn đường bốc mùi hôi thối, mất mỹ quan đô thị. Cũng trên địa bàn phường Xuân Tảo còn có nhiều bãi rác thải tự phát nằm ngay giữa khu dân cư như bãi rác đối diện chung cư 789 hay bãi rác nằm án ngữ ngay cổng ra vào Nhà văn hóa tổ dân phố số 3 (số 70 đường Xuân Đỉnh)…
Thậm chí, trên địa bàn quận Nam Từ Liêm, nhiều bãi rác tự phát hình thành ngay trong các khu đô thị. Tại Khu đô thị Viglacera Xuân Phương, một bãi rác thải lớn tồn tại ngay dưới chân trạm biến áp T2ĐT Xuân Phương. Còn tại Khu đô thị sinh thái Xuân Phương, những bãi rác thải tự phát hiện hữu ở khắp các tuyến đường. Ngay đoạn tiếp giáp đường Foresa 8, một “núi” rác thải đủ loại nằm chắn ngang đoạn đường cụt chưa thi công, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc khiến ai đi qua cũng phải nín thở, bịt mũi, đi thật nhanh. Cuối đường Foresa 4C, cách Trường Trung học phổ thông Xuân Phương 100m là một bãi rác thải tự phát rất lớn, nằm gần ngay điểm thu gom của Công ty cổ phần Dịch vụ môi trường đô thị Từ Liêm. Cách đó không xa, len giữa những lùm cây dại là những bãi rác thải sinh hoạt, phế thải vật liệu xây dựng lớn.
Trên địa bàn quận Cầu Giấy, từ nhiều tháng nay, tại ngõ 7 phố Tôn Thất Thuyết (phường Yên Hòa) cũng hình thành một bãi rác thải tự phát. Một bãi rác tự phát khác cũng hình thành ngay trên vỉa hè trước tòa nhà N09 (sát số nhà 197 phố Trung Kính) và ngày càng có dấu hiệu “phình to”, bốc mùi hôi thối nồng nặc, ảnh hưởng đến cuộc sống của cư dân tòa nhà và người đi đường.
Cần xử phạt nghiêm
Sự “nở rộ” của những bãi rác thải tự phát có thể được lý giải từ việc nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường chưa cao; thói quen vứt rác bừa bãi vẫn tồn tại; chế tài xử phạt chưa đủ mạnh để răn đe.
Là đơn vị chịu trách nhiệm thu gom rác trên địa bàn quận Nam Từ Liêm, Phó Giám đốc Chi nhánh Cầu Diễn, Công ty URENCO Trần Văn Khải cho biết, để đối phó với tình trạng đổ trộm rác thải trên địa bàn, đơn vị thường xuyên bố trí nhân lực rà soát, phát hiện kịp thời các điểm tập kết rác thải tự phát mới phát sinh để dọn dẹp. Bên cạnh đó, đơn vị cũng tích cực phối hợp với cơ quan chức năng tuyên truyền, khuyến cáo người dân vứt rác đúng nơi quy định.
Cũng theo ông Khải, nhiều bãi rác tự phát hình thành do người dân hoặc các cơ sở sản xuất, kinh doanh đổ trộm vật liệu xây dựng. Để xử lý loại rác “đặc biệt” này, ngay từ cuối năm 2022, Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội đã có công văn gửi Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, đề xuất phương án thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn cồng kềnh trên địa bàn thành phố.
Về phía chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch UBND phường Xuân Tảo Nguyễn Tự Mạnh thừa nhận, tình trạng đổ trộm rác thải, hình thành các bãi rác thải tự phát là vấn đề nhức nhối trên địa bàn thời gian qua. Mặc dù phường đã tích cực yêu cầu các đơn vị thu gom rác thu dọn hằng ngày nhưng cứ dọn xong là người dân lại đổ trộm. Mới đây nhất, ngày 25-8-2023, UBND phường đã có Công văn số 215/UBND-ĐC, đề nghị Ban Quản lý các dự án nhà và đô thị kiểm tra những điểm tập kết rác thải trên các tuyến đường, vỉa hè thuộc khu Ngoại giao đoàn và cho xử lý để bảo đảm việc thu gom, xử lý rác thải theo quy định. Phường cũng yêu cầu đơn vị thu gom rác là Công ty cổ phần Đầu tư phát triển rau sạch Sông Hồng thực hiện việc thu gom rác thải sinh hoạt, không để tồn các điểm chân rác...
Liên quan đến 2 bãi rác tự phát trên địa bàn, Phó Chủ tịch UBND phường Yên Hòa Đặng Thìn Chín cho biết: “Tại ngõ 7 phố Tôn Thất Thuyết hiện có dự án cải tạo đường chưa hoàn thành nên nhiều người từ nơi khác tranh thủ mang rác, phế thải vật liệu xây dựng đến đổ trộm. Phường đã ra quân xử lý nhiều lần nhưng đâu lại vào đấy. Phường sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý triệt để bãi rác này. Về bãi rác nằm sát tòa nhà N09, phường sẽ cho kiểm tra và xử lý ngay, không thể để một bãi rác ngay sát khu dân cư, ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân như vậy”.
Bên cạnh đó, chính quyền địa phương và lực lượng chức năng cần lắp đặt thêm hệ thống camera giám sát trên các tuyến đường; tăng cường kiểm tra, rà soát, xử phạt các trường hợp vi phạm theo đúng quy định.
Theo Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, hành vi vứt, thải, bỏ rác thải, đổ nước thải không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng; còn hành vi vứt, thải, bỏ rác thải trên vỉa hè, lòng đường hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt bị phạt tiền từ 1 đến 2 triệu đồng.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.