Xử lý vi phạm đất rừng ở Sóc Sơn

Huyện Sóc Sơn có 11/26 xã, thị trấn có rừng. Trong những năm qua, tình trạng vi phạm đất rừng diễn biến phức tạp. Như tại khu vực xã Minh Trí, tồn tại hàng trăm trường hợp xây dựng, lấn chiếm đất rừng và hằng năm vẫn phát sinh vi phạm mới.

Tương tự, đất rừng cũng bị “xẻ thịt” ồ ạt tại các xã: Tiên Dược, Minh Phú, Phù Linh, Hiền Ninh, Quang Tiến… Nhiều khu rừng được địa phương giao khoán quản lý, bảo vệ đã bị “phù phép” thành nhà riêng. Cụ thể, tại thôn Dược Thượng, xã Tiên Dược, trên diện tích đất rừng đã được thành phố phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 để mở rộng Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội, nhưng 3 năm nay đã có hàng chục hộ dân xây dựng nhà hàng, khu nghỉ dưỡng…

Theo Kết luận thanh tra số 1085/KL-TTLN-P3 ngày 14-3-2019 và Kết luận số 1125/KL-TTLN-P3 ngày 15-3-2019 của Đoàn thanh tra liên ngành thành phố Hà Nội, tại Sóc Sơn còn 2.915 trường hợp vi phạm đất đai có công trình xây dựng; trong đó, 2.715 trường hợp vi phạm đất rừng.

Về vấn đề này, Trưởng phòng Kinh tế huyện Sóc Sơn Hoàng Chí Dũng cho biết, việc chậm xử lý vi phạm là do huyện đang chờ cấp trên điều chỉnh lại quy hoạch đất rừng. Huyện đã thành lập tổ công tác liên ngành, phối hợp với 11 xã có rừng rà soát các tổ chức, cá nhân đang sử dụng đất thuộc ranh giới quy hoạch rừng. Trong đó, huyện đã xác định được 943,5ha đất thuộc phạm vi quy hoạch rừng bị trùng lấn với bản đồ quản lý đất ở, đất nông nghiệp năm 1993, gồm: Đất quốc phòng là 36 điểm, với diện tích 387,5ha; đất trụ sở cơ quan, trường học là 21 điểm với 39,45ha; đất cá nhân sử dụng là 2.634 hộ, với 510ha…

Trước tình hình vi phạm diễn biến phức tạp, tháng 5-2021, Văn phòng UBND thành phố Hà Nội có Thông báo số 3731/VP-ĐT chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xử lý, khắc phục sau thanh tra việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở trong phạm vi ranh giới quy hoạch đất rừng huyện Sóc Sơn; yêu cầu huyện Sóc Sơn khẩn trương xác minh, xử lý dứt điểm vi phạm theo kiến nghị của Thanh tra thành phố.

Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn Phạm Quang Ngọc cho biết, để xử lý dứt điểm những tồn tại này, huyện Sóc Sơn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc lập hồ sơ xử lý. Cụ thể, khi triển khai rà soát, hoàn thiện hồ sơ đối với từng thửa đất, nhiều người dân, nhất là những hộ dân mua bán, chuyển nhượng đất không hợp tác cung cấp giấy tờ đất đai. Thậm chí, hầu hết các xã không có sổ mục kê đất đai kèm theo bản đồ địa chính đo đạc năm 1993 nên việc xác định thời điểm sử dụng đất thiếu căn cứ. Hơn nữa, bản đồ quy hoạch rừng năm 2008 có sự sai lệch, trùng lấn rất nhiều với bản đồ quản lý đất ở, đất nông nghiệp năm 1993…

Ngoài ra, trong thời gian qua, huyện Sóc Sơn phải tập trung nhân lực thực hiện giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm của thành phố trên địa bàn xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ nên tiến độ xử lý vi phạm bị chậm...

Để xảy ra những vi phạm nêu trên, trước hết, do yếu kém trong công tác quản lý, bảo vệ rừng của cơ quan chức năng thuộc sở, ngành và huyện Sóc Sơn. Cụ thể, theo Công văn số 45/UBND-KT ngày 10-1-2022 của UBND huyện Sóc Sơn về việc tăng cường thực hiện các biện pháp bảo vệ rừng, chống xâm hại rừng và đất lâm nghiệp có nhắc đến 8 phòng, ban, đơn vị được giao quản lý, bảo vệ rừng nhưng tình trạng xâm lấn đất rừng vẫn xảy ra.

Tháo gỡ vấn đề này, UBND huyện Sóc Sơn kiến nghị UBND thành phố cho huyện được “bóc tách” từng loại đất đang trùng lấn với đất rừng để đưa ra khỏi quy hoạch đất rừng. Đối với những trường hợp cố tình vi phạm sau thời điểm công bố quy hoạch rừng và đất lâm nghiệp vào năm 2008, huyện sẽ kiên quyết xử lý và cưỡng chế.

Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Nội Lê Minh Tuyên kiến nghị, thành phố cần phân công rõ trách nhiệm, sắp xếp lại bộ máy quản lý, bảo vệ rừng phù hợp và có sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan chức năng trong xử lý vi phạm, qua đó lập lại trật tự kỷ cương trong công tác quản lý rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn Sóc Sơn nói riêng và thành phố nói chung.