Ngày 26-12, Tòa án Hà Nội xét xử các bị cáo Lê Xuân Nghĩa, Lê Quang Hiệp, Phạm Thái Sơn và Nguyễn Xuân Bình về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất” trong dự án đường Vành đai 4.
Theo cáo trạng, thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội trên địa bàn huyện Thanh Oai, UBND thành phố Hà Nội và UBND huyện Thanh Oai đã ban hành các quyết định triển khai. Theo quyết định, Nguyễn Xuân Bình (nguyên Phó trưởng phòng Phòng tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Oai, Hà Nội) là Ủy viên Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ tái định cư; Lê Xuân Nghĩa (sinh năm 1983) là Tổ phó Tổ công tác giải phóng mặt bằng xã Mỹ Hưng và Lê Quang Hiệp (sinh năm 1983) là tổ viên, Nghĩa và Hiệp đều là nguyên cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Thanh Oai, Hà Nội; Phạm Thái Sơn (nguyên cán bộ Phòng tài nguyên và Môi trường, huyện Thanh Oai, Hà Nội) có nhiệm vụ thẩm định hồ sơ thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Năm 2023, quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng, các bị cáo để xảy ra sai phạm trong bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất với các hộ dân trên địa bàn huyện khiến Nhà nước thiệt hại hơn 2,3 tỷ đồng.
Cụ thể, ngày 28-2-2023, Tổ công tác giải phóng mặt bằng gồm Nghĩa và Hiệp đã tiến hành kiểm đếm, đo đạc với phần diện tích nằm trong chỉ giới thu hồi đất của hộ ông L.V.C, tại thửa đất số 181, tờ bản đồ số 9 xã Mỹ Hưng. Theo kết quả kiểm đếm, đo đạc, đất và tài sản của ông C gồm 302,8m2 đất nông nghiệp, trong đó có 105,5m2 đất nông nghiệp bị thu hồi vĩnh viễn và 197,3m2 đất nông nghiệp đang sử dụng với công trình nhà 2 tầng, nhà tạm và cây trồng trên đất.
Mặc dù thửa đất của hộ ông C đã được xác nhận là không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở. Tuy nhiên, Nghĩa vẫn hướng dẫn cho cán bộ địa chính chỉnh sửa nội dung, xác nhận nguồn gốc đất nhằm mục đích bồi thường, hỗ trợ cho gia đình ông C theo diện tích đất ở.
Ngày 24-2-2024, Nghĩa lập tờ trình đề nghị thẩm tra dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ (đợt 7 thôn Phương Mỹ, xã Mỹ Hưng), ký nháy, chuyển Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện ký và trình Hội đồng Bồi thường, Phòng Tài nguyên và môi trường huyện Thanh Oai.
Theo dự thảo, phương án bồi thường về đất cho hộ ông C là hơn 2,6 tỷ đồng, gồm tiền bồi thường về đất hơn 2,2 tỷ đồng, thưởng tiến độ bàn giao mặt bằng 10 triệu đồng, hỗ trợ về tài sản hơn 335 triệu đồng.
Ngày 26-2-2024, Hội đồng Bồi thường họp và ra biên bản thẩm tra, nhất trí với dự thảo phương án trên. Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện đã niêm yết công khai dự thảo phương án trên tại xã Mỹ Hưng. Do Nghĩa bận công việc nên Hiệp tiếp tục công việc lập dự thảo phương án bồi thường.
Mặc dù biết thửa đất trên không thuộc diện được bồi thường theo đất ở nhưng ngày 12-3-2024, Hiệp vẫn lập báo cáo kết quả họp dân lấy ý kiến, niêm yết công khai dự thảo phương án chi tiết bồi thường dự án cùng bản dự thảo phương án bồi thường. Hiệp ký nháy và chuyển Giám đốc Trung tâm ký. Nội dung báo cáo thể hiện thửa đất trên vẫn được bồi thường theo diện là đất ở. Tuy nhiên, về phương án hỗ trợ tài sản trên đất là 100% giá trị tài sản đối với đất không phải là đất ở.
Sau khi chuyển báo cáo trên lên Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Oai để thẩm định, Hiệp bàn với Sơn điều chỉnh mức bồi thường hỗ trợ tài sản từ 50% lên 100%. Nhận báo cáo và các tài liệu liên quan, Sơn lập báo cáo thẩm định hồ sơ và chuyển cho Bình.
Ngày 27-3-2024, UBND huyện Thanh Oai phê duyệt cho gia đình ông C được hỗ trợ hơn 2,9 tỷ đồng, đồng thời ra quyết định thu hồi 105,5m2 đất ở của hộ ông này. Sau khi hộ ông C nhận số tiền trên, Hiệp nhiều lần liên hệ với gia đình ông này yêu cầu trích lại 200 triệu đồng nhưng không được chấp thuận.
Tháng 7-2024, Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện tiến hành kiểm tra, rà soát hồ sơ, trong đó điều chỉnh phương án bồi thường với hộ ông C số tiền giảm xuống chỉ còn 591 triệu đồng, số tiền chênh lệch chi sai hơn 2,3 tỷ đồng. UBND huyện Thanh Oai sau đó đã thu hồi số tiền chênh lệch cho Nhà nước.
Căn cứ các chứng cứ, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt bị cáo Lê Xuân Nghĩa mức án 3 năm tù, hưởng án treo; Lê Quang Hiệp 3 năm 6 tháng tù cùng về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”; Phạm Thái Sơn 3 năm tù và Nguyễn Xuân Bình 3 năm tù, hưởng án treo về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.