“Xẻ thịt” đất rừng Sóc Sơn

(HNM) - Sau cơn sốt đất Ba Vì cuối năm 2009 đầu năm 2010, hiện tại hoạt động mua bán đất ở Sóc Sơn, Hà Nội đang nóng lên từng ngày. Không chỉ đất thổ cư mà cả đất hồ, đất lâm nghiệp, nông nghiệp... không giấy tờ cũng được người dân rao bán và giá tăng vùn vụt. Việc tự ý bán đất nông nghiệp, lâm nghiệp ở Sóc Sơn là vi phạm pháp luật, với người mua là sự đầu tư mạo hiểm, bởi đất mua bán trao tay bất hợp pháp có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào.

Một mảnh đất rừng đã có chủ.

"Cò" đất thành đại gia

Không phải ngày nghỉ, cũng chẳng vào dịp cuối tuần, vậy mà không khí mua bán đất tại một số xã của huyện Sóc Sơn vẫn vô cùng nhộn nhịp. Khi vừa tới đất xã Minh Phú, chúng tôi đã được cò áp sát mời mua đất. Theo chân hai cò đi trên chiếc Toyota bóng lộn, chúng tôi được chào mua thửa đất nằm ngay mặt đường trải nhựa phằng lì dẫn vào sân gôn. Đó là một thửa đất rộng 550m2 được gia chủ đánh dấu bằng móng gạch, cao chừng dăm chục phân, có giá 10 triệu đồng/m2. Còn các thửa đất nằm sâu trong đường làng được chào với giá từ 4 đến 7 triệu đồng/m2. Người bán vừa véo von: "Đất đẹp đấy, các anh "vồ" nhanh kẻo hết. Thời điểm trước Tết, giá mỗi mét đất tại Minh Phú cao lắm cũng khoảng 2,5 triệu đồng/m2 và rất ít khách hỏi mua, nhưng đến giờ giá đã tăng lên gấp 4, bảo đảm mua xong, bán lại ngay bét cũng ăn được một giá".

Đất ở xã Phù Ninh gần đó cũng được người dân và "cò" hét giá rất cao. Cũng như ở Minh Phú, khắp đường ngang ngõ xóm ở Phù Ninh đâu đâu cũng thấy những lô đất được xây tạm thành lô. Chỉ ba tháng trước, giá mỗi mét đất gần đường liên thôn chỉ có giá 1,5 triệu đồng/m2, nhưng hiện tại giá giao dịch từ 6 đến 7 triệu đồng/m2, thậm chí tại những điểm gần đường lớn, đường liên xã, giá lên tới 15 triệu đồng/m2 và lượng khách đổ về đây mua đi bán lại rất đông.

Cũng như bao "cò đất", Trưởng thôn Minh Tân, xã Minh Trí là Nguyễn Đình Cường từ một anh bán củi với tài sản là chiếc xe đạp cà tàng, khi đất Sóc Sơn có giá bỗng đổi đời, có trong tay biệt thự, xe hơi như các "đại gia". Tác phong của anh này cũng thay đổi hẳn, từ một người dễ mến bỗng trở nên khinh thị. Trong chuyến đi thực địa, xe chúng tôi vừa bấm còi xin đường lên dốc kè Đồng Đò tình cờ chạm mặt ngay trưởng thôn "nổi tiếng" này. Nguyễn Đình Cường rất hách hạ kính xe hất hàm yêu cầu nhóm PV phải lùi xe nhường bước.

Lấp hồ, xẻ rừng phòng hộ

Cơn sốt đất Sóc Sơn có lẽ xuất phát từ thông tin quy hoạch tại huyện Sóc Sơn sẽ có các trường đại học, khu du lịch, vui chơi giải trí. Hơn một tháng trở lại đây, thôn Minh Tân thuộc xã Minh Trí được coi là "tâm" của đợt sốt đất này, đất rừng phòng hộ và hồ, dù chiếm tới phần lớn diện tích đất thuộc thôn Minh Tân nhưng người dân vẫn thản nhiên rao bán và khách vẫn hồn nhiên mua.

Xe tải vô tư xuyên làng chở đất lấp hồ làm nhà  Ảnh: Dương Hiệp

Nẩy Tuyết - một cò đất ở Minh Tân nhiệt tình mời chúng tôi mua những thửa đất có giá dao động từ 230 đến 250 triệu đồng/sào. Nẩy Tuyết gợi ý, những thửa đất có mặt tiền chạy dọc theo mặt nước hồ Minh Tân, lưng tựa vào núi mặt hướng ra hồ rất là đắc địa, người mua có thể tiếp tục bạt núi lấn hồ mở rộng diện tích. Và một trong những thửa đất kiểu này, rộng ngót 15 sào được "cò" Nẩy Tuyết ra giá 300 triệu đồng/sào. Liền kề đó, một thửa đất đắc địa khác rộng hơn 2ha cũng được "cò" này bán cho một nhà thiết kế thời trang có tiếng ở Thủ đô và người mua đất đã thuê máy xúc, nhân công bạt núi, xây kè bằng đá cao cả chục mét dựng nhà, đất bạt núi lại được dùng san ủi lấp phần hồ trước mặt, khiến lòng hồ bị thu hẹp đáng kể.

Việc mua bán đất tại thôn Minh Tân được tiến hành trên danh nghĩa chuyển nhượng tài sản lâm lộc trên đất. Người nhận chuyển nhượng chính là người mua, mà chiếm số lớn là người trong nội thành tìm mua nhằm mục đích xây nhà nghỉ cuối tuần, nhà hàng ăn uống, khu vui chơi giải trí… chứ hoàn không phải để trồng rừng như quy định. Không chỉ những phần diện tích đất rừng phòng hộ bị xâm phạm, mà ngay cả khu vực nơi lòng hồ Minh Tân vốn dùng chứa nước tưới tiêu, phòng chống cháy rừng hiện cũng bị nhiều hộ dân sinh sống trong thôn Minh Tân rao bán. Thời gian này đang là mùa cạn, nên dọc chiều dài hồ Minh Tân, không khó để bắt gặp cảnh từng đoàn xe tải nối đuôi nhau đổ đất lấp lòng hồ, xây chia lô rao bán với giá từ 300 đến 350 triệu đồng/sào.

Chị Phương M. ở Minh Khai, Hoàng Mai đang tìm mua đất cho chúng tôi biết, nghe thông tin các trường đại học sắp di dời về đây nên chị cùng một người bạn nữa góp tiền mua hơn 10 sào đất mặt hồ với giá 180 triệu đồng/sào. Chưa đầy một tháng, hai người bán được với giá 250 triệu đồng/sào. Thủ tục mua bán đất hồ Đồng Đò rất đơn giản, người mua giao tiền, người bán sẽ bàn giao lại một bản giấy tờ gồm đơn xin chuyển giao lâm lộc, tài sản trên đất lâm nghiệp có chứng nhận của chính quyền xã và hoàn toàn không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Chính quyền ở đâu?

Nhiều năm về trước, khi cải tạo lòng hồ Đồng Đò, chính quyền các cấp đã tiến hành đền bù, hỗ trợ, giải phóng, di dời người dân ra khỏi khu vực. Nhưng không hiểu sao, vài tháng lại đây, khi Sóc Sơn xuất hiện những cơn sốt đất, ngày cũng như đêm, hàng đoàn xe tải nối đuôi nhau đổ đầy đất vào lòng hồ, tạo nên những nền, những xác nhà phân lô rao bán.

Chủ tịch UBND xã Minh Trí, Tạ Văn Viễn cho biết, các hộ này được giao quản lý đất rừng và chỉ được phép sử dụng một phần đất nhận khoán không quá 200m2 làm nhà tạm theo kiểu lán trại, không được xây quá hai tầng để trông nom đất lâm nghiệp, phần xây chênh ra sẽ bị đập bỏ. Tuy nhiên, khi được hỏi về những trường hợp đang cho máy xúc, máy ủi bạt núi, xây kè đá hộc cao cả chục mét, rộng cả vài sào trong khu vực đất lâm nghiệp, đất rừng, như thế liệu có được coi là làm nhà lán trại để bảo vệ, phát triển rừng hay không, thì ông Viễn lại nói là "chưa được nghe báo cáo, nếu có sẽ khẩn trương cho cán bộ đi kiểm tra, xử lý". Với những trường hợp lấp hồ, ông Viễn cho rằng, khu vực người dân đổ đất vẫn trong mốc giới, chưa có trường hợp nào vi phạm. Nhưng khi chúng tôi đề nghị được xem bản đồ có thể hiện mốc giới thì ông Viễn cho biết, cán bộ địa chính đã mang đi thực địa và việc quản lý hồ Đồng Đò thuộc quyền quản lý của Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển Thủy lợi Hà Nội.

Khác với những gì ông Viễn nói, trước đó khi thâm nhập vùng lòng hồ Đồng Đò, chúng tôi đã ghi hình máy xúc vẫn ngang nhiên làm việc gần khu vực biệt thự trưởng thôn Nguyễn Đình Cường. Phát hiện có người lạ ở khu vực trên, nhóm PV đã nhận được nhiều câu hỏi thiếu thiện cảm của những người đột nhiên xuất hiện chặn đường xe, cũng ngay lập tức, thấy máy xúc cũng ngừng hoạt động.

Ông Trịnh Văn Sơn, Trạm phó quản lý hồ Đồng Đò (trực thuộc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển Thủy lợi Hà Nội) cho biết: đơn vị đã phát hiện một số trường hợp đổ đất lấp hồ Đồng Đò. Đó là hộ gia đình bà Tí, là hộ dân sinh sống trong thôn cùng trường hợp bà Lan Hương, người mới mua đất, hiện đang cho máy ủi, máy xúc đổ đất lấp hồ nhằm mở rộng diện tích sử dụng. Ngay sau khi phát hiện, ông Sơn đã liên lạc với những người có trách nhiệm trong xã Minh Trí tới chứng kiến, cùng lập biên bản. 

Được biết, những hộ dân sinh sống tại thôn Minh Tân đều thuộc diện được Chính phủ giao đất rừng, đất lâm nghiệp sử dụng ổn định, lâu dài để bảo vệ, phát triển và làm giàu rừng. Việc bán đất tại thôn Minh Tân đang được thực hiện dưới hình thức hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng đất, chuyển giao tài sản lâm lộc trên đất lâm nghiệp (chỉ nằm trong danh sách sổ lâm bạ, không hề được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Rõ ràng mua bán đất rừng như vậy là bất hợp pháp. Việc mua bán ngang nhiên và khá ồn ã, thậm chí máy xúc, máy ủi hối hả ngày đêm san lấp, xây dựng như đại công trường, lẽ nào chính quyền địa phương không biết?