Xe khách chạy lòng vòng, dừng, đỗ không đúng quy định: Vì sao khó xử lý dứt điểm?

Vi phạm vì… thói quen!

Chiều cuối tuần, tại khu vực gần Bến xe Mỹ Đình, có thể bắt gặp hàng chục xe khách "bò" như rùa đón khách trên đường Phạm Hùng. Những xe này luôn mở cửa, phụ xe vừa tìm khách, vừa "quét" mọi góc độ cảnh giác lực lượng Công an và Thanh tra giao thông. Hơn 14h ngày 26-2, tại điểm quay đầu xe trên phố Phạm Hùng (điểm đối diện cổng chào Đình Thôn, phường Mỹ Đình, Nam Từ Liêm), chiến sĩ của Đội CSGT số 6 lập biên bản lỗi dừng, đỗ không đúng quy định của một số xe khách chạy tuyến Hà Nội - Thái Nguyên. Tuy nhiên, chỉ sau vài phút vắng bóng CSGT, hàng loạt xe khách lại dừng, đỗ ngay giữa đường để đón khách. Thậm chí, có thời điểm 2 - 3 xe dừng, đỗ choán hết lòng đường. Bức xúc hơn khi đây là điểm dừng của xe buýt nên tình trạng giao thông hết sức lộn xộn, người tham gia giao thông lưỡng lự không biết những xe khách này tiến hay lùi, vào hay ra... Một số xe mang BKS như: 19N-5262, 20B-013.49, 20L-6554 ngang nhiên đỗ giữa đường.

Trong bến xe có ghế ngồi đợi, không sợ nắng, mưa, bụi bặm, lại tiện theo dõi ngày, giờ rời bến của từng chuyến xe… nhưng người dân vẫn không chịu vào bến. Thậm chí, đến bến xe rồi nhưng vẫn không vào bến mua vé mà đợi xe chạy ra ngoài mới nhảy lên. Dọc theo đường Phạm Hùng ở khu vực gần bến xe và trước cổng Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội (đường Phạm Văn Đồng)… nhiều người đứng, ngồi ngổn ngang trên vỉa hè, chờ xe đến là chạy băng qua làn xe máy để lên ô tô, bất chấp việc họ đang đùa giỡn với tử thần và gây nguy hiểm cho nhiều người tham gia giao thông khác…

Tình trạng này cũng không là ngoại lệ tại Bến xe Yên Nghĩa (Hà Đông). Vẫn là cảnh đìu hiu thường thấy, trong bến chủ yếu là xe buýt, một số xe khách ngoại tỉnh đỗ sân sau, nhưng hầu hết các xe rời bến đều không có khách. Tuy nhiên, ngay cổng lại có khá nhiều người ngồi đợi bắt xe. Nhiều xe khách chạy từ bến ra, dừng, đỗ ngay trước cửa để chờ đón khách. Ngày 26-2, phóng viên Báo Hànộimới chứng kiến một số xe dừng, đỗ cả chục phút nhưng không gặp phải trở ngại nào, chốt "bảo vệ trật tự" ở cổng vẫn cửa đóng im ỉm. Giải thích câu hỏi vì sao hành khách không vào bến, người bán hàng nước ở cổng Bến xe Yên Nghĩa chép miệng: Những ngày này làm gì có khách. Vả lại, khách bắt xe ở ngoài này quen rồi!

Tại các bến xe trong nội đô việc dừng, đỗ sai quy định cũng phổ biến. Tại điểm giao cắt như ngã tư đường Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến - Nguyễn Xiển; dọc đường Lê Trọng Tấn, đường Tố Hữu (Hà Đông)… luôn xảy ra tình trạng này. Thậm chí, có xe còn dừng trả khách ở đường Vành đai 3 trên cao. Tuyến xe buýt Bảo Châu (lịch trình chạy từ Mỹ Đình - Tế Tiêu) có xe bắt khách bất kỳ chỗ nào, cho dù dọc tuyến đường Trần Phú, Quang Trung (Hà Đông) có rất nhiều điểm dừng cho xe buýt…

Cơ quan chức năng gặp khó…

Lực lượng chức năng tỏ thái độ quyết liệt trong xử lý vi phạm, tuy nhiên chưa thể xử lý triệt để. Ông Nguyễn Tùng Anh, Giám đốc Công ty cổ phần Bến xe Hà Nội khẳng định: Xử lý nghiêm tất cả những hành vi chạy xe lòng vòng, tùy tiện đón, trả khách, chở quá số người quy định, thu tiền khách vô tội vạ… Ngoài việc các bến xe Mỹ Đình, Long Biên, Giáp Bát thành lập các tổ công tác đặc biệt trực tiếp kiểm tra phát hiện thì đơn vị cũng căn cứ vào các biên bản vi phạm của lực lượng CSGT, Thanh tra giao thông và Cảnh sát 113 để xử lý theo quy định. Mức phạt khá nặng là từ chối phục vụ những xe vi phạm 3-15 ngày và yêu cầu chủ xe viết cam kết không tái phạm.

Tại Bến xe Mỹ Đình, mọi hoạt động đều được theo dõi qua hệ thống camera giám sát. Theo Giám đốc Bến xe Mỹ Đình Nguyễn Quốc Uy, trong dịp tết Nguyên đán, tổ công tác đặc biệt của bến xe đã phải hạ tải tới 192 xe chở quá số người quy định ngay tại cửa bến. Tổ công tác đã yêu cầu nhà xe phải bảo đảm mỗi hành khách đủ một ghế ngồi mới được xuất bến. Thông qua phản ánh trực tiếp của hành khách qua đường dây nóng, trong những ngày vừa qua đã có hàng chục nhà xe bị đình tài (từ chối phục vụ tại Bến xe Mỹ Đình) từ 3 đến 5 ngày theo quy định. Trong đó điểm mặt chỉ tên xe khách BKS 37B-012.44, 29B-08.946, 29B-015.55, 14B-003.33, 29N-8612, 30F-7720, 29B-002.79, 29B-115.09… vì lỗi chở quá số người, thu vé sai quy định. Cũng theo ông Nguyễn Quốc Uy, cứ 10 ngày một lần, Bến xe Mỹ Đình lại tổ chức "giao ban" với Đội CSGT số 6, Thanh tra giao thông quận Nam Từ Liêm và Cảnh sát 113 để nghe thông báo kết quả xử lý các lỗi lòng vòng đón, trả khách ngoài phạm vi bến để tiếp tục xử lý đình tài.

Ở khu vực Bến xe Giáp Bát, Đội CSGT số 14 có "sáng kiến" tổ chức nói chuyện tuyên truyền về Luật Giao thông đường bộ và yêu cầu các chủ xe, lái xe cam kết không lái xe lòng vòng, đón, trả khách, thu tiền sai quy định. Ông Nguyễn Tất Thành, Giám đốc Bến xe phía Nam cho biết, từ tết Nguyên đán đến nay đã tiếp nhận 40 trường hợp do Đội CSGT số 14, Cảnh sát 113 và Thanh tra giao thông Hoàng Mai bàn giao vì lỗi dừng, đỗ, đón, trả khách sai quy định, chạy lòng vòng đón khách trên tuyến đường Giải Phóng và Kim Đồng, tất cả các xe này đều xác định xuất phát từ Bến xe Giáp Bát và đều bị xử lý đình tài từ 3 đến 5 ngày theo quy định.

Lý giải về việc các đơn vị chức năng đã quyết liệt với nhiều biện pháp nhưng vi phạm vẫn không giảm, ông Nguyễn Tất Thành nêu lý do: Phải nhìn từ 2 phía, trong đó có cả ý thức của hành khách. Cứ 10 phút một lần, hệ thống loa phát thanh lại nhắc nhở hành khách vào bến mua vé, tránh tình trạng nhồi nhét, thu tiền cao hơn giá vé… nhưng nhiều người vẫn lựa chọn "xe dù, bến cóc", do vậy lực lượng chức năng rất khó xử lý.

Theo Trung tá Phạm Văn Tuyến - Đội phó Đội CSGT số 14, vì chưa có chế tài xử lý hành khách không vào bến mua vé và chính những người bắt xe dọc đường đã tiếp tay cho xe khách chạy lòng vòng, dừng, đỗ sai quy định. Chính mối "cung - cầu" này khiến lái xe vì lợi nhuận mà sẵn sàng vi phạm. Bên cạnh đó, qua khảo sát thực tế chúng tôi nhận thấy những lỗi trên là có hệ thống, lái xe thường dừng đón khách ở những vị trí khá cố định… Vì vậy, đề nghị cơ quan chức năng có giải pháp tăng cường "phạt nguội" những trường hợp này để tránh tình trạng nhà xe chỉ chấp hành pháp luật nhằm đối phó như hiện nay…