Xây dựng bãi đỗ xe: Chậm vì… thiếu cơ chế

Gian nan thủ tục

Với một đô thị phát triển, giao thông tĩnh, cụ thể là các bãi đỗ xe, có vai trò quan trọng không kém hệ thống đường sá. Mặc dù đã sớm được quan tâm, nhưng tiến độ xây dựng bãi đỗ xe ở TP Hồ Chí Minh, đô thị lớn nhất nước, vẫn quá chậm. Nguyên nhân chính là do vướng mắc về thủ tục.

Mô hình bãi xe trên cao của Công ty Tiên Tiến.

Chủ tịch HĐQT Công ty Đầu tư phát triển không gian ngầm Lê Tuấn "khoe" công ty sắp triển khai thi công bãi đỗ xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám (quận 1), phấn đấu hoàn thành, đưa vào khai thác ngay trong năm. Tuy nhiên, để lo được các loại thủ tục cần thiết, công ty đã mất tới… 8 năm trời. Ông Nguyễn Văn Tiến, Giám đốc Công ty Cơ khí xây dựng và thương mại Tiên Tiến, cũng "đồng bệnh tương lân": Công ty có 2ha đất ở quận Tân Phú dành để xây dựng bãi đỗ xe cao tầng, nhưng đã phải gửi 50 văn bản các loại tới các cơ quan chức năng. Nhờ thế mạnh về cơ khí nên công ty đã hoàn thành phần kết cấu thép từ năm 2009, nhưng đến nay dự án vẫn "đắp chiếu", chưa biết ngày nào mới khởi công. Ông Tiến cũng cho biết thêm, để di chuyển đường điện cao thế ra khỏi khu đất dự án công ty phải mất tới 5 tháng, di dời 1 trụ đèn chiếu sáng cũng mất 4 tháng…

Vướng mắc về thủ tục cũng khiến hàng loạt dự án bãi đỗ xe khác chưa thể khởi công đúng kế hoạch như bãi đỗ xe ngầm khu vực Trống Đồng (Công viên Tao Đàn); bãi đỗ xe ngầm khu vực sân bóng đá Tao Đàn và bãi đỗ xe ngầm sân vận động Hoa Lư…

Cơ chế nào thu hút đầu tư xã hội hóa?

Đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, trong đó có giao thông tĩnh, đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, do vậy việc thu hút các nguồn vốn xã hội đặc biệt cần thiết, nhất là trong bối cảnh tiết giảm đầu tư công. Làm việc với UBND TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, đã thường xuyên chỉ đạo hai địa phương này cần đẩy nhanh tiến độ các dự án bãi đỗ xe, đáp ứng nhu cầu nhân dân, trong đó tập trung xây dựng cơ chế, chính sách thu hút xã hội hóa. Tuy nhiên, giới chủ đầu tư xây dựng bãi đỗ xe vẫn "kêu" cơ chế, chính sách chưa tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Theo Chủ tịch HĐQT Công ty Đầu tư Phát triển không gian ngầm Lê Tuấn, đầu tư bãi đỗ xe không chỉ vì lợi nhuận mà còn vì lợi ích cộng đồng. Xây dựng bãi đỗ xe ngầm chi phí cao gấp 5 lần so với bãi đỗ xe bình thường. Cụ thể, đơn giá xây dựng bãi đỗ xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám là 2.000 USD/m2, trung bình mỗi xe đỗ cần 20-25m2, như vậy chi phí xây dựng cho một suất đỗ xe khoảng 50 nghìn USD. Với mức giá 10 nghìn đồng/lượt, phải 120 năm mới có thể thu hồi vốn, trong khi theo quy định cho một hợp đồng BOT chỉ là 50 năm. Ông Tuấn kiến nghị, để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cần phải tách các mức giá trông giữ, không thể đánh đồng phí trông giữ xe của các doanh nghiệp đang khai thác lòng đường, vỉa hè do Nhà nước đầu tư sẵn có với các doanh nghiệp phải bỏ vốn đầu tư hạ tầng. Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn vay với giá ưu đãi, đồng thời TP hỗ trợ chủ đầu tư 3% lãi suất trên tổng số 70% vốn vay.

Cũng đồng thuận với quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Tiến cho rằng, mức giá trông giữ ô tô quy định tại quận Tân Phú là 1,2 triệu đồng/tháng, nhưng thực tế chỉ có thể thu 700-800 nghìn đồng/tháng. Tuy nhiên, với mức giá này nếu áp dụng cho doanh nghiệp phải đầu tư hạ tầng thì thu hồi vốn sẽ rất chậm, thậm chí cầm chắc lỗ. Do vậy, nếu không có cơ chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện cho vay vốn với lãi suất chấp nhận được thì doanh nghiệp sẽ rất khó khăn. Đại diện Công ty cổ phần Billco Vũ Minh Thắng cũng kiến nghị các cơ quan chức năng nên tạo điều kiện về quỹ đất xây dựng bãi đỗ xe và hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi…

Những đề xuất, kiến nghị đó đã được cơ quan chức năng tiếp thu, nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Tuy nhiên, thời gian cho một quy trình thủ tục báo cáo, xem xét, thẩm định… không hề ngắn và nhiều khả năng những kiến nghị về cơ chế, chính sách không thể có "đáp án" trong ngày một, ngày hai. Bởi vậy, nếu không bớt đi những thủ tục rườm rà, "hành là chính" thì TP cũng như người dân còn phải chờ bãi đỗ xe, trong khi chủ đầu tư thì tiếp tục chờ… cơ chế!