Vụ PJICO: VKS vẫn "trung thành" với quan điểm truy tố cũ

(HNMĐT) - Hôm nay, 8/8, phiên tòa xét xử vụ án gian lận bảo hiểm của Công ty Việt Thái Phong tại Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) đã được mở tại Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội. Ở phiên tòa lần thứ 3 này, phía Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố sau 2 lần điều tra bổ sung.

Tại hai lần xử trước, Tòa đều trả hồ sơ vụ án, yêu cầu Viện kiểm sát nhân dân Tối cao điều tra bổ sung vì dựa trên những tình tiết và tài liệu mới phát sinh trong quá trình thụ lý và xét xử vụ án, vụ việc còn có một số điểm chưa rõ, liên quan mật thiết đến việc xác định hành vi phạm tội của bị cáo Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân là cấu thành tội danh "tham ô" hay tội "nhận hối lộ". Tuy nhiên, sau nhiều tháng nghiên cứu lại hồ sơ, phía VKS vẫn cho ra một bản cáo trạng giống hệt cáo trạng lần đầu. 

6 bị cáo trong vụ án này gồm: Phan Hồng Thu (Giám đốc công ty TNHH Việt Thái Phong) bị truy tố về 2 tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và đưa hối lộ; Trần Nghĩa Vinh và Hồ Mạnh Quân bị truy tố về tội nhận hối lộ; Nguyễn Thị Bích Hợp (nhân viên Phòng bảo hiểm hàng hải Chi nhánh Pjico tại thành phố Hồ Chí Minh) bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Ngô Hồng Khoa và Vũ Dương Quý (nguyên trưởng phòng và phó phòng giám định bồi thường, Công ty Pjico) bị truy cứu trách nhiệm hình sự về cùng tội: Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo diễn biến vụ án, ngày 09/10/2002 Công ty TNHH Sông Tiền ký hai hợp đồng bán hai lô hàng tôm biển cho Công ty PIZOLER AG (Thuỵ Sỹ) với giá FOB TP.HCM, hàng vận chuyển từ cảnh TP.HCM đến cảng Hamburg Đức. Hợp đồng 1 được thực hiện an toàn. Tuy nhiên, đến chuyến hàng đợt 2 (hơn 14 tấn tôm), tàu vận chuyển chưa kịp đến nơi thì đã bị cháy ngày 11/11/2002, khiến toàn bộ lô hàng bị thiệt hại. 

Vài giờ sau khi xảy ra sự cố, Phan Hồng Thu, Giám đốc Công ty Việt Thái Phong, đã chỉ đạo Trần Văn Trí (Công ty Sông Tiền) đi mua bảo hiểm tại chi nhánh PJICO ở TP HCM. Nguyễn Thị Bích Hợp là người tiếp nhận hồ sơ của Trí. Mặc dù biết hoá đơn thương mại của Công ty Sông Tiền tính giá FOB TP.HCM không đủ điều kiện cấp hoá đơn bảo hiểm nhưng Nguyễn Thị Bích Hợp vẫn tính giá trị bảo hiểm dựa trên giá khai khống mà Phan Hồng Thu đã điện thoại cung cấp theo giá CIF Hamburg Đức. Nhờ vậy, hai lô hàng của Công ty Việt Thái Phong đã được hoàn tất giấy tờ với tổng số tiền phí bảo hiểm là 2323,39 USD và tổng giá trị bảo hiểm là 469,370 USD cho cả hai lô hàng.

Ngày 14/11/2002, Công ty nhận vận chuyển hàng bị cháy đã điện thoại thoại và fax thông báo tàu cháy cho Việt Thái Phong. Ngày 18/11/2001, Lê Thị Thu Thuỷ, nhân viên Công ty Việt Thái Phong đến nộp tiền phí bảo hiểm tại PJICO Sài Gòn. Ngày 26/11/2002, Phan Hồng Thu ký công văn yêu cầu PJICO trả tiền bảo hiểm cho lô hàng bị tổn thất. 

Cho rằng vụ việc có dấu hiệu trục lợi, bảo hiểm nên PJICO không chấp nhận bồi thường mà nhờ công an kinh tế điều tra. Tuy nhiên, trong khi công an đang tiến hành điều tra thì Phan Hồng Thu đã nhiều lần ra Hà Nội để thương lượng với Trần Nghĩa Vinh, nguyên Tổng Giám đốc PJICO và Hồ Mạnh Quân, nguyên Phó Tổng giám đốc PJICO. Theo thỏa thuận cuối cùng, Phan Hồng Thu sẽ chia một nửa số tiền được bảo hiểm cho Trần Nghĩa Vinh nếu Vinh đồng ý chi trả khoản bảo hiểm 3,8 tỷ đồng cho Công ty Việt Thái Phong. Thực hiện thỏa thuận, hai vị giám đốc và phó giám đốc PJICO đã lập tức chỉ đạo Phòng Giám định bồi thường hoàn tất các thủ tục để bồi thường cho Công ty Việt Thái Phong.

Nhận được 1,9 tỷ đồng từ Thu, Quân đưa cho Vinh 1,1 tỷ đồng, giữ lại cho cá nhân 600 triệu đồng, còn lại chia cho các nhân viên viên cấp dưới đã tham gia vào quá trình giải quyết vụ việc, mỗi người 50 triệu đồng.

Theo phía cơ quan điều tra, Phan Hồng Thu "đã giả mạo tài liệu để chứng minh Việt Thái Phong có đủ tư cách mua, thụ hưởng bảo hiểm, nhằm chiếm đoạt tiền". Công ty Sông Tiền không có quan hệ mua bán hàng với Việt Thái Phong. Trong lô hàng bị cháy, Việt Thái Phong và đối tác nước ngoài mua hàng của Sông Tiền không có hợp đồng dịch vụ cụ thể, để Việt Thái Phong được toàn quyền quyết định mọi vấn đề liên quan, được hưởng quyền lợi phát sinh.

Về luận điểm này, tại các phiên tòa trước, bị cáo Phan Hồng Thu đã khai là cơ quan điều tra không hề xem xét tới 2 hợp đồng dịch vụ có ý nghĩa quan trọng quyết định tính chất của vụ án, đó là: hợp đồng dịch vụ ký ngày 14/12/2001 và 7/10/2002 giữa Việt Thái Phong và Công ty Taifun - đơn vị mua hàng của Sông Tiền, sau đó bán lại luôn hợp đồng cho Công ty Pizoler AG (Thụy Sĩ). Hai hợp đồng này đã chứng minh Công ty Việt Thái Phong của Thu có làm hợp đồng dịch vụ cho đối tác nước ngoài khi mua 2 lô hàng tôm biển của Công ty Sông Tiền.

Thu khẳng định, trên thực tế có 2 hợp đồng dịch vụ này, song theo yêu cầu của cơ quan điều tra nên Thu khai là không có. Bởi nếu Thu khai là có thì chồng Thu là ông Nguyễn Thượng Hải (đồng thời cũng là đại diện của Công ty Taifun và Pizoler AG tại Việt Nam) sẽ bị bắt ngay lập tức.

Cũng tại hai phiên xét xử trước, các luật sư bào chữa cho các bị cáo cũng đã cung cấp một số chứng cứ mới về việc PJICO đã mua tái bảo hiểm lô hàng tại một công ty ở Singapore với mức 80% giá trị bảo hiểm và phía PJICO đã 2 lần nhận tổng cộng gần 150.000 USD tiền tái bảo hiểm. Điều này đã được đại diện của PJICO thừa nhận trước tòa là có thật.

Ngày 18/4/2005, thực hiện trách nhiệm chi trả bồi thường việc tái bảo hiểm nói trên, phía Singapore đã chấp nhận thanh toán đợt 1 gần 100.000 USD cho PJICO. Sự việc này diễn ra một tháng sau khi PJICO chấp nhận thanh toán bảo hiểm 3,8 tỷ đồng cho công ty Việt Thái Phong. Tuy nhiên, vấn đề đó đã không được đề cập trong cáo trạng của Viện kiểm sát.

Chính vì vậy, phiên xét xử được mở lại ngày hôm nay được hi vọng sẽ làm sáng tỏ tất cả những khúc mắc trên để vụ án có thể khép lại.

Dự kiến phiên tòa sẽ diễn ra trong 3 ngày.

Vân An