Vietnam Airlines thua kiện 107 tỷ đồng

Phiên phúc thẩm xét xử vụ kiện giữa nguyên đơn là luật sư Maurizio Liberati (một luật sư người Ý)  và bị đơn là Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - VNA) diễn ra tại Paris (Pháp) đã bác kháng cáo của Vietnam Airlines, tuyên y án sơ thẩm buộc Vietnam Airlines phải trả 5,2 triệu euro cho luật sư Maurizio Liberati (tương đương 107 tỷ đồng VN).

VNA còn phải trả 10.000 USD chi phí luật sư cùng những khoản tiền khác theo quyết định của tòa án. Khoản bồi thường này hiện chưa tính đến lãi suất từ tháng 11/2003 đến nay.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành từ ngày 9/3/2006. Theo đó, bị đơn là VNA phải chuyển ngay 5,2 triệu euro vào tài khoản phong tỏa được mở theo tên của ông Chủ tịch luật sư đoàn Paris. Sau khi có phán quyết của tòa phúc thẩm Paris,VNA đã báo cáo Chính phủ hồi đầu tháng 4/2006 và đề nghị chính phủ cho phép thực thi ngay bản án trên với nguồn kinh phí lấy từ quỹ dự phòng của VNA.

Diễn biến vụ kiện

- Năm 1991, VN Airlines thuê Công ty Falcomar (Ý) làm đại lý tại Ý. Công ty này thuê ông Maurizio Liberati thực hiện một số công việc cho Falcomar với tư cách đại diện cho VN Airlines. - Ngày 1-11-1994, đại sứ quán Ý tại VN chuyển cho VN Airlines giấy triệu tập đến phiên xử tại Tòa án Rome vào 30-11-1995, trong đó cho biết ông Liberati kiện yêu cầu VN Airlines và Falcomar thanh toán chi phí cho những công việc ông ta đã thực hiện. - Ngày 30-11-1995, VN Airlines không cử người dự phiên tòa. - Ngày 7-3-2000, Tòa án Rome ra phán quyết số 8395 buộc VN Airlines bồi thường cho ông Liberati hơn 4,8 tỉ lia, đồng thời thanh toán 58,5 triệu lia chi phí luật sư. - Ngày 2-5-2002, Văn phòng tư vấn pháp lý Liberati và D’Amore tại Rome gửi giấy yêu cầu VN Airlines hoàn trả hơn 1,3 triệu euro. - Ngày 18-2-2004, Ủy ban đòi nợ và tịch biên Cộng hòa Pháp gửi thông báo cho VN Airlines về việc phong tỏa số tiền hơn 1,3 triệu euro tại tài khoản thu bán đại lý của VN Airlines để thanh toán cho ông Liberati. - Ngày 28-5-2004, Tòa sơ thẩm Paris bác đề nghị của VN Airlines về việc yêu cầu hủy bỏ tịch biên số tiền trong tài khoản của VN Airlines tại Pháp. - Ngày 9-6-2004, VN Airlines báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vụ kiện. - Ngày 9-3-2006, Tòa phúc thẩm ra phán quyết khẳng định lại phán quyết của tòa sơ thẩm Rome. VN Airlines thua kiện, phải trả 5,2 triệu euro và 10.000 euro chi phí luật sư do thua kiện. - Tháng 4-2006, tòa án yêu cầu VN Airlines chuyển trả tiền vào tài khoản phong tỏa tại Ý, nếu không sẽ áp dụng các biện pháp pháp lý đối với tài sản của VN Airlines tại EU và Pháp.

Tính đến nay, vụ kiện trải qua hơn 10 năm. Cùng với thời gian và sự thiếu trách nhiệm của một số cán bộ lãnh đạo VN Airlines, số tiền đòi bồi thường ban đầu từ 573.910.000 lia (90.000 USD), đến sau phiên tòa sơ thẩm là 1,3 triệu euro, thì tới nay tăng hơn bốn lần, chưa kể những chi phí phát sinh để theo kiện.

Vụ kiện với ông Maurizio Liberati bắt nguồn từ 15 năm trước (năm 1991), VNA ký hợp đồng thuê Công ty Falcomar (Italy) làm đại lý hàng không tại nước này.

Từ tháng 9/1991 đến tháng 12/1992, Falcomar thuê ông Maurizio Liberati thực hiện một số công việc với tư cách đại diện cho VNA. Người này sau đó kiện ra tòa yêu cầu Falcomar và VNA thanh toán chi phí cho những công việc ông đã thực hiện.

Vụ việc được tòa án Roma xét xử ngày 30/11/1995, nhưng VNA không cử đại diện tham dự, dù ngày 1/11/1994 đã được đại sứ quán Italy tại Việt Nam chuyển giấy thông báo về phiên xử.

Trước án quyết của tòa án Roma, ngày 2/5/2002, VNA nhận được yêu cầu phải trả hơn 4,3 triệu euro trong 30 ngày (chưa kể lãi, theo án quyết ngày 7/3/2000) và nhận được cảnh báo nếu không thanh toán sẽ bị áp dụng một số hành động pháp lý khác.

Đúng như cảnh báo, đầu tháng 2/2004, VNA nhận "trát" của Ủy ban đòi nợ và tịch biên Cộng hòa Pháp về việc phong tỏa hơn 1,3 triệu euro tại một tài khoản BST (thu bán đại lý) của hãng để thanh toán cho ông Maurizio Liberati. Việc thực thi phán quyết của tòa án Italy được chuyển sang tòa án của Pháp thực hiện.

Thời điểm đó, luật sư tư vấn cho rằng, nhiều khả năng sẽ đảo ngược được tình thế tại phiên phúc thẩm, vì thế VNA không thi hành phán quyết trên mà xin hoãn thi hành án. Luật sư nhận định, nếu trả tiền rồi, sau này không thể đòi lại được với bất kỳ lý do nào.

Đầu năm 2005, một số quan chức của VNA cũng lạc quan rằng khả năng thắng kiện của phía Việt Nam là lớn. Ông Lê Đức Tứ (Ủy viên hội đồng quản trị VNA, giữ chức tổng giám đốc từ tháng 4/1993 đến tháng 4/1998) đánh giá vụ việc không liên quan VNA. Bởi việc ký hợp đồng đại lý với Falcomar được thực hiện từ tháng 11/1992 với Tổng công ty Hàng không VN cũ. Sau đó, đơn vị này giải thể. Năm 1995, Tổng công ty Hàng không VN mới được thành lập. Hợp đồng với Falcomar thanh lý từ năm 1995. Ở đây, có sự nhẫm lẫn giữa Vietnam Airlines cũ và mới.

VNExpress dẫn lời Tổng giám đốc Nguyễn Xuân Hiển khẳng định: "Không có bất kỳ tài liệu gì chứng tỏ Tổng công ty có liên quan đến luật sư Liberati. Mọi thỏa thuận với Falcomar trong hợp đồng Vietnam Airlines đã thực hiện đầy đủ. Hợp đồng với Falcomar chỉ là một trong hàng nghìn hợp đồng đại lý của Vietnam Airlines. Tổng công ty không thể nào chịu trách nhiệm với cả những nhân công các đại lý đã thuê để làm việc cho họ".

Theo TT, VNE, VNN