Vị thế đã rõ

Bốc thuốc đông y tại một cửa hiệu ở xã Ninh Hiệp (huyện Gia Lâm). Ảnh: Thảo Nguyên

Đến nay, y học cổ truyền đã góp phần không nhỏ cùng y học hiện đại đẩy lùi nhiều bệnh tật và cứu sống hàng nghìn người bệnh. Có được thành quả này, những lương y đóng vai trò nòng cốt.

Ngày 19-12 , Hội Đông y Việt Nam đã tổ chức hội nghị để biểu dương lương y giỏi toàn quốc. Đây cũng là dịp để các hội viên ôn lại những mốc lịch sử đáng nhớ trong hành trình phát triển không mệt mỏi của ngành.

Những cột mốc lịch sử

Nền Đông y Việt Nam đã tồn tại và phát triển trong hàng nghìn năm lịch sử. Khi Lý Công Uẩn dời đô về Thăng Long đã ban chiếu thành lập “Viện Thái y”. Thế kỷ thứ 13, nhà Trần đã đặt nền móng cho nền Đông y với việc thành lập “Ty Thái y”, “Viện Thái y” để đông y trở thành nền y học chính thống. Năm 1774, nhà Lê xây dựng “Y miếu Thăng Long” để tôn thờ các bậc danh y đã có công trong việc xây dựng và phát triển nền y học nước nhà. Từ thế kỷ thứ 13 đến thế kỷ 19 đã có 59 danh y để lại61 tác phẩm về Đông y, Đông dược, phòng bệnh và dưỡng sinh, đặc biệt là bộ “Hồng nghĩa giác tử y thư”, “Nam dược thần hiệu” của Tuệ Tĩnh và bộ “Hải Thượng y tông tâm lĩnh” của Hải Thượng Lãn Ông. Từ năm 1885- 1945, thực dân Pháp đô hộ nước ta đã ra lệnh cấm Đông y hoạt động. Nhưng do vai trò cần thiết của Đông y nên giới lương y và nhân dân đấu tranh để thầy thuốc Đông y được tiếp tục hành nghề chữa bệnh cho nhân dân và năm 1936 Hội Đông y Trung kỳ, năm 1939 Hội Đông y Bắc kỳ được thành lập. Sau Cách mạng tháng 8- 1945, được sự quan tâm của Đảng và Bác Hồ, ngày 22-8-1946 Hội Nghiên cứu nam dược (Hội Đông y) được thành lập để phục vụ cho sự nghiệp kháng chiến và kiến quốc. Thời kỳ kháng chiến chống Pháp, quân và dân trong cả nước đều dùng thuốc nam để điều trị bệnh. Đất nước thống nhất, thực hiện Chỉ thị của Ban Bí thư TƯ Đảng, TƯ Hội đã chỉ đạo triển khai phát triển tổ chức hội và hội viên trong cả nước ở cả 3 cấp tỉnh, huyện, xã. Đến nay tổ chức Hội đã có đầy đủ cả 4 cấp từ Trung ương đến cơ sở với hơn 50 nghìn hội viên.

Bài thuốc hay từ những lương y giỏi

Y học cổ truyềnhiện nay đangtỏ rõ thế mạnh của mình trong việc điều trị có hiệu quả nhiều nhóm bệnh nguy hiểm và phức tạp màkhông gây tác dụng phụ như: phong tê thấp, bệnh về tiêu hóa, tiết niệu, hư nhược cơ thể, bệnh về hô hấp, phụ khoa, nhi khoa và một số bệnh mãn tính, trong đó có các phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc chiếm tới 30%, điển hình là châm cứu, xoa bóp, dưỡng sinh... Theo tổng kết của TƯ Hội,tỷ lệ bệnh nhân khỏi bệnh đạt hơn 70%. Các phòng chẩn trị ngày càng thu hút nhiều người đến khám và điều trị, năm sau nhiều hơn năm trước. Riêng tại Hà Nội, số người tìm đến với Đông y chiếm 1/10 dân số . Điều này đã khẳng định Đông y góp phần không nhỏ làm nhẹ gánh nặng quá tải mà các bệnh viện đang gặp phải. Có được thành công và những bài thuốc chữa bệnh hiệu quả cho nhân dân , nhiều lương y đã phải cống hiến cả đời mình để nghiên cứu, sưu tầm, tìm hiểu. Hầu hết số 24 lương y giỏi toàn quốc và 9 lương y có bài thuốc chữa bệnh đạt hiệu quả cao được tuyên dương lần này đều đang ở tuổi trên 70. Những bài thuốc Đông y giá trị chữa ban sởi, viêm xoang, bệnh về gan, giải độc rắn cắn, bệnh lỵ, thống kinh, trĩ hậu môn... của các cụ được nhiều người biết đến và đang được thế hệ sau học hỏi, tiếp tục phát huy.

Mặc dù đã có chỗ đứng, nhưng theo đánh giá của nhiều lương y thì nhìn chung, Đông y chưa phát triển đúng tầm của nó. Việc đầu tư cho Đông y còn rất kém, còn rất khiêm tốn so với Tây y. Mặt khác, hệ thống đào tạo nhân lực vẫn yếu và thiếu (kể cả trong các viện và bệnh viện). Cơ chế về mặt xét duyệt hành nghề cho lương y còn có những điều bất cập, như về chính sách chuẩn hóa lương y của Bộ Y tế, làm ảnh hưởng rất lớn đến mỗi lương y và trực tiếp tới người bệnh. Y học cổ truyền và y học hiện đại cũng chưađược kết hợp chặt chẽ, làm cho hệ thống y học cổ truyền phát triển chậm. Bên cạnh đó, nước ta chưa có chính sách cụ thể để quy hoạch vĩ mô các khu trồng dược liệu v.v...

Tuy nhiên, với sự khẳng định vị thế ngày càng rõ nét của Đông y trong những năm gần đây,y học cổ truyềnsẽ được tạo điều kiện phát triển thuận lợi hơn, cùng y học hiện đại gánh trọng trách chăm lo sức khỏe cho người dân.

Tùng Linh

9 lương y có bài thuốc chữa bệnh đạt hiệu quả cao: 1. Phan Văn Bật, thị trấn Hậu Nghĩa, huyện Đức Hòa, Long An 2. Lê Văn Chánh, P12-Quận Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh 3. Bàn Chí Hàm, xã Ninh Lương, huyện Hàm Yên, Tuyên Quang. 4. Nguyễn Thị Phi, thôn Đoài, thị trấn Yên Lạc, Vĩnh Phúc. 5. Bùi Văn Phương, xã Yên Trị, huyện Yên Thủy, Hòa Bình. 6. Đinh Thị Phiển, phường Đồng Tiến, thị xã Hòa Bình. 7. Phậm Nhật Tấn, xã Tân Bửu, huyện Bến Lức, Long An. 8. Trần Văn Thanh, xã Đức Hòa Thượng, huyện Đức Hòa, Long An. 9. Lê Văn Trùy, phường Quang Trung, thị xã Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên. Những lương y giỏi toàn quốc đang thường trú tại Hà Nội: 1. Nguyễn Văn Bách, 24 Hòa Mã. 2.Tống Trần Luân, P106 nhà C6 Đặng Văn Ngữ. phường Trung Tự. 3.Trần Văn Quảng, phường Cửa Đông, Hoàn Kiếm. 4. Nguyễn Thiên Quyết, phường Trúc Bạch, Ba Đình. 5. Nguyễn Đình Tích, 114 Bạch Mai, Hai Bà Trưng 6. Phó Đức Thảo, 29 Cửa Đông, Hoàn Kiếm. (Nguồn TƯ Hội Đông y)