Vì sao thu ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu giảm?

Năm 2023, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách nhà nước là 425.000 tỷ đồng.

Nhằm phấn đấu đạt chỉ tiêu được giao, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã ban hành Chỉ thị số 479/CT-TCHQ ngày 6-2-2023 về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu. Cùng với đó, Tổng cục Hải quan đẩy mạnh hiện đại hóa công tác quản lý thu thuế điện tử và thông quan 24/7. Đến nay, đã có 42 ngân hàng triển khai, thực hiện ký kết thỏa thuận hợp tác phối hợp thu với 47 ngân hàng; có 8 ngân hàng đã triển khai công tác nhờ thu.

Tổng thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất, nhập khẩu từ 1-1 đến 30-11-2023 đạt 335.116 tỷ đồng, bằng 78,9% dự toán, giảm 16,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, trên cơ sở dự kiến kim ngạch xuất, nhập khẩu, Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính, Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc điều chỉnh giảm đối với dự kiến thu ngân sách nhà nước năm 2023 là 355.000 tỷ đồng, bằng 83,5% dự toán. Đến nay, Tổng cục Hải quan đã đạt được kết quả này trong bối cảnh thu ngân sách còn gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, tổng thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất, nhập khẩu trong năm 2023 bằng 94,39% so với số đã báo cáo Quốc hội điều chỉnh giảm.

Theo Tổng cục Hải quan, nguyên nhân số thu giảm so với cùng kỳ năm trước là kinh tế thế giới năm 2023 đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ lụy cho hoạt động xuất, nhập khẩu và tăng trưởng kinh tế. Một số mặt hàng nhập khẩu là nguồn thu chính có kim ngạch giảm so với cùng kỳ năm 2022, như nhóm các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất; nhóm xăng dầu nhập khẩu đạt 7,6 triệu tấn, trị giá đạt 6,3 tỷ USD, tăng 21,4% về lượng nhưng giảm 1,4% về trị giá, làm giảm thu khoảng 2.400 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Về thu hồi nợ thuế, nợ thuế đến ngày 30-11-2023 là 5.387,59 tỷ đồng, giảm 465,75 tỷ đồng so với thời điểm ngày 31-12-2022 (tương đương 7,95%). Số thu hồi và xử lý nợ trong năm 2023 là 905,8 tỷ đồng. Trong đó, một số cục hải quan tỉnh, thành phố có kết quả thu hồi nợ thuế tốt là Thành phố Hồ Chí Minh đạt 683 tỷ đồng, Hà Nội 74 tỷ đồng, Bình Dương 36 tỷ đồng, Tây Ninh 29 tỷ đồng, Lạng Sơn 15 tỷ đồng.