Tuyên bố chung Việt Nam - Cuba

1. Nhận lời mời của Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermudez, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam thực hiện chuyến thăm hữu nghị chính thức nước Cộng hòa Cuba từ ngày 18-20/9/2021. 

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội đàm với Bí thư Thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel Bermudez; có các cuộc hội kiến với Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân Esteban Lazo Hernández và Thủ tướng Manuel Marrero Cruz. Tất cả các cuộc gặp diễn ra trong không khí hữu nghị, đồng chí anh em, điểm đặc trưng của quan hệ giữa Việt Nam và Cuba.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc hội kiến với lãnh tụ cách mạng Cuba, Đại tướng Raul Castro Ruz. Hai nhà lãnh đạo đã cùng khẳng định chiều sâu lịch sử và tính chất đặc biệt quan hệ Việt Nam - Cuba, sự tiếp nối của mối quan hệ gần gũi và tin cậy, tương trợ và hợp tác giữa hai nước trong bối cảnh hiện nay. Đồng chí Raul Castro Ruz ôn lại chuyến thăm lần đầu tiên đến đất nước Việt Nam anh hùng cách đây 55 năm giữa lúc chiến tranh (10-1966) và bày tỏ cuộc gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh được lưu giữ như một trong những kỷ niệm quý giá nhất cuộc đời cách mạng của mình. 

Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc đã đặt vòng hoa tại tượng đài Anh hùng dân tộc José Martí và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thăm Trung tâm Kỹ thuật di truyền và công nghệ sinh học (CIGB) tại thủ đô La Habana, nơi các nhà khoa học Cuba phát triển vắc xin phòng Covid-19 Abdala. Đoàn cũng tới thăm thành phố Santiago de Cuba, viếng đài tưởng niệm các Anh hùng cách mạng và thăm mộ lãnh tụ lịch sử của cách mạng Cuba, Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz.

2. Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba đã trao Huân chương José Martí cho đồng chí Nguyễn Xuân Phúc vì những đóng góp quý báu trong việc tăng cường mối quan hệ lịch sử hữu nghị, đoàn kết và hợp tác giữa Cuba và Việt Nam.

3. Trong cuộc hội đàm chính thức, hai Chủ tịch nước đã rà soát và bày tỏ hài lòng về sự phát triển tốt đẹp của mối quan hệ song phương, đặc biệt là việc duy trì đối thoại cấp cao trong bối cảnh đại dịch; tái khẳng định quyết tâm đưa quan hệ đặc biệt giữa hai nước lên một giai đoạn mới phát triển toàn diện, trên nền tảng tin tưởng chính trị lẫn nhau, nhấn mạnh mở rộng hợp tác trên tất cả các lĩnh vực. Hai nhà lãnh đạo cũng trao đổi thông tin về tình hình hai nước, trao đổi về các chủ đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm. 

Hai bên khẳng định tính chất đặc biệt của mối quan hệ song phương được vun đắp bởi lãnh tụ Fidel Castro Ruz, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Raul Castro Ruz và các thế hệ lãnh đạo của hai nước, được củng cố trên cơ sở tình đoàn kết, sự ngưỡng mộ lẫn nhau và sự tương đồng về lý tưởng và các nguyên tắc cao đẹp.

Việt Nam và Cuba nhất trí mở rộng, thắt chặt và làm sâu sắc mối quan hệ anh em, đoàn kết và hợp tác toàn diện nhằm đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì hòa bình, ổn định và phát triển ở hai khu vực và trên thế giới. 

Hai bên bày tỏ tin tưởng rằng, các thế hệ tương lai của Cuba và Việt Nam sẽ trung thành với di sản trường tồn giữa nhân dân hai nước, luôn đoàn kết và sẽ tiếp tục kề vai sát cánh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước, vì một thế giới công bằng hơn và bền vững. 

4. Hai nguyên thủ trao đổi đánh giá về kết quả đạt được tại hai đại hội đảng, được tổ chức vào năm nay, và kinh nghiệm trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội, trên cơ sở thực tiễn tại mỗi quốc gia. 

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng Đảng Cộng sản, Chính phủ và nhân dân Cuba vì thành công của Đại hội VIII, diễn ra từ ngày 16 đến 19-4-2021; bày tỏ tin tưởng rằng, với tư tưởng, lý luận và đường lối được thông qua tại đại hội này, Cuba sẽ tiếp tục duy trì, không từ bỏ những dự án phát triển trong công cuộc xây dựng chủ quyền quốc gia, độc lập, xã hội chủ nghĩa, dân chủ, thịnh vượng và ổn định. 

Nhà lãnh đạo Việt Nam bày tỏ sự tin tưởng rằng, với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản, Cuba sẽ vượt qua tác động tiêu cực của bao vây cấm vận và tiếp tục phát triển đất nước, triển khai thành công các biện pháp tăng cường sản xuất lương thực, củng cố các doanh nghiệp xã hội chủ nghĩa và thúc đẩy tất cả các ngành kinh tế, vì lợi ích của nhân dân Cuba. 

Việt Nam hoan nghênh sự kế thừa di sản từ các thế hệ lịch sử của các lãnh đạo mới của cách mạng Cuba, tiếp tục cam kết với mục tiêu xã hội chủ nghĩa, và tiếp tục duy trì tình cảm anh em và mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết và hợp tác đặc biệt giữa hai nước.  

Việt Nam đánh giá cao uy tín và sự đóng góp được ghi nhận của Cuba về tình đoàn kết quốc tế hào hiệp và trong sáng trong phòng, chống đại dịch Covid-19, được thể hiện qua việc cử 57 đoàn y tế tới 40 nước và vùng lãnh thổ.

Việt Nam ghi nhận rằng, dù chịu sự bao vây cấm vận và với điều kiện của một đất nước đang phát triển, Cuba trở thành nước đầu tiên tại Mỹ Latinh và Caribe phát triển thành công ba loại vắc xin phòng Covid-19 có hiệu quả cao.

Việt Nam khẳng định lại lập trường trước sau như một ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Cuba và cuộc đấu tranh nhằm chấm dứt ngay và vô điều kiện các lệnh bao vây kinh tế, thương mại và tài chính đơn phương và phi lý chống Cuba; phản đối việc gia tăng các biện pháp trừng phạt đơn phương và nhấn mạnh các biện pháp này làm nghiêm trọng hơn khó khăn về kinh tế xã hội của nhân dân Cuba trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay.

Bí thư Thứ nhất, Chủ tịch Miguel Díaz-Canel Bermudez và các đồng chí lãnh đạo Cuba chúc mừng Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII Đảng Cộng sản Việt Nam trong các ngày từ 25-1 đến 1-2-2021; đánh giá cao những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của Việt Nam qua 35 năm đổi mới, sự phát triển mạnh mẽ, toàn diện của Việt Nam trong thời gian qua, giúp cải thiện rõ rệt đời sống về vật chất và tinh thần của nhân dân. Cuba tin tưởng Việt Nam sẽ thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII, hoàn thành các mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030 và trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa vào năm 2045. Cuba đánh giá cao đường lối đối ngoại hòa bình, độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế cũng như sự đóng góp của Việt Nam vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực châu Á và trên thế giới. Lãnh đạo Cuba cũng hoan nghênh vai trò của Việt Nam với tư cách Chủ tịch ASEAN năm 2020 và Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc 2020-2021.

5. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng, trong bối cảnh hiện nay, khi Việt Nam tiếp tục thúc đẩy đổi mới và Cuba tiếp tục triển khai cập nhật hóa mô hình phát triển kinh tế - xã hội, hai bên cần tiếp tục duy trì trao đổi bằng hình thức trực tuyến và trực tiếp, tập trung vào các lĩnh vực như an ninh lương thực, an toàn mạng thông tin, truyền thông, duy trì ký ức lịch sử và sự hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh và đối ngoại. Đồng thời, tiếp tục thúc đẩy trao đổi giữa cấp bộ, ngành và cơ quan nhà nước và chính phủ hai nước. 

6. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của các cơ chế hợp tác song phương như Hội thảo lý luận giữa hai Đảng, Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế và khoa học - công nghệ, Tham khảo chính trị giữa hai Bộ Ngoại giao; đối thoại chính sách giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ các Lực lượng vũ trang cách mạng Cuba. Hai bên bày tỏ quyết tâm nâng cao hiệu quả của các cơ chế này. 

7. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy và nâng cao hiệu quả của hợp tác kinh tế, trong đó có việc duy trì ổn định và đa dạng hóa quan hệ thương mại song phương. 

Cuba hoan nghênh việc Việt Nam trở thành đối tác đầu tư quan trọng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhấn mạnh ưu tiên cao việc tiếp tục phát triển môi trường kinh doanh để khuyến khích hơn nữa sự hiện diện của các doanh nghiệp Việt Nam tại Cuba. Đồng thời, Cuba sẽ xem xét các tiềm năng, thế mạnh của mỗi nước nhằm mở rộng hợp tác trong các ngành và lĩnh vực ưu tiên như năng lượng, viễn thông, du lịch, xây dựng, dịch vụ y tế, công nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm, dược phẩm, công nghệ sinh học và vận tải. Hai Chủ tịch nước đề cao tầm quan trọng của các thỏa thuận song phương được ký kết trong chuyến thăm, gồm có: Kế hoạch hành động chung về triển khai Chương trình nghị sự kinh tế song phương; Kế hoạch hành động trong hợp tác nuôi trồng thủy sản giai đoạn III; các văn kiện hợp tác về tư pháp, an ninh mạng, y tế, giáo dục - đào tạo…

8. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác giữa Việt Nam và Cuba trong bối cảnh đại dịch, là hình mẫu đoàn kết đối với thế giới, phản ánh tính chất đặc biệt của mối quan hệ giữa hai Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Bí thư Thứ nhất Đảng Cộng sản và Chủ tịch nước Miguel Díaz-Canel Bermudez cảm ơn sự hỗ trợ vô giá của Việt Nam dành cho Cuba trong lĩnh vực an ninh lương thực, đề cao các đợt hỗ trợ gạo và vật tư y tế của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam dành cho nhân dân Cuba kể từ khi đại dịch bùng phát. Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cũng cảm ơn Nhà nước và nhân dân Cuba vì sự giúp đỡ hào hiệp dành cho Việt Nam trong lĩnh vực y tế với việc cử các chuyên gia và tặng các sinh phẩm và đặc biệt là cung cấp vắc xin phòng, chống đại dịch. 

9. Hai nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về sự tương đồng trong lập trường đối với các vấn đề quốc tế, khẳng định các tranh chấp quốc tế cần phải được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, nghiêm túc tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. 

Hai bên nhất trí rằng, quan hệ song phương ngày càng chặt chẽ giữa Việt Nam và Cuba sẽ đóng góp vào việc mở rộng đối thoại và hợp tác của Cuba với các quốc gia và Đông Nam Á, cũng như giữa Việt Nam với Mỹ Latinh và Caribe. Phía Việt Nam hoan nghênh việc Cuba gia nhập Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại Đông Nam Á (TAC).

Hai bên ghi nhận vai trò của các tổ chức khu vực và liên khu vực như Cộng đồng các nhà nước Mỹ Latinh và Caribe (CELAC), Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn hợp tác Đông Á - Mỹ Latinh (Fealac), trong việc củng cố các mối quan hệ hữu nghị, hòa bình và hợp tác, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, không can thiệp, tôn trọng sự khác biệt và chung sống hòa bình, như đã nêu trong Tuyên bố Mỹ Latinh và Caribe là Khu vực Hòa bình. 

Hai bên tái khẳng định tính hiệu lực của các nguyên tắc cơ bản của Phong trào Không liên kết; mục tiêu, nguyên tắc và vai trò của Phong trào trong bối cảnh quốc tế hiện nay cần phải được tôn trọng triệt để; đánh giá cao những đóng góp của Phong trào vào việc bảo vệ luật pháp quốc tế. Hai bên tái khẳng định cam kết với việc thúc đẩy hòa bình, an ninh quốc tế và giải trừ quân bị, đặc biệt là giải trừ vũ khí hạt nhân; hoan nghênh việc hai nước đã ký và phê chuẩn Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân. 

Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định, Việt Nam và Cuba tiếp tục thúc đẩy tham gia trong các diễn đàn về nhân quyền tại Liên hợp quốc và phản đối xu hướng chính trị hóa, phân cực, kỳ thị các quốc gia đang phát triển, cũng như sự chọn lọc và tiêu chuẩn kép để can thiệp vào các cuộc việc nội bộ của các nước. Tái khẳng định rằng, chỉ qua hợp tác và đối thoại trên cơ sở cùng tôn trọng lẫn nhau mới có thể thúc đẩy quyền con người đối với tất cả. 

Hai bên đồng ý rằng, các nước và nhân dân có quyền tự quyết một cách độc lập với chủ quyền về tương lai của mình và mô hình chính quyền mong muốn phù hợp với điều kiện của mỗi nước, không phân biệt và không có bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài. Nhất trí rằng công nghệ, bao gồm công nghệ về thông tin và truyền thông cần phải sử dụng một cách có trách nhiệm, tuân thủ pháp luật để thúc đẩy phát triển, củng cố an sinh xã hội, hòa hợp, hòa bình và hiểu biết.

Đồng thời, hai nước phản đối việc các nước đưa ra các danh sách đánh giá đơn phương đối với các nước khác. 

Việt Nam tái khẳng định ủng hộ những nỗ lực nhằm nối lại đối thoại và mở rộng hợp tác giữa Hoa Kỳ và Cuba trong các vấn đề cùng quan tâm, trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng chủ quyền, độc lập và thể chế chính trị của mỗi nước. 

Hai bên sẽ tiếp tục ủng hộ lẫn nhau ở các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương mà hai bên đều là thành viên, nhất là Liên hợp quốc. Hai bên nhất trí về tầm quan trọng của việc triển khai hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững và chương trình nghị sự 2030; tiếp tục đóng góp tích cực vào những nỗ lực đối phó biến đổi khí hậu, thông qua việc thúc đẩy tôn trọng và thực hiện Thỏa thuận khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu và Hiệp định Paris về các nguyên tắc cơ bản về trách nhiệm chung nhưng được phân loại.

10. Hai nhà lãnh đạo đánh giá cao kết quả chuyến thăm của Chủ tịch nước và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đến nước Cộng hòa Cuba, coi đây là dấu mốc mang ý nghĩa đặc biệt, là chuyến thăm đầu tiên của một nguyên thủ kể từ khi đại dịch bùng phát và được thực hiện nhân dịp kỷ niệm 61 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo cũng bày tỏ sự tự hào rằng, chuyến thăm được thực hiện gần với thời điểm kỷ niệm 48 năm chuyến thăm lịch sử của Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz tới Việt Nam tháng 9-1973 và 55 năm lãnh tụ Hồ Chí Minh tiếp Đại tướng, Bộ trưởng Bộ các Lực lượng vũ trang cách mạng Raul Castro Ruz (tháng 10-1966).

11. Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định Việt Nam và Cuba đoàn kết sẽ đạt được mục tiêu kép chiến thắng đại dịch và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội cho các thế hệ hiện tại và tương lai của hai nước.

12. Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cảm ơn Bí thư Thứ nhất, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermudez, Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba về sự đón tiếp chu đáo, hiếu khách cho cá nhân Chủ tịch nước và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Thay mặt Nhà nước Việt Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc gửi lời mời thăm chính thức Việt Nam tới Bí thư Thứ nhất Đảng Cộng sản, Chủ tịch Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermudez. Đồng chí Miguel Díaz-Canel Bermudez đã vui vẻ nhận lời và chuyến thăm sẽ được thu xếp qua kênh ngoại giao.

La Habana, ngày 20 tháng 9 năm 2021.