Tràn lan thịt gà nhập khẩu giá rẻ: Chưa có giải thích thấu đáo

"Đặc sản" giá rẻ

Với giá bán đùi gà chỉ 40.000 đồng/kg, lườn gà giá chỉ 30.000 đồng/kg mua lẻ, thịt gà không rõ nguồn gốc đã len lỏi vào các khu chợ dân sinh trên địa bàn Hà Nội và được không ít người tiêu dùng lựa chọn, đặc biệt là người dân có thu nhập thấp. Em Nguyễn Ngọc Anh, sinh viên trọ học tại khu vực Cầu Giấy cho biết, thịt gà bán ở chợ chỉ bằng 1/3 giá thịt lợn, nên dù có lúc cũng băn khoăn về nguồn gốc, chất lượng nhưng cả phòng vẫn thường mua về chế biến thức ăn hằng ngày.

Không chỉ được bán tại chợ dân sinh, thịt gà nhập khẩu cũng có mặt tại nhiều siêu thị ở thành phố với mức giá "phải chăng". Tại siêu thị Big C Thăng Long (Hà Nội), thịt gà trong nước chiếm tỷ lệ lớn trên các kệ hàng nhưng giá cao gần gấp đôi gà nhập ngoại. Cụ thể, chân gà loại 1 bán với giá 72.900 đồng/kg, đùi gà tháo khớp 68.400 đồng/kg, cánh gà 83.500 đồng/kg (khuyến mãi còn 74.800 đồng/kg), đùi gà C.P có giá 87.900 đồng/kg (khuyến mãi còn 77.900 đồng/kg). Còn giá gà Mỹ nhập khẩu lại rẻ hơn hẳn. Cụ thể, đùi gà đông lạnh xuất xứ từ Mỹ có giá 48.500 đồng/kg, đùi gà dai có giá 60.900 đồng/kg (khuyến mãi còn 54.500 đồng/kg), riêng đùi gà trống xuất xứ từ Mỹ cũng chỉ gần bằng giá bán của gà trong nước là 69.900 đồng/kg.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới về những nghi ngại của người tiêu dùng xung quanh giá bán và chất lượng của mặt hàng gà nhập khẩu, đại diện hệ thống siêu thị Big C cho biết, sản phẩm gà nhập khẩu bày bán tại siêu thị có đủ hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, hạn sử dụng và do những đơn vị có uy tín nhập khẩu. Đơn vị này cũng đủ hồ sơ nhập khẩu của cơ quan hải quan và hồ sơ kiểm soát do cơ quan thú y cấp. Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc siêu thị Co.opmart Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội) cũng cho biết, thịt gà xuất xứ từ Mỹ được siêu thị Co.opmart nhập từ Công ty Xuất nhập khẩu Hoàng Lê, một nhà nhập khẩu lớn, có uy tín. Gà nhập khẩu bán tại siêu thị có đầy đủ hóa đơn, chứng từ, nhãn mác phụ ghi rõ hạn sử dụng, nhà nhập khẩu… hợp lệ. Tại siêu thị Co.opmart, giá đùi gà xuất xứ từ Mỹ đã quay có giá gần 80.000 đồng/kg (giá khuyến mãi là 60.900 đồng/kg). Theo giải thích của nhà phân phối, sở dĩ có tình trạng giá gà Mỹ nhập khẩu và gà trong nước chênh lệch đáng kể là do một con gà ta đang phải "cõng" nhiều loại phí, làm tăng chi phí sản xuất, đẩy giá tăng cao.

Câu hỏi còn bỏ ngỏ

Trước thực trạng gà nhập khẩu giá "bèo" tràn vào nội địa, ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hội Siêu thị Hà Nội phân tích, sản xuất, chăn nuôi của ta còn rất manh mún, nhỏ lẻ, chủ yếu là hộ gia đình. Người sản xuất chăn nuôi đang bị ép cả "đầu vào" và "đầu ra", từ con giống, thức ăn, thuốc phòng dịch bệnh… trong khi đầu ra phải thông qua nhiều cấp bậc thương lái. Thống kê cho thấy, các kênh phân phối sản phẩm phải qua rất nhiều tầng lớp trung gian và chính điều này cũng góp phần làm tăng giá thành. Trong khi đó, sản phẩm chăn nuôi nhập ngoại lại được sản xuất công nghiệp, năng suất cao nên giá thành rẻ hơn. Điều này đã gây nên những khó khăn không nhỏ cho hàng Việt. Ông Vũ Vinh Phú cũng cảnh báo, sắp tới khi mức thuế nhập khẩu xuống còn 0-5% thì sẽ còn bất lợi và cam go hơn cho sản phẩm của nước ta.

Liên quan đến thủ tục xuất nhập khẩu mặt hàng thịt gà đông lạnh, một cán bộ làm việc trong ngành hải quan cho biết, một DN muốn nhập khẩu mặt hàng này phải thực hiện đầy đủ các quy định hiện hành về thủ tục hải quan. Ngoài ra, do mặt hàng thịt gà đông lạnh là sản phẩm động vật, nên thuộc diện phải kiểm dịch động vật và bảo đảm tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Các mặt hàng này cũng phải đóng thuế nhập khẩu, thuế VAT và lệ phí hải quan.

Như vậy, để được thông quan hợp pháp và bày bán tại thị trường Việt Nam, gà nhập khẩu từ Mỹ sẽ phải trải qua những khâu kiểm duyệt theo đúng quy định. Thế nhưng, câu hỏi về việc các sản phẩm chăn nuôi nhập khẩu tràn lan vào nước ta lại là vấn đề không dễ bỏ qua. Theo ông Vũ Vinh Phú, hàng rào bảo hộ trong nước cho chăn nuôi hiện nay của nước ta quá yếu và mỏng manh. Hiện, chúng ta mới hậu kiểm là chính, trong khi hàng hóa nhập "tràn" ra thị trường, nên việc kiểm tra, kiểm soát sẽ rất khó khăn.

Trước thông tin về việc gà giá rẻ bày bán tràn lan, đại diện Bộ Công thương cho biết, ủng hộ việc khởi kiện bán phá giá với mặt hàng gà nhập khẩu từ Mỹ nếu thu thập đầy đủ bằng chứng, dữ liệu thực tế theo thông lệ quốc tế để chứng minh được là thịt gà Mỹ đã bán phá giá, gây thiệt hại cho DN Việt Nam. Tại phiên họp thường kỳ tháng 7 vừa qua, Chính phủ cũng chỉ đạo các bộ, ngành hữu quan khẩn trương giải quyết thấu đáo, nhằm bảo vệ DN và người tiêu dùng trong nước, song cũng phải tuân thủ các nguyên tắc, quy định của WTO. Đại diện Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) cũng cho biết, đến nay đơn vị này chưa nhận được bản kiến nghị điều tra chống bán phá giá nào từ phía DN. Vì vậy, câu trả lời về việc gà nhập khẩu giá "bèo" có bảo đảm chất lượng và có bán phá giá tại thị trường Việt Nam hay không vẫn đang chờ lời giải đáp của các ngành chức năng.