Tra ra nhiều, thu hồi ít?

Thực tế, đây là một trong số những vấn đề nan giải của ngành này đã nhiều năm. Không ít trường hợp thanh tra phát hiện sai phạm nhưng thu hồi không đơn giản vì vấn đề quan trọng là tài sản đó đã "bốc hơi" gần hết. Ngoài ra, còn có những cơ quan cố tình chưa thực hiện kết luận thanh tra. Đặc biệt, đối với các yêu cầu về đổi mới chủ trương, chính sách theo kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, nhiều bộ, ngành, tập đoàn triển khai rất chậm, thậm chí chưa được thực hiện đầy đủ nhưng thiếu cơ chế xử lý.

Sở dĩ có tình trạng này là do mặc dù theo Luật Thanh tra hiện hành thì hoạt động theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định xử lý về thanh tra được coi là một trong các nội dung thuộc về nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan Thanh tra nhà nước các cấp. Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 22-9-2011 quy định và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra đã dành riêng Chương V thể chế hóa nội dung này. Tuy nhiên, hoạt động theo dõi, kiểm tra, đôn đốc được thực hiện theo phương thức nào; trình tự, thủ tục tiến hành, cơ chế xử lý sau thanh tra ra sao chưa được nêu chi tiết. Thế nên đang tồn tại hiện tượng các đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ sau khi tiến hành thanh tra lại tiếp tục thành lập một tổ "lâm thời" đi kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện tại đơn vị vừa được thanh tra nhưng làm chưa thường xuyên hoặc mang tâm lý vừa triển khai vừa e ngại.

Bất cập trên cho thấy, để đẩy mạnh thu hồi tài sản sau thanh tra thì không thể chỉ dừng lại ở việc hô hào. Trong việc thi hành quyền lực tư pháp chúng ta có hẳn một hệ thống cơ quan chuyên nhiệm làm việc thi hành án, còn trong hoạt động thanh tra lại chưa có bộ máy chuyên trách về vấn đề này. Do đó, song song với việc sớm nghiên cứu, ban hành các quy định xử lý sau thanh tra đối với từng lĩnh vực, bảo đảm việc xử lý sau thanh tra được thống nhất, đồng bộ, rất cần có một cơ quan chuyên trách chuyên kiểm tra, đôn đốc, thực hiện các kết luận thanh tra trực thuộc Thanh tra Chính phủ mới đạt mục tiêu nâng cao hơn nữa hiệu quả thanh tra.