TP Hồ Chí Minh: Phát huy sức mạnh mềm từ văn hóa để hội nhập sâu rộng

Trình bày tham luận tại hội thảo, Thạc sĩ Trương Trần Hoàng Phúc (Trường Đại học Tôn Đức Thắng thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số, việc phát huy sức mạnh mềm từ văn hóa trở thành một trong những động lực chiến lược giúp thành phố Hồ Chí Minh khẳng định bản sắc riêng trong lĩnh vực văn hóa, góp phần hội nhập sâu rộng trong lĩnh vực này.

Theo kết quả khảo sát từ một nghiên cứu của nhóm chuyên gia Khoa Khoa học xã hội và Nhân văn (Trường Đại học Tôn Đức Thắng thành phố Hồ Chí Minh), còn một số rào cản khiến đội ngũ trí thức và văn nghệ sĩ chưa được phát huy vai trò tương xứng, trong đó có việc chính sách hiện hành chưa đủ hỗ trợ để họ gắn bó lâu dài với hoạt động sáng tạo phục vụ cộng đồng. Đặc biệt, có đến 96% mong muốn phát triển nội dung số nếu được hỗ trợ, và 4,15/5 điểm là mức độ ủng hộ mô hình Hội đồng văn hóa đô thị. Những con số này phản ánh nhu cầu thể chế hóa vai trò của giới sáng tạo như một chủ thể phản biện và đồng kiến tạo trong phát triển bền vững.

Từ đó, nhóm nghiên cứu đề xuất các giải pháp gồm: Thiết lập quỹ hỗ trợ sáng tạo văn hóa, tăng cường liên kết liên ngành, xây dựng thiết chế văn hóa cộng đồng và phát triển mô hình hợp tác giữa nhà nước - nghệ sĩ - người dân trong quy hoạch văn hóa đô thị. Qua đó, thành phố Hồ Chí Minh có thể hướng đến hình mẫu đô thị sáng tạo, nhân văn và bản sắc trong kỷ nguyên mới.

Trình bày tham luận tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Mỹ Liêm, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc thành phố Hồ Chí Minh cho biết, đối với người nghệ sĩ, được làm điều mình yêu thích là tự do, nhưng, thích điều mình làm, được mọi người yêu quý sản phẩm do mình làm ra mới thật sự là hạnh phúc.

Trong lĩnh vực âm nhạc, gần đây, nhiều ca khúc như: “Tổ quốc gọi tên mình” (nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn); “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” (nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung); “Hát về thành phố tôi yêu” (nhạc sĩ Trần Xuân Mai Trâm)… đã tạo được dấu ấn văn hóa, con người thành phố Hồ Chí Minh, khẳng định truyền thống sáng tạo và khát vọng đóng góp vào đời sống của giới âm nhạc thành phố.

Trong giai đoạn thành phố cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của đất nước, trên nền tảng của một thành phố công nghiệp, âm nhạc thành phố Hồ Chí Minh cần kế thừa truyền thống, sáng tạo, năng động, xây dựng ngành công nghiệp âm nhạc, góp phần phát triển kinh tế thành phố ngày càng giàu, đẹp.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Nhựt, Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội (HĐND thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, cần có chính sách để văn nghệ sĩ tiếp cận với thị trường quốc tế. Thành phố Hồ Chí Minh có khả năng khẳng định vị thế trung tâm hội nghị văn hóa của Việt Nam, có nhiều thành công đến từ các cá nhân, tổ chức, cũng như có các ứng dụng công nghệ số để hội nhập và những chính sách hỗ trợ tạo động lực, song vẫn còn đối mặt với nhiều vấn đề như: nguồn nhân lực còn hạn chế, thiếu ngoại ngữ, kỹ năng quản lý trên thị trường quốc tế…

Để khắc phục những điểm yếu trên, Tiến sĩ Nguyễn Minh Nhựt đưa ra những giải pháp, gồm: Hoàn thiện chính sách hỗ trợ nghệ thuật quốc tế (tham khảo mô hình của Hàn Quốc), có cơ chế cấp phép linh hoạt, nâng cao năng lực hội nhập, đào tạo ngoại ngữ chuyên sâu, thúc đẩy giao lưu quốc tế, ứng dụng công nghệ số và học hỏi kinh nghiệm trên thế giới.

Kết luận tại hội thảo, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức, nhấn mạnh: Thành phố Hồ Chí Minh là nơi tập trung đội ngũ trí thức lớn, với các nhà khoa học, văn nghệ sĩ đông đảo; việc khai thác tiềm năng này là nhiệm vụ quan trọng. Thành phố có đội ngũ nghiên cứu mạnh mẽ về khoa học - kỹ thuật cũng như giáo dục - đào tạo. Đồng thời, thành phố cũng phát triển song song hai dòng văn hóa nghệ thuật truyền thống và hiện đại, thúc đẩy giao lưu quốc tế. Để đạt được các mục tiêu phát triển, thành phố đã ban hành các chính sách thu hút chuyên gia và khuyến khích sáng tạo, qua đó phát huy nguồn lực nhân tài trong tất cả các lĩnh vực. T