Tống tiền bằng cắt ghép hình ảnh, video nhạy cảm: Ngăn chặn để tránh hậu họa

Và thời gian qua, cơ quan công an cũng triệt phá, đưa ra ánh sáng nhiều đối tượng lừa đảo. Tuy nhiên, số vụ việc ngày càng gia tăng cho thấy vẫn còn nhiều người nhẹ dạ cả tin, khó thoát khỏi bẫy mà kẻ xấu giăng ra.

Có 2 thủ đoạn các đối tượng sử dụng để tống tiền. Thứ nhất, sử dụng công nghệ cắt ghép khuôn mặt của nạn nhân vào các hình ảnh, video có chứa nội dung nhạy cảm. Sau đó, sử dụng sim rác, tài khoản Zalo, Facebook ảo… nhắn tin, đe dọa tung hình ảnh nhạy cảm để tống tiền. Thủ đoạn thứ hai là làm quen, kết bạn trên mạng xã hội, tán tỉnh, nhắn tin nội dung nhạy cảm với nạn nhân, trong quá trình đó bí mật quay, chụp màn hình của nạn nhân để sử dụng tống tiền.

Từ cắt ghép để đe dọa…

Tìm hiểu thực tế trong các hội nhóm, tài khoản mạng xã hội, có rất nhiều người lên tiếng cảnh báo khi họ chính là nạn nhân của việc sử dụng công nghệ AI cắt ghép hình ảnh nhạy cảm.

Điển hình trên mạng xã hội Facebook, tài khoản Giang Nguyễn trong tuần qua đã liên tiếp đăng thông báo công khai lên Facebook, Zalo của mình 4 lần cảnh báo việc bị các đối tượng xấu đánh cắp, lấy thông tin, hình ảnh cá nhân và cắt ghép vào các video nhạy cảm, đồi trụy trên mạng sau đó nhắn tin, gọi điện để tống tiền.

Các đối tượng đe dọa sẽ đăng lên các trang mạng xã hội những hình ảnh, video nhạy cảm của anh Giang Nguyễn và gửi cho người thân nhằm bôi nhọ danh dự nếu không chuyển tiền như hướng dẫn. Nhận thấy sự lừa lọc trắng trợn, anh Giang Nguyễn đã trình báo cơ quan Công an và liên tục cảnh báo bạn bè không tương tác với những kẻ lừa đảo, khi nhận được video, hình ảnh hay thấy các bài đăng trên mạng xã hội hãy liên hệ với anh để tránh bị hiểu nhầm.

Hoặc như tài khoản Facebook An Nhiên cũng chia sẻ sự phẫn nộ khi anh trai vừa bị nhắn tin, gọi điện tống tiền khiến tinh thần người này bị hoảng loạn. Anh của chủ tài khoản bị bọn lừa đảo thu thập hình ảnh trên trang cá nhân rồi dùng công nghệ AI để cắt ghép vào video đồi trụy. Mọi hành động trên video nhìn y như thật nên nạn nhân đã chuẩn bị gửi tiền cho đối tượng nhưng kịp thời được người nhà ngăn chặn.

Tài khoản Tiktok Duyên Trần cũng bức xúc, bày tỏ lo lắng trước cộng đồng mạng khi ngày 22-2, chồng chị nhận được cuộc điện thoại tống tiền kèm 1 video khoảng 10 giây. Sau khi gửi video, đối tượng thu hồi ngay và yêu cầu chuyển khoản 5 triệu đồng nếu không video sẽ được đăng lên mạng xã hội.

Theo chị Duyên Trần, trong video 10 giây đó, hình ảnh chồng chị bị cắt ghép với một cô gái khác nhưng lại ở trong phòng tắm nhà chị. Nhớ lại lịch trình, chị cho biết, trước đó, chị cho một nhân viên giao hàng đi nhờ vệ sinh, nên cho rằng, đối tượng đã trà trộn vào nhà chị chụp ảnh rồi cắt ghép hình ảnh chồng chị với một cô gái khác nhằm tống tiền. Rất may, nhờ tỉnh táo nên vợ chồng chị Duyên Trần đã không bị rơi vào bẫy.

Sở dĩ các đối tượng có được hình ảnh của nạn nhân là do gần đây các ứng dụng cắt ghép gương mặt trên mạng xã hội Deepfake thu hút nhiều người tham gia rồi chia sẻ trên trang mạng. Lợi dụng điều này, các đối tượng đã dùng công nghệ AI tạo hình ảnh, video nhạy cảm để đe dọa nạn nhân, gửi cho chồng/vợ, bạn bè, người thân nhằm hạ uy tín, danh dự. Nhiều người đã lo sợ nên âm thầm chuyển tiền cho đối tượng, khi không còn khả năng kinh tế mới báo cho cơ quan chức năng thì các đối tượng đã cao chạy xa bay.

Điển hình như trường hợp mà Công an tỉnh Bình Thuận cung cấp, cuối tháng 11-2024, anh X (ở thành phố Phan Thiết) nhận được tin nhắn của đối tượng kèm hình ảnh, video nhạy cảm, yêu cầu chuyển cho đối tượng 100 triệu đồng. Nếu anh X không thực hiện, những hình ảnh, video đó sẽ được đưa lên mạng xã hội, dán gần nơi anh ở và cơ quan…

…đến yêu đương và bị tống tiền

Thủ đoạn thứ 2 cũng khá điển hình là làm quen, kết bạn trên mạng xã hội thông qua các tài khoản Facebook, Tiktok, Zalo, Telegram… Đối tượng lập tài khoản ảo với hình ảnh đại diện là phụ nữ trẻ, đẹp, ăn mặc gợi cảm, chủ động làm quen, nhắn tin liên tục để chia sẻ, tâm sự. Khi "con mồi cắn câu" thì chủ động gửi hình ảnh, video khỏa thân, gợi cảm... lôi kéo nạn nhân tham gia “chat sex”. Nhiều người đã bị sập bẫy.

Theo cảnh báo của Công an tỉnh Hà Tĩnh, cuối tháng 12-2024, gia đình một nữ sinh trên địa bàn huyện Thạch Hà (tỉnh Hà Tĩnh) đã trình báo cơ quan công an vì bị đối tượng nhắn tin làm quen, yêu đương và bị đối tượng cắt ghép hình ảnh nhạy cảm để tống tiền. Do lo sợ đối tượng gửi thông tin cho người nhà, bạn bè nên nạn nhân đã chuyển tiền và hiện vật cho đối tượng. Khi gia đình phát hiện tâm lý bất thường của con gái đã nhờ cơ quan chức năng trợ giúp. Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Công an thành phố Hồ Chí Minh đã kịp thời ngăn chặn và bắt giữ đối tượng liên quan đến hành vi tống tiền qua mạng xã hội.

Trước đó, tháng 10-2024, anh Hoàng Văn T, thành phố Đồng Hới (tỉnh Quảng Bình) đã trình báo cơ quan công an vì bị tống tiền 4 lần với số tiền hơn 10 triệu đồng từ một tài khoản Facebook tên Khánh Vân. Khánh Vân đã làm quen anh T qua mạng xã hội, dần theo thời gian, anh T đã bị dẫn dụ “chat sex”. Sau đó, ngày nào anh T cũng bị đối tượng nhắn tin đe dọa sẽ gửi hình ảnh, video được cắt ghép bằng công nghệ AI hình ảnh nhạy cảm của anh. Do lo sợ bị lộ, anh T đã buộc phải chuyển tiền và liên tục bị đe dọa.

Thận trọng khi sử dụng công nghệ AI

Theo các chuyên gia mạng, công nghệ AI có thể trích xuất các dữ liệu từ các bức ảnh. AI cũng tạo được các video mạo danh. Nếu đối tượng có nhiều hình ảnh của "con mồi" thì chất lượng video cắt ghép mà AI tạo ra càng giống như thật. Ngày nay, ai cũng có thể sử dụng công nghệ AI để tạo cho mình những video đẹp, sắc nét và kẻ xấu đã lợi dụng công nghệ này để thực hiện hành vi lừa đảo, tống tiền các nạn nhân.

Hiện, trên các nền tảng mạng xã hội, các phương tiện truyền thông, trang tin của công an các tỉnh, thành phố thường xuyên đăng cảnh báo người dân không dùng các ứng dụng cắt ghép hình ảnh để bảo vệ chính mình. Bộ Công an cũng nhắn tin khuyến cáo người dân cảnh giác khi nhận được các tin nhắn tống tiến, không chuyển tiền khi bị đe dọa; khi phát hiện dấu hiệu bị lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản, cần nhanh chóng trình báo cơ quan công an nơi gần nhất và phản ánh qua ứng dụng VNeID.

Cảnh báo nhiều nhưng thực tế các đối tượng vẫn tiếp tục sử dụng công nghệ để vẽ tiếp bức tranh lừa đảo, tống tiền. Do vậy, đã đến lúc các cơ quan quản lý an ninh mạng cần có biện pháp kiểm soát chặt chẽ về nội dung video trên mạng xã hội được tạo ra từ các ứng dụng thông minh để tránh những hệ luỵ xấu cho xã hội. Bản thân mỗi người dân nên tỉnh táo, thận trọng để không bị dẫn dụ vào các chiêu bài lừa đảo tinh vi khiến tiền mất và ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý của chính mình.